Ескерту! Хабарлама қалдыру үшін сайтқа кіру керек.

Сарапшы мамандар

ҚОР ТОЛЫҚТЫРУ
#Орысша нұсқасыҚазақша нұсқасыРейтинг
1.АБСЕНТЕИЗМАБСЕНТЕИЗМ
АБСЕНТЕИЗМ
АБСЕНТЕИЗМ
СаласыЭкономика
Этимологиясылат. absentia – «болмау»
Дефинициясы1) меншік иесінің болмауы: жер рента түрінде ақшалай кіріс алатын, бірақ жерді өңдеуге және өндірістік тұрғыдан пайдалануға қатыспайтын меншік иесінен ажыратылған жерді пайдалану формасы; 2) қызметкердің жұмыста болмауы, дәлелді себеппен жұмысқа шықпауы.
Рейтинг
+4
2.АБСОЛЮТНОЕ ПРЕИМУЩЕСТВОАБСОЛЮТТІ АРТЫҚШЫЛЫҚ
АБСОЛЮТНОЕ ПРЕИМУЩЕСТВО
АБСОЛЮТТІ АРТЫҚШЫЛЫҚ
СаласыЭкономика
Этимологиясы
Дефинициясыбірдей тауар өндіретін және сататын бірмемлекеттің екінші мемлекетпен салыстырғанда табиғи ерекшеліктері мен өндіріс әлеуетінің арқасында тауарды өндірген кезде және айналымға шығарған кезде аз шығын жұмсауы.
Рейтинг
0
3.АБСОРБЦИЯАБСОРБЦИЯ
АБСОРБЦИЯ
АБСОРБЦИЯ
СаласыЭкономика
Этимологиясылат. absorptio — «сіңіру»
Дефинициясыбасқа елдерден белгілі бір мемлекетке тұрақты тұруға келген иммигранттардың, тұлғалардың сол елге, сол елдің экономикалық өміріне қабылдануы, енуі.
Рейтинг
+1
4.АБСТРАКЦИЯАБСТРАКЦИЯ
АБСТРАКЦИЯ
АБСТРАКЦИЯ
СаласыЭкономика
Этимологиясылат. abstractio — «аудару»
Дефинициясынегізгі рөл атқармайтын және басты, айқындайтын өзара байланыстар мен тәуелділікті анықтау үшін анағұрлым нақты жағдайды алу мақсатында ескерілмеуі мүмкін экономикалық талдаудан кейбір экономикалық және экономикалық емес факторларды алып тастау арқылы экономикалық талдауды жеңілдету.
Рейтинг
+5
5.АВУАРЫ / ASSETSАВУАРЛАР
АВУАРЫ / ASSETS
АВУАРЛАР
СаласыЭкономика
Этимологиясыфр. avoir — «дәулет, мүлік, актив»
Дефинициясы1) төлем иелерінің міндеттері өтелетін, төлем төленетін әртүрлі активтер (ақша қаражаты, чектер, вексельдер, ақша аударымдары, аккредитивтер);
Рейтинг
+3
6.АНТИДЕМПИНГОВОЕ РЕГУЛИРОВАНИЕДЕМПИНГІГЕ ҚАРСЫ РЕТТЕУ
АНТИДЕМПИНГОВОЕ РЕГУЛИРОВАНИЕ
ДЕМПИНГІГЕ ҚАРСЫ РЕТТЕУ
СаласыЭкономика
Этимологиясыағылш. dumping – «тастау»
Дефинициясыдемпингіге қарсы, яғни бәсекелесті ығыстыру және өтім нарығын жаулап алу мақсатында тауарларды сыртқы нарықта тастанды бағамен, өндіріс шығынынан төмен бағамен сатуға қарсы реттеу. Демпинг жоғары сапалы тауарды қамтамасыз ету кезінде өндірістің шығынын төмендетуге негізделген дұрыс бәсекелестікке қарама-қайшы болғандықтан, нарықтық экономикасы дамыған елдердің көпшілігінде демпингіге қарсы арнайы реттеу, заңнама бар немесе монополияға қарсы бағыты бар заңдарда тиісті шаралар қарастырылады.
Рейтинг
+4
7.АНТИМОНОПОЛЬНОЕ РЕГУЛИРОВАНИЕМОНОПОЛИЯҒА ҚАРСЫ РЕТТЕУ
АНТИМОНОПОЛЬНОЕ РЕГУЛИРОВАНИЕ
МОНОПОЛИЯҒА ҚАРСЫ РЕТТЕУ
СаласыЭкономика
Этимологиясымонополия -грек. monos – «бір» + poleo –«сатылды»
Дефинициясыеркін бәсекелестікті басуға және бағаларды бақылауға мүмкіндік беретін билікпен байланысты монополиялардың жағымсыз жақтарын еңсеруге бағытталған нормативтік-құқықтық актілер жүйесі.
Рейтинг
+2
8.АУТРАЙТ / AUTRIGHTАУТРАЙТ
АУТРАЙТ / AUTRIGHT
АУТРАЙТ
СаласыЭкономика
Этимологиясыағылш. outright – қарапайым, тікелей
Дефинициясымәміле тараптары қатаң түрде белгілеген мерзімде форвард бағамы бойынша төлемдерді қарастыратын қарапайым шұғыл валюталық операция.
Рейтинг
+1
9.АФФИЛИРОВАННЫЕ ЛИЦАҮЛЕСТЕС ТҰЛҒАЛАР
АФФИЛИРОВАННЫЕ ЛИЦА
ҮЛЕСТЕС ТҰЛҒАЛАР
СаласыЭкономика
Этимологиясы
Дефинициясыкомпанияның қызметіне тікелей әсер етуге қабілетті жеке тұлғалар (инвесторлар). Олар инсайдерлік ақпаратқа қол жеткізе алады және олардың кәсіпорын, фирма, компания қызметі туралы мәліметтері бар. Үлестес тұлғаларға меншік иелері, әкімшілік қызметкерлері, ірі кредиторлар, аудиторлар, сондай-ақ үлестес тұлғалардың туған-туыстары жатқызылады.
Рейтинг
+3
10.Антимонопольное регулированиеМонополияға қарсы реттеу
Антимонопольное регулирование
Монополияға қарсы реттеу
СаласыЭкономика
Этимологиясы
Дефинициясытауар өндірушілердің арасында бәсекелестікті дамыту мақсатында өндірісті монополияландыруға қарсы бағытталған мемлекеттік шаралар жүйесі.
Рейтинг
+2
11.Активы скрытыеЖасырын активтер
Активы скрытые
Жасырын активтер
СаласыЭкономика
Этимологиясы
Дефинициясыбухгалтерлік есеп және нақты нарықтық құн бойынша құнның арасындағы сәйкессіздік.
Рейтинг
+5
12.Банки-корреспондентыКорреспондент банктер
Банки-корреспонденты
Корреспондент банктер
СаласыЭкономика
Этимологиясы
Дефинициясыкорреспонденттік шарт негізінде үшінші банктегі арнайы ашылған шоттар немесе корреспондент банктердің шоттары арқылы бір-біріне төлем және есеп айырысу бойынша тапсырмаларды орындайтын банктер.
Рейтинг
+1
13.Биржа фондоваяҚор биржасы
Биржа фондовая
Қор биржасы
СаласыЭкономика
Этимологиясы
Дефинициясыбағалы қағаздарды сату-сатып алу бойынша ұйымдастырылған және тұрақты түрде қызмет ететін нарық. Қор биржасының негізгі қызметтері – бағалы қағаздарды сату және бағалы қағаздардың нарықтық құнын белгілеу арқылы уақытша бос ақша қаражатын жұмылдыру болып табылады.
Рейтинг
+2
14.Бюджет консолидированныйШоғырландырылған бюджет
Бюджет консолидированный
Шоғырландырылған бюджет
СаласыЭкономика
Этимологиясы
Дефинициясытиістіаумақтағы бюджетті жүйенің барлық деңгейіндегі бюджеттердің жинағы.
Рейтинг
+2
15.Бюджета дефицитТапшылық бюджеті
Бюджета дефицит
Тапшылық бюджеті
СаласыЭкономика
Этимологиясы
Дефинициясыбюджет шығынының кірістен асып кетуі.
Рейтинг
+2
Nurlan Berdigul, Айгул Досмаилова, Анар Сағынтаева және 2
  • ≡ Айгул Досмаилова 6 жыл бұрын

    Жасырын активтер, қор биржасы, шоғарландырылған бюджет, тапшылық бюджеті, үлестес тұлғалар т.б. терминдер қатары нормативтік талаптарға сәйкес келетін терминологиялық жасалымдар. Осы ретте, техника ғылымдарының салаларында өте жиі кездесетін терминдердің бірі - Толығырақ ...абсорбция. Бұл термин лат. absorptio яғни absorbere - сіңіру дегеннен туындаған. Жалпы ұғым мағынасы - сіңіру үдерісі. Сондықтан да уәжділігі түсініксін абсорбциядан, неге сіңіру деп алмасқа???

  • ≡ бакытгул искакова 6 жыл бұрын

    өте дұрыс! Шама жеткенше баламасыз терминдерден қашу керек.

  • ≡ Қуанышев Жапсарбай 6 жыл бұрын

    Дотация сөзін "демеу қаржы" деп алсақ қалай болар екен? Мазмұны жағынан "дотация" терминін қазақша жақсы ашып, дұрыс түсінуге мүмкіндік беретін сияқты.

Ескерту! Хабарлама қалдыру үшін сайтқа кіру керек.
Қор толықтыру.
#Орысша нұсқасыҚазақша нұсқасыРейтинг
1.АБАДИ СИМПТОМАБАДИ СИМПТОМЫ
АБАДИ СИМПТОМ
АБАДИ СИМПТОМЫ
СаласыМедицина
ЭтимологиясыJ. A. Abadie, 1873-1932, франц. невропатолог
Дефинициясыөкше сіңірін басқан кезде ауырғанды сезінбеу, tabesdorsalis кезінде орын алады.
Рейтинг
+1
2.АБАЛИХИНА--ПИВОВАРОВА МЕТОДАБАЛИХИН-ПИВОВАРОВ ӘДІСІ
АБАЛИХИНА--ПИВОВАРОВА МЕТОД
АБАЛИХИН-ПИВОВАРОВ ӘДІСІ
СаласыМедицина
ЭтимологиясыА.А. Абалихин, кеңестік рентгенолог; В. П.Пивоваров, 1895 ж. туылды, кеңестік офтальмолог
Дефинициясыжартылай аксиалды (кассета иектің астында көлденеңінен орналасады, бет алға қарай аздап еңкейіп тұрады, тік бағытта қарау керек) және профильді проекциялардағы көз ұясын рентгенографияға түсіру әдісі; көздің ішінде бөтен дененің орналасуын анықтау үшін қолданылады.
Рейтинг
+1
3.АББИ ПЛАСТИКА ГУБЫЕРІННІҢ АББИ ПЛАСТИКАСЫ
АББИ ПЛАСТИКА ГУБЫ
ЕРІННІҢ АББИ ПЛАСТИКАСЫ
СаласыМедицина
ЭтимологиясыR. Abbe, 1851-1928, амер. хирург
Дефинициясыеріннің ақаулығын басқа еріннің тінінен құралған аяқшаға сына тәрізді қиықпен ауыстыратын пластикалық ота.
Рейтинг
+1
4.ABBREVIATA CAUCASICAABBREVIATA CAUCASICA
ABBREVIATA CAUCASICA
ABBREVIATA CAUCASICA
СаласыМедицина
Этимологиясы
Дефинициясыжұмыр құрттар класы Physalopteridae тобына жататын гельминттердің түрі; түпкілікті қожайындары– маймыл, кейде адамдардан да кездеседі, адамдардың асқазан, өңеш, аш ішектерінде паразиттік тіршілік етеді; аралық қожайындар – әртүрлі омыртқалы жануарлар.
Рейтинг
0
5.АББРЕВИАЦИЯАББРЕВИАЦИЯ
АББРЕВИАЦИЯ
АББРЕВИАЦИЯ
СаласыМедицина
Этимологиясылат. abbreviatio – «жиырылу»
Дефинициясытұқымның дамымауына немесе органдардың редукциясына әкеп соғатын онтогенездің жеке кезеңдерінің түсіп қалуы есебінен органдардың немесе олардың бөліктерінің жеке даму циклінің қысқаруы.
Рейтинг
+1
6.АБДОМИНАЛИЗАЦИЯ СЕРДЦАЖҮРЕКТІҢ АБДОМИНАЛИЗАЦИЯЛАНУЫ
АБДОМИНАЛИЗАЦИЯ СЕРДЦА
ЖҮРЕКТІҢ АБДОМИНАЛИЗАЦИЯЛАНУЫ
СаласыМедицина
Этимологиясы
Дефинициясысозылмалы коронарлы тапшылық кезінде перикард қуысы мен құрсақ қуысы арасына сағалар салатын хирургиялық ота.
Рейтинг
+1
7.АБДУКТОРАБДУКТОР
АБДУКТОР
АБДУКТОР
СаласыМедицина
Этимологиясылат. abduco, abductum – «бөлу»
Дефинициясыаяқ-қолды немесе оның бөліктерін (мысалы, саусақ) бөліп тұратын бұлшық ет.
Рейтинг
+1
8.АБДУКЦИОННЫЙ ФЕНОМЕНАБДУКЦИЯЛЫҚ ФЕНОМЕН
АБДУКЦИОННЫЙ ФЕНОМЕН
АБДУКЦИЯЛЫҚ ФЕНОМЕН
СаласыМедицина
Этимологиясы
Дефинициясыкөздің қарқынды алшақтауы кезінде қарашықтың тарылуы; орталық жүйке жүйесінің кейбір зақымдаулары кезінде байқалады.
Рейтинг
+1
9.АБЕЛЛЯ МЕТОДАБЕЛЛ ӘДІСІ
АБЕЛЛЯ МЕТОД
АБЕЛЛ ӘДІСІ
СаласыМедицина
ЭтимологиясыL. L. Abell, 1909 ж. туылған амер. биохимик
ДефинициясыЛиберманн-Бурхард реакциясын пайдалануға негізделген, қан сарысуындағы жалпы холестеринді сандық жағынан анықтайтын колориметрлік әдіс.
Рейтинг
+1
10.АБЕРРАНТНЫЙАБЕРРАНТТЫ
АБЕРРАНТНЫЙ
АБЕРРАНТТЫ
СаласыМедицина
Этимологиясылат. aberrans, aberrantis – «ауытқитын»
Дефинициясықалыпты құрылыстан, орналасудан немесе жай-күйден ауытқу (мысалы, аберрантты қантамыр, хромосомалардың аберрантты учаскесі және т.б.).
Рейтинг
+1
11.АBERRATIONMENTALАBERRATIONMENTAL
АBERRATIONMENTAL
АBERRATIONMENTAL
СаласыМедицина
Этимологиясыкөн.; франц. аberrationmental – "психикалық ауытқу"
Дефинициясы19 ғасырда француз психиатриясындағы психикалық аурулардың жалпы атауы, отандық әдебиетте де қолданылған.
Рейтинг
+1
12.АБЕРРАЦИЯ ГЛАЗАКӨЗ АБЕРРАЦИЯСЫ
АБЕРРАЦИЯ ГЛАЗА
КӨЗ АБЕРРАЦИЯСЫ
СаласыМедицина
Этимологиясы
Дефинициясыкөздің оптикалық жүйесінің жетілмеуі салдарынан көздің ішкі тор қабығында бейнелердің бұрмалануы.
Рейтинг
+1
13.АБЕРРАЦИЯ ПОЛУХРОМАТИДНАЯЖАРТЫЛАЙ ХРОМАТИДТІ АБЕРРАЦИЯ
АБЕРРАЦИЯ ПОЛУХРОМАТИДНАЯ
ЖАРТЫЛАЙ ХРОМАТИДТІ АБЕРРАЦИЯ
СаласыМедицина
Этимологиясы
Дефинициясыбір хроматидтің бойлық жартысын жанап өтетін хромосомалық аберрация.
Рейтинг
+1
14.АБЕРРАЦИЯ ХРОМАТИДНАЯХРОМАТИДТІ АБЕРРАЦИЯ
АБЕРРАЦИЯ ХРОМАТИДНАЯ
ХРОМАТИДТІ АБЕРРАЦИЯ
СаласыМедицина
Этимологиясы
Дефинициясыбір хроматидті ғана жанап өтетін, яғни хромосомалардың жақын арада болған редупликациясынан кейін пайда болған хромосомалы аберрация.
Рейтинг
+1
15.АБЕРРАЦИЯ ХРОМОСОМНАЯХРОМОСОМАЛЫ АБЕРРАЦИЯ
АБЕРРАЦИЯ ХРОМОСОМНАЯ
ХРОМОСОМАЛЫ АБЕРРАЦИЯ
СаласыМедицина
Этимологиясы
Дефинициясыхромосомалардың ажырауы салдарынан оның қайта бөлінуі, генетикалық материалының жойылуы немесе жартылай қосарлануы сияқты құрылымының өзгеруі.
Рейтинг
+1
Айгул Досмаилова, Анар Сағынтаева, Aibek Qali және 1
Ескерту! Хабарлама қалдыру үшін сайтқа кіру керек.
ҚОР ТОЛЫҚТЫРУ
#Орысша нұсқасыҚазақша нұсқасыРейтинг
1.АГРОЭКОСИСТЕМЫАГРОЭКОЖҮЙЕЛЕР
АГРОЭКОСИСТЕМЫ
АГРОЭКОЖҮЙЕЛЕР
Саласыэкология
Этимологиясыеж.грек. ἀγρός «егістік, жыртылған жер; ауыл», әрі қарай еж. үнді-еур. *aǵro- «егістік» + (еж. грек. οἶκος — «мекен, баспана, үй, мүлік» + еж. грек. σύστημα «бөлшектерден құралған бүтін; бірігу») (ауылшаруашылық экожүйелер, мәдени бірлестіктер
Дефинициясыадамның ауылшаруашылық қызметі (жер жырту, шөп шабу, жайылым) нәтижесінде пайда болатын жасанды экожүйелер
Рейтинг
+3
2.АДАПТАЦИИ МОРФОЛОГИЧЕСКИЕМОРФОЛОГИЯЛЫҚ БЕЙІМДЕЛУ
АДАПТАЦИИ МОРФОЛОГИЧЕСКИЕ
МОРФОЛОГИЯЛЫҚ БЕЙІМДЕЛУ
Саласыэкология
Этимологиясы
Дефинициясыорганизм құрылысындағы өзгерістер. Мысалы, шөл далада өсетін өсімдік жапырақтарының түрлерінің өзгеруі
Рейтинг
+3
3.АНАЭРОБЫ ОБЛИГАТНЫЕОБЛИГАТТЫ АНАЭРОБТАР
АНАЭРОБЫ ОБЛИГАТНЫЕ
ОБЛИГАТТЫ АНАЭРОБТАР
Саласыэкология
Этимологиясы
Дефинициясыоттегі бар ортада тіршілік ете алмайтын организмдер (кейбір бактериялар)
Рейтинг
+2
4.АНАЭРОБЫ ФАКУЛЬТАТИВНЫЕФАКУЛЬТАТИВТІ АНАЭРОБТАР
АНАЭРОБЫ ФАКУЛЬТАТИВНЫЕ
ФАКУЛЬТАТИВТІ АНАЭРОБТАР
Саласыэкология
Этимологиясы
Дефинициясыоттегі бар ортада да, оттегі жоқ жерде де тіршілік ете алатын организмдер (кейбір бактериялар мен грибоктар)
Рейтинг
+2
5.АНТРОПОСФЕРААНТРОПОСФЕРА
АНТРОПОСФЕРА
АНТРОПОСФЕРА
Саласыэкология
Этимологиясыгрек. anthropos — «адам» + sphaira — «шар»
Дефинициясыадамзат тіршілік ететін және уақытша кіретін (жерсеріктер және т.б. арқылы) Жер сферасы. «Антропосфера» ұғымын адамзаттың және оның шаруашылық қызметінің кеңістіктегі жағдайын сипаттау үшін қолданады.
Рейтинг
+2
6.АУТВЕЛЛИНГАУТВЕЛЛИНГ
АУТВЕЛЛИНГ
АУТВЕЛЛИНГ
Саласыэкология
Этимологиясыағылш. out — «тыс» + well — «сау ете түсу»
Дефинициясытұщысу және теңіз экожүйелері (эстуарий, қойнау, өзеннің сағасы, жағалау маңындағы мүйіс және т.б.) арасындағы экотондар түрінде болып келетін биогенді элементтерді құрлықтан жағалау маңындағы су қоймаларына қосу
Рейтинг
+2
7.АЦИДОФИЛЫАЦИДОФИЛДЕР
АЦИДОФИЛЫ
АЦИДОФИЛДЕР
Саласыэкология
Этимологиясылат. acidus – "қышқыл" + грек. fileo «жақсы көру»
ДефинициясырН < 6,7 тең топырақта өсетін өсімдіктер
Рейтинг
+2
8.АДАПТИВНАЯ РАДИАЦИЯБЕЙІМДЕЛЕТІН РАДИАЦИЯ
АДАПТИВНАЯ РАДИАЦИЯ
БЕЙІМДЕЛЕТІН РАДИАЦИЯ
Саласыэкология
Этимологиясы
Дефинициясыәртүрлі жерлерді мекендейтін әртүрлі форманың көпшілігінің бастапқы формаға жататын біреуінің эволюциясы. Бейімделетін радиацияның классикалық мысалы ұрықжолдасты сүтқоректілердің эволюциясы бола алады. Терминді американдық ғалым Г. Осборн 1915 ж. ұсынған болатын, алайда бейімделетін радиация туралы ойды бұрындары Ч. Дарвин сөз еткен болатын, бұл процесті ол дивергенция деп атаған.
Рейтинг
+3
9.АККЛИМАТИЗАЦИЯАККЛИМАТИЗАЦИЯ
АККЛИМАТИЗАЦИЯ
АККЛИМАТИЗАЦИЯ
Саласыэкология
Этимологиясылат. ac (ad) – «арналған» және еж. грек. κλίμα «полюс бағыты бойынша экватордан көлбеу, төмендеу (Жерден)», κλίνω «еңкейтемін»
Дефинициясыорганизмдер тобын, популяцияны тұрақты түрде көбейтуге байланысты аумақтық, жасанды немесе табиғи түрде орындарын ауыстырғаннан кейін организмдердің жаңа жағдайға бейімделуі; акклиматизацияның жеке жағдайы реакклиматизация болып табылады, яғни, адамның шаруашылық қызметі нәтижесінде дербес организмдердің және осы организм түрінің бастапқы ареалының уақытша қысқаруынан (анағұрлым ұзақ мерзімде) кейін олардың санын қалпына келтіру.
Рейтинг
+2
10.АККУЛЬТУРАЦИЯҚҰРЫЛУ
АККУЛЬТУРАЦИЯ
ҚҰРЫЛУ
Саласыэкология
Этимологиясы
Дефинициясықазіргі мағынада мәдениеттердің өзара әрекет ету процесі, оның барысында мәдениеттер өзгереді, олар жаңа элементтерді игереді, әртүрлі мәдени салт-дәстүрлердің араласуы нәтижесінде түбегейлі жаңа мәдени синтездің түзілуі.
Рейтинг
0
11.АЛЛОХТОНЫАЛЛОХТОНДАР
АЛЛОХТОНЫ
АЛЛОХТОНДАР
Саласыэкология
Этимологиясыгрек. ἀλλος — «басқа» + χθον — «жер», яғни басқа жерде пайда болған
Дефинициясыэволюция барысында пайда болған жерлерден жаңа жерлерге орналасу (миграция) кезінде сол аймаққа енген тірі организмдер. Осылайша, солтүстік америкалық опоссум — Солтүстік Америка аллохтоны, өйткені ол мұнда Оңтүстік Америкадан келген.
Рейтинг
+2
12.АНТИГЕНЫАНТИГЕНДЕР
АНТИГЕНЫ
АНТИГЕНДЕР
Саласыэкология
Этимологиясыағылш. antigen antibody-generator — «антидене өндіру»
Дефинициясықанда және басқа тіндерде антиденелердің құрылуына әсер ететін, организм үшін бөтен заттар
Рейтинг
+3
13.АНТРОПОГЕННОЕ ВОЗДЕЙСТВИЕАНТРОПОГЕНДІ ӘСЕР
АНТРОПОГЕННОЕ ВОЗДЕЙСТВИЕ
АНТРОПОГЕНДІ ӘСЕР
Саласыэкология
Этимологиясы
Дефинициясыадамзаттың қоршаған ортаға тікелей (қырып-жою, тасып әкелу және акклиматизация) және жанама (ландшафтты және оның жеке компоненттерін өзгерту, жерді жырту, өнеркәсіптік игеру және т.б.) әсер етуі
Рейтинг
+3
14.АНТРОПОГЕННОЕ ЗАГРЯЗНЕНИЕАНТРОПОГЕНДІ ЛАСТАУ
АНТРОПОГЕННОЕ ЗАГРЯЗНЕНИЕ
АНТРОПОГЕНДІ ЛАСТАУ
Саласыэкология
Этимологиясы
Дефинициясыантропогенді ластаушы қалдықтардың салдарынан табиғи заттардың құрамы мен концентрациясына тікелей немесе жанама әсер ететін адамдардың шаруашылық қызметі салдарынан туындайтын қоршаған ортаны ластау
Рейтинг
+2
15.АДАПТАЦИИ ФИЗИОЛОГИЧЕСКИЕФИЗИОЛОГИЯЛЫҚ БЕЙІМДЕЛУ
АДАПТАЦИИ ФИЗИОЛОГИЧЕСКИЕ
ФИЗИОЛОГИЯЛЫҚ БЕЙІМДЕЛУ
Саласыэкология
Этимологиясы
Дефинициясыорганизмдердің физиологиясындағы өзгерістер. Мысалы, түйенің май қорын қышқылдау арқылы организмін сумен қамтамасыз ете алу қабілеті
Рейтинг
+3
Айгул Досмаилова, Анар Сағынтаева, Aibek Qali және 1
  • ≡ Бақытгүл Ысқақова 6 жыл бұрын

    "Акклиматизация" сөзінің дефинициясында "организмдер тобын, популяцияны тұрақты түрде көбейтуге байланысты аумақтық, жасанды немесе табиғи түрде орындарын ауыстырғаннан кейін организмдердің жаңа жағдайға бейімделуі" деген анықтама берілген. Ал көшпелі қазақ мұны ежелден Толығырақ ...жерсіну, егер адамдардың қатысымен бейімдеу болса, жерсіндіру деп атайды. Қазақ әдеби тілінің сөздігінде: "Жерсін -ет. Өсімдіктің, жануарлардың жаңа орта табиғатына бейімделуі. Бір жерден екінші жерге аударғанда қой жылдам жерсінеді (М. Ермеков, Қазақст.)" 2014 жылы шыққан "Қазақша-орысша ауылшаруашылығы сөздігінде: "Акклиматизация-жерсіндіру, жерсіну" делінген. Олай болса, терминнің дефинициясын толық аша алатын, сөздікте берілген қазақша атау тұрғанда, оның басқа тілдегі нұсқасы неге ұсынылғаны түсініксіз.

Ескерту! Хабарлама қалдыру үшін сайтқа кіру керек.
ҚОР ТОЛЫҚТЫРУ АЙДАРЫ
#Орысша нұсқасыҚазақша нұсқасыРейтинг
1.АБСЕНТЕИЗМАБСЕНТЕИЗМ
АБСЕНТЕИЗМ
АБСЕНТЕИЗМ
СаласыЭканомика
Этимологиясылат. absentia – «болмау»
Дефинициясы1) меншік иесінің болмауы: жер рента түрінде ақшалай кіріс алатын, бірақ жерді өңдеуге және өндірістік тұрғыдан пайдалануға қатыспайтын меншік иесінен ажыратылған жерді пайдалану формасы; 2) қызметкердің жұмыста болмауы, дәлелді себеппен жұмысқа шықпауы.
Рейтинг
0
2.АБСОЛЮТНОЕ ПРЕИМУЩЕСТВОАБСОЛЮТТІ АРТЫҚШЫЛЫҚ
АБСОЛЮТНОЕ ПРЕИМУЩЕСТВО
АБСОЛЮТТІ АРТЫҚШЫЛЫҚ
СаласыЭканомика
Этимологиясы
Дефинициясыбірдей тауар өндіретін және сататын бірмемлекеттің екінші мемлекетпен салыстырғанда табиғи ерекшеліктері мен өндіріс әлеуетінің арқасында тауарды өндірген кезде және айналымға шығарған кезде аз шығын жұмсауы.
Рейтинг
0
3.АБСОРБЦИЯАБСОРБЦИЯ
АБСОРБЦИЯ
АБСОРБЦИЯ
СаласыЭканомика
Этимологиясылат. absorptio — «сіңіру»
Дефинициясыбасқа елдерден белгілі бір мемлекетке тұрақты тұруға келген иммигранттардың, тұлғалардың сол елге, сол елдің экономикалық өміріне қабылдануы, енуі.
Рейтинг
0
4.АБСТРАКЦИЯАБСТРАКЦИЯ
АБСТРАКЦИЯ
АБСТРАКЦИЯ
СаласыЭканомика
Этимологиясылат. abstractio — «аудару»
Дефинициясынегізгі рөл атқармайтын және басты, айқындайтын өзара байланыстар мен тәуелділікті анықтау үшін анағұрлым нақты жағдайды алу мақсатында ескерілмеуі мүмкін экономикалық талдаудан кейбір экономикалық және экономикалық емес факторларды алып тастау арқылы экономикалық талдауды жеңілдету.
Рейтинг
0
5.АВУАРЫ / ASSETSАВУАРЛАР
АВУАРЫ / ASSETS
АВУАРЛАР
СаласыЭканомика
Этимологиясыфр. avoir — «дәулет, мүлік, актив»
Дефинициясы1) төлем иелерінің міндеттері өтелетін, төлем төленетін әртүрлі активтер (ақша қаражаты, чектер, вексельдер, ақша аударымдары, аккредитивтер);
Рейтинг
0
6.АНТИДЕМПИНГОВОЕ РЕГУЛИРОВАНИЕДЕМПИНГІГЕ ҚАРСЫ РЕТТЕУ
АНТИДЕМПИНГОВОЕ РЕГУЛИРОВАНИЕ
ДЕМПИНГІГЕ ҚАРСЫ РЕТТЕУ
СаласыЭканомика
Этимологиясыағылш. dumping – «тастау»
Дефинициясыдемпингіге қарсы, яғни бәсекелесті ығыстыру және өтім нарығын жаулап алу мақсатында тауарларды сыртқы нарықта тастанды бағамен, өндіріс шығынынан төмен бағамен сатуға қарсы реттеу. Демпинг жоғары сапалы тауарды қамтамасыз ету кезінде өндірістің шығынын төмендетуге негізделген дұрыс бәсекелестікке қарама-қайшы болғандықтан, нарықтық экономикасы дамыған елдердің көпшілігінде демпингіге қарсы арнайы реттеу, заңнама бар немесе монополияға қарсы бағыты бар заңдарда тиісті шаралар қарастырылады.
Рейтинг
0
7.АНТИМОНОПОЛЬНОЕ РЕГУЛИРОВАНИЕМОНОПОЛИЯҒА ҚАРСЫ РЕТТЕУ
АНТИМОНОПОЛЬНОЕ РЕГУЛИРОВАНИЕ
МОНОПОЛИЯҒА ҚАРСЫ РЕТТЕУ
СаласыЭканомика
Этимологиясымонополия -грек. monos – «бір» + poleo –«сатылды»
Дефинициясыеркін бәсекелестікті басуға және бағаларды бақылауға мүмкіндік беретін билікпен байланысты монополиялардың жағымсыз жақтарын еңсеруге бағытталған нормативтік-құқықтық актілер жүйесі.
Рейтинг
0
8.АУТРАЙТ / AUTRIGHTАУТРАЙТ
АУТРАЙТ / AUTRIGHT
АУТРАЙТ
СаласыЭканомика
Этимологиясыағылш. outright – қарапайым, тікелей
Дефинициясымәміле тараптары қатаң түрде белгілеген мерзімде форвард бағамы бойынша төлемдерді қарастыратын қарапайым шұғыл валюталық операция.
Рейтинг
0
9.АФФИЛИРОВАННЫЕ ЛИЦАҮЛЕСТЕС ТҰЛҒАЛАР
АФФИЛИРОВАННЫЕ ЛИЦА
ҮЛЕСТЕС ТҰЛҒАЛАР
СаласыЭканомика
Этимологиясы
Дефинициясыкомпанияның қызметіне тікелей әсер етуге қабілетті жеке тұлғалар (инвесторлар). Олар инсайдерлік ақпаратқа қол жеткізе алады және олардың кәсіпорын, фирма, компания қызметі туралы мәліметтері бар. Үлестес тұлғаларға меншік иелері, әкімшілік қызметкерлері, ірі кредиторлар, аудиторлар, сондай-ақ үлестес тұлғалардың туған-туыстары жатқызылады.
Рейтинг
0
10.Антимонопольное регулированиеМонополияға қарсы реттеу
Антимонопольное регулирование
Монополияға қарсы реттеу
СаласыЭканомика
Этимологиясы
Дефинициясытауар өндірушілердің арасында бәсекелестікті дамыту мақсатында өндірісті монополияландыруға қарсы бағытталған мемлекеттік шаралар жүйесі.
Рейтинг
0
11.Активы скрытыеЖасырын активтер
Активы скрытые
Жасырын активтер
СаласыЭканомика
Этимологиясы
Дефинициясыбухгалтерлік есеп және нақты нарықтық құн бойынша құнның арасындағы сәйкессіздік.
Рейтинг
0
12.Банки-корреспондентыКорреспондент банктер
Банки-корреспонденты
Корреспондент банктер
СаласыЭканомика
Этимологиясы
Дефинициясыкорреспонденттік шарт негізінде үшінші банктегі арнайы ашылған шоттар немесе корреспондент банктердің шоттары арқылы бір-біріне төлем және есеп айырысу бойынша тапсырмаларды орындайтын банктер.
Рейтинг
0
13.Биржа фондоваяҚор биржасы
Биржа фондовая
Қор биржасы
СаласыЭканомика
Этимологиясы
Дефинициясыбағалы қағаздарды сату-сатып алу бойынша ұйымдастырылған және тұрақты түрде қызмет ететін нарық. Қор биржасының негізгі қызметтері – бағалы қағаздарды сату және бағалы қағаздардың нарықтық құнын белгілеу арқылы уақытша бос ақша қаражатын жұмылдыру болып табылады.
Рейтинг
0
14.Бюджет консолидированныйШоғырландырылған бюджет
Бюджет консолидированный
Шоғырландырылған бюджет
СаласыЭканомика
Этимологиясы
Дефинициясытиістіаумақтағы бюджетті жүйенің барлық деңгейіндегі бюджеттердің жинағы.
Рейтинг
+1
15.Бюджета дефицитТапшылық бюджеті
Бюджета дефицит
Тапшылық бюджеті
СаласыЭканомика
Этимологиясы
Дефинициясыбюджет шығынының кірістен асып кетуі.
Рейтинг
+1
Анар Сағынтаева, Aibek Qali, Қуанышев Жапсарбай және 1
Ескерту! Хабарлама қалдыру үшін сайтқа кіру керек.
ҚОР ТОЛЫҚТЫРУ АЙДАРЫ
#Орысша нұсқасыҚазақша нұсқасыРейтинг
1.АДЪЮНКТААДЪЮНКТА
АДЪЮНКТА
АДЪЮНКТА
СаласыМатематика
Этимологиясылат. adjunctus – «қосылған»
Дефинициясыалгебралық қосымша дегенді білдіреді.
Рейтинг
+1
2.АНАЛОГИЯАНАЛОГИЯ
АНАЛОГИЯ
АНАЛОГИЯ
СаласыМатематика
Этимологиясыгрек. analogia – «сәйкестік», «ұқсастық»
Дефинициясыекі математикалық ұғымда бар жеке қасиеттердің ұқсастығы бойынша ой қорытынды жасау.
Рейтинг
+1
3.АНТИЛОГАРИФМАНТИЛОГАРИФМ
АНТИЛОГАРИФМ
АНТИЛОГАРИФМ
СаласыМатематика
Этимологиясылат. nummerus – «сан»
Дефинициясылогарифмнің кестедегі мәні бар сан, ол N әрпімен белгіленеді.
Рейтинг
+1
4.АНТЬЕАНТЬЕ
АНТЬЕ
АНТЬЕ
СаласыМатематика
Этимологиясыфранц. entiere – «бүтін»
Дефинициясынақты санның бүтін бөлігі.
Рейтинг
+1
5.АСТРОИДААСТРОИДА
АСТРОИДА
АСТРОИДА
СаласыМатематика
Этимологиясыгрек. astron – «жұлдыз»
Дефинициясыалгебралық қисық.
Рейтинг
+1
6.БИЛЛИОНБИЛЛИОН
БИЛЛИОН
БИЛЛИОН
СаласыМатематика
Этимологиясыbi +  million  – «екі +  миллион»
Дефинициясыбұл мың миллион, 9 нөлі бар бірлікті жазу үшін қолданылатын сан, яғни сан түрінде: 10 9 . Кейбір елдерде 10 12 тең санды биллион деп атайды.
Рейтинг
+1
7.ГОНИОМЕТРИЯГОНИОМЕТРИЯ
ГОНИОМЕТРИЯ
ГОНИОМЕТРИЯ
СаласыМатематика
Этимологиясылат. gonio – «бұрыш»
Дефинициясы«Тригонометриялық» функциялар туралы ілім. Алайда бұл атау қолданысқа енбеді.
Рейтинг
+1
8.ДЕФЕРЕНТЫДЕФЕРЕНТТЕР
ДЕФЕРЕНТЫ
ДЕФЕРЕНТТЕР
СаласыМатематика
Этимологиясылат. defero - «алып жүремін», «ауыстырамын»
Дефинициясыәр ғаламшардың эпициклоидтары айналатын шеңбер. Птолемейде ғаламшарлар шеңбердің бойымен – эпициклмен айналады, ал әр ғаламшардың эпициклдер ортасы үлкен шеңберлер, яғни деференттердің бойымен айналады
Рейтинг
+1
9.ДИХОТОМИЯДИХОТОМИЯ
ДИХОТОМИЯ
ДИХОТОМИЯ
СаласыМатематика
Этимологиясыгрек. dichotomia – «екіге бөлу»
Дефинициясыклассификациялау тәсілі.
Рейтинг
+1
10.КАНОНИЧЕСКОЕ РАЗЛОЖЕНИЕКАНОНИКАЛЫҚ ЖІКТЕУ
КАНОНИЧЕСКОЕ РАЗЛОЖЕНИЕ
КАНОНИКАЛЫҚ ЖІКТЕУ
СаласыМатематика
Этимологиясы
Дефинициясыкөбейткіштері өсу ретімен жазылатын натурал санды қарапайым көбейткіштерге каноникалық түрде жіктеу.
Рейтинг
+1
11.КВАТЕРНИОНЫКВАТЕРНИОНДАР
КВАТЕРНИОНЫ
КВАТЕРНИОНДАР
СаласыМатематика
Этимологиясылат. quaterni – «төрт-төрттен»
Дефинициясыкешенді сандардың жиынтығын табуға тырысу кезінде пайда болған сандар жүйесі. Терминді ағылшын ғалымы Гамильтон (1843) ұсынған.
Рейтинг
+1
12.КВИНТИЛЛИОНКВИНТИЛЛИОН
КВИНТИЛЛИОН
КВИНТИЛЛИОН
СаласыМатематика
Этимологиясыфр.  quintillion  <   лат.  quintus – «бесінші»
Дефинициясы18 нөлі бар бірлікті бейнелейтін сан. 19 ғасырдың аяғында қолданыла бастаған.
Рейтинг
+1
13.КОНХОИДАКОНХОИДА
КОНХОИДА
КОНХОИДА
СаласыМатематика
Этимологиясыгрек. conchoides – «раковина тәрізді мидия»
Дефинициясыалгебралық сызық. Александриядағы Никомед (б.э. дейінгі 2 ғасыр) енгізген.
Рейтинг
+1
14.ОВАЛСОПАҚША
ОВАЛ
СОПАҚША
СаласыМатематика
Этимологиясылат. ovaum – «жұмыртқа»
Дефинициясы18 ғ. франц. енген, мұндағы ovale – лат. тұйықталған дөңес, жазық пішін деген мағына береді.
Рейтинг
+1
15.РАДИАНРАДИАН
РАДИАН
РАДИАН
СаласыМатематика
Этимологиясылат. radius – «тоқу бізі», «сәуле»
Дефинициясыбұл бұрышты өлшеу бірлігі. Осы термин қолданылған алғашқы басылым 1873 жылы Англияда жарық көрген.
Рейтинг
+1
Анар Сағынтаева, Aibek Qali, Қуанышев Жапсарбай және 1
Ескерту! Хабарлама қалдыру үшін сайтқа кіру керек.
Шет тілі терминдерінің қазақ сөзжасамдық, фономорфологиялық модельдерінің автоматтандырылған жүйесі
Лингвистикалық сараптама

Лингвистикалық сараптама жасау Ережесі

Семинарлар, конференциялар

Барлық қатысушылар

Ескерту! Хабарлама қалдыру үшін сайтқа кіру керек.

Кітаптар