ЭтимологиясыГабийлік тас  немесе габион(фр. Gabion, итал. gabbione – «үлкен тор») – өзен, теңіз жағаларында болатынтабиғи тастар; темір торға салынған орташа келген немесеұсақ табиғи тастар, бұдан үйдің сыртына арналған қоршаулар жасалады.  2. Әзербайжан: gabian daş3. Қырғыз: габий тащ4. Өзбек: gabian tosh5. Түрік: gabian taşı/ışıklıtaş6. Ағылшын: gabian stone7. Испан: piedra de Gabán8. Неміс: gabian Stein9. Француз: gabian pierre10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. габийский камень – габийлік тас

Этимологиясы Габион (фр. Gabion, итал. gabbione – «үлкентор») – өзен, теңіз жағаларында болатын табиғи тастар; темір торға салынғанорташа келген немесе ұсақ табиғи тастар, бұданқоршаулар, қабырғалар жасалады.  2. Әзербайжан: Qabion3. Қырғыз: Габион4. Өзбек: Gabion5. Түрік: İstihkâm duvarı6. Ағылшын: Gabion7. Испан: Gavión8. Неміс: Gabione9. Француз: Gabion10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. габион, габюн – габион, габюн

ЭтимологиясыГабель (фр. gabelle,латын gabulum «салық») – 1790 жылға дейін Франциядағы тұз салығы. Франциядагабель бастапқыда барлық шикізат тауарларына салынатын салықтарғақолданылған, бірақ бірте-бірте тек тұзға салынатын салық атауы ретіндеөзгерген.  2. Әзербайжан: Qabel3. Қырғыз: Габель4. Өзбек: Gabel5. Түрік: Gabel6. Ағылшын: Gabelle7. Испан: Gabela8. Неміс: Gabelle9. Француз: Gabelle du sel10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. габль, габель – габль, габель

ЭтимологиясыГабриэль стиль – (ГабриэльБонер (Коко) Шанель (фр. Gabrielle Bonheur «Cocо» Chanel; 1883-1971, Париж)«Chanel» сән үйін құрған және XX ғасырдың еуропалық сәніне елеулі әсер еткенФранцуз модельерінен қалған киім стилі. 2. Әзербайжан: Gabriel stil 3. Қырғыз: Габриэль стиль4. Өзбек: Gabriel uslubi5. Түрік: Gabrielle tarzı6. Ағылшын: Gabriel style7. Испан: estilo Gabriel8. Неміс: Gabelle9. Француз: Gabelle du sel10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. Габриэль стиль – Габриэль стиль

ЭтимологиясыГавай гитарасы – тізеге немесетірекке көлденең орналастырып ойнайтын пернесі жоқ электрогитара. Гавайаралдарына тиесілі гитара.  2. Әзербайжан: Havay gitara3. Қырғыз: Гавай гитарасы4. Өзбек: Gavayi gitarasi5. Түрік: Lap steel gitar6. Ағылшын: Lap steelguitar7. Испан: Lap steelGuitar8. Неміс:Lap-steel-Gitarre9. Француз: Lap steelguitar10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. Гавайская гитара – Гавай гитарасы

Этимологиясы1. Гавал (Qaval),(азерб. dəf, парсы. دف, араб. دف,) – Әзірбайжанда, Арменияда, Иракта, Иранда,Иранда, Тәжікстанда, Сирияда, Түркияда, Өзбекстанда және Таяу Шығыс елдеріндетанымал және классикалық музыкада қолданылатын бубна түріндегі ұрмалымузыкалық аспап. Дөңгелек ағаш шкивтің бір немесе екі жағынан қаптаманыөткізу жолымен жасалған және саусақпен ұрып ойнайтын музыкалық аспап. Бүгінгікүнге дейін өзінің бастапқы пішінін сақтап қалған сирек музыкалық аспаптардыңбірі. 2. Әзербайжан: Qaval3. Қырғыз: Дойра4. Өзбек: Doira (cholgʻuasbobi)5. Түрік: Def6. Ағылшын: Dayereh7. Испан: Dayereh8. Неміс: Daira (Trommel)9. Француз: Doyre10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. гавал – гавал

Этимологиясы1.Гаваон (Гибеон) – Інжілде аталған ежелгіХанаан қаласы (Иерусалимнен солтүстік-батысқа қарай 10 км).Гибеон– Намибиядағы қала.Гибеон– 400 000 жыл бұрын жерге түскен метеорит.2. Әзербайжан: Gavaon3. Қырғыз: Гаваон4. Өзбек: Havaon5. Түрік: Hawaon6. Ағылшын: Gibeon (ancientcity)7. Испан: Gabaón8. Неміс: Gibeon9. Француз: Gibeon10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. Гаваон – Гаваон

ЭтимологиясыГавит.(арм. գավիթ  «аула»). Орта ғасырларда шіркеулерге, армян архитектурасындағышіркеу түріндегі ғимараттарға, тұрғын-үй емес құрылыстарға гавит делінген.Жаматун деген басқа атауы да бар. 2. Әзербайжан: Qavit3. Қырғыз: Гавит4. Өзбек: Gavit5. Түрік: Gavit6. Ағылшын: Gavit7. Испан: Gavit8. Неміс: Gawit9. Француз: Gavit10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. гавит – гавит

Этимологиясы1.Гавот. (фр. gavotte –француз халық биі). Французхалық биі. Музыка өлшемі 4/4 немесе 2/г. XVIғасырда пайда болған. XVII-XVIII ғасырлардапатша сарайында, ақсүйектердің той-думандарында осы биді билеген,композиторлар Ж.Б. Люл-ли, И.С. Йоганн Себастиан Бах, Г.Ф. Гендель, П.И.Чайковский Гавотты өздерінің балет, опера, сюита сияқты күрделішығармаларында пайдаланған. 2. Әзербайжан: Havot3. Қырғыз: Гавот4. Өзбек: Gavot5. Түрік: Gavot dansı6. Ағылшын: Gavotte7. Испан: Gavota8. Неміс: Gavotte9. Француз: Gavotte (danse10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. гавот – гавот

ЭтимологиясыГавриил – діни термин,періштенің аты. Иудей дінінде Гавриил (ивр. ‏גַּבְרִיאֵל‏‎), христиан дініндеАрхангель Гавриил (греч. Αρχάγγελος Γαβριήλ), ислам дінінде джабраил(жәбірейіл). Барлық тілдегі мағынасы «күш, қуат». 2. Әзербайжан: Cəbrayılt3. Қырғыз: Cеbrayil4. Өзбек: Cеbrayil5. Түрік: Cebrâîl6. Ағылшын: Gabriel7. Испан: Gabriel8. Неміс: Gabriel9. Француз: Gabriel10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. гавриил – гавриил

ЭтимологиясыГадань (итал.Guadagni, Gadagni, фр. Gadagne) – XIV-XVI ғасырлардағы Лион банкирлеріәулеті.2. Әзербайжан: 3. Қырғыз: 4. Өзбек: 5. Түрік: 6. Ағылшын: Gadagne7. Испан: Gadagne8. Неміс: Gadagne9. Француз: Gadagne10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. гадань – гадань

ЭтимологиясыГадес – көне грекқұдайы. «Аид» деп те аталады. Ежелгі грек мифологиясында жер асты өлілер патшалығыныңқұдайы. Өлілер патшалығының жалпы атауы.2. Әзербайжан: Aid3. Қырғыз: 4. Өзбек: Aid5. Түрік: Hades6. Ағылшын: Hades7. Испан: Hades8. Неміс: Hades9. Француз: Hadès10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. гадес – гадес

ЭтимологиясыГадулка (болг. гъдулка,гаг. кауш – би немесе әндерді сүйемелдеу үшін пайдаланылатын және ерекшежұмсақ дыбысқа ие болгар халқының ұлттық аспабы. 2. Әзербайжан: Gadulka3. Қырғыз: Гадулка4. Өзбек: Gadulka5. Түрік: Gadulka6. Ағылшын: Gadulka7. Испан: Gadulka8. Неміс: Gadulka9. Француз: Gadoulka10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. гадулка  – гадулка, iшектi аспап

ЭтимологиясыГаер (нем. Geiger -скрипкашы) – орыс тіліндегі архаизм, «сайқымазақ, сарай сайқымазағы,қалжыңбас; қуақы; қылжақбас» дегенді білдіреді.  2. Әзербайжан: 3. Қырғыз: 4. Өзбек: 5. Түрік: 6. Ағылшын: 7. Испан: 8. Неміс: 9. Француз: 10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағықолданысы:  12. гаер – гаер

ЭтимологиясыҚуақылану – орыстіліндегі гаерничать етістігінің қазақша аудармасы. Орыс тіліндегі гаерничатьетістігі «сайқымазақ, сарай сайқымазағы, қалжыңбас; қуақы; қылжақбас»мағынасындағы «гаер» сөзінен жасалған. 2. Әзербайжан: 3. Қырғыз: 4. Өзбек: 5. Түрік: 6. Ағылшын: 7. Испан: 8. Неміс: 9. Француз: 10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағықолданысы:  12. гаерничать – қуақылану

ЭтимологиясыГазахы – Әзірбайжанхалқының ұлттық ерлер биі. Әзірбайжанның батысында орналасқан Qazax қаласындатуған би түрі.  2. Әзербайжан: Gazahı3. Қырғыз: 4. Өзбек: 5. Түрік: 6. Ағылшын: 7. Испан: 8. Неміс: 9. Француз: 10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағықолданысы:  12. газахы – газахы

ЭтимологиясыГазелла – (غزل «иіру»).Газаль немесе газелла деп аталатын араб өлеңінің ерекше түрі. Арабпоэзиясынан алынған орыс тіліндегі филологиялық термин. Өлеңнің алғашқышумағындағы бірінші жол соңғы жолда қайталанатын өлең формасы. Әдетте бұлөлеңдер бес шумақ пен тоғыз шумақ арасында болады. Қазақ тілінде «ғазал» депте аталады.  2. Әзербайжан: Qazel3. Қырғыз: 4. Өзбек:5. Түрік: Gazel6. Ағылшын: gazelle7. Испан: 8. Неміс: 9. Француз: 10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. газелла – газелла

ЭтимологиясыҒазал (арабша) – кеміүш, көбі 12 бәйіттен түзілетін бірыңғай ұйқасы бар өлең. Парсы-тәжіктіңклассикалық поэзиясында Хафизден бастап кеңінен тараған. Негізгі мазмұнымахаббат сезімін жырлау болып келеді. Сәтті, сәтсіз махаббат күйі шертіледі.Түркі тілдес әдебиетте ғазалдың айтулы шебері Әлішер Науаи болған. Шығыспоэзиясының әсерімен лирикалық ғазал түріндегі өлеңдер батыс әдебиетінде депайда болды. 2. Әзербайжан: Qazel3. Қырғыз: 4. Өзбек:5. Түрік: Gazel6. Ағылшын: Gazelle7. Испан: 8. Неміс: 9. Француз: 10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. газель – ғазал

ЭтимологиясыГазет (венец. Gazeta– ескі Венециандық монетаның атауы, ол монетамен газет сатып алынатын) –мерзімді, уақытша не бір рет қана шығатын басылым. Ежелгі Шығыс қалаларындакөпшілік орындарға ілінетін хан жарлықтарынан бастау алады. Газет ең алғашрет XVI ғасырдың ортасында Венецияда шығарылған.2. Әзербайжан: Qəzet3. Қырғыз: Гезит4. Өзбек: Gazeta5. Түрік: Gazete6. Ағылшын: Newspaper7. Испан: Periódico8. Неміс: Zeitung9. Француз: Journal10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. газета – газет

ЭтимологиясыКөгал – орыстіліндегі газон сөзінің қазақша баламасы, (фр. gazon – гүл алаңы) – біркелкіетіп, тегіс жерге өсірілген, шөбі қысқа, шырпылған көп жылдық өсімдіктералаңы.2. Әзербайжан: Qazon3. Қырғыз: Газон4. Өзбек: Gazon5. Түрік: Çimen6. Ағылшын: Lawn7. Испан: Césped8. Неміс: Rasen9. Француз: Gazon10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. газон – көгал

ЭтимологиясыГайда (ағыл. hide,ағылшын-сакс.: hid немесе hiwisc; лат. carrucate) – англосаксондықБританиядағы жер учаскелері өлшемінің бірлігі. Бір гайда жердің өлшемі 40акрдан 120 акрға дейін жетеді.  2. Әзербайжан: 3. Қырғыз: 4. Өзбек: 5. Түрік: 6. Ағылшын: Hide (unit)7. Испан: Hide8. Неміс: Hide (Einheit)9. Француз: Hide (unité)10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. гайда – гайда 

ЭтимологиясыГайдамак (түрік.haydamak - қуу, айдау. рум. haidamac қаңғыбас, тур. hajdamak - тонаушы) -левенцтер, дейнектер, XVIII ғасырда Украина аумағындағы көтеріліскеқатысушылар мен қарулы отрядтардың мүшелері, қарақшылар.2. Әзербайжан: 3. Қырғыз: 4. Өзбек: 5. Түрік: 6. Ағылшын: Haidamaka7. Испан: Jaidamaka8. Неміс: Hajdamaken9. Француз: Haïdamak10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. гайдамак – гайдамак

ЭтимологиясыГайон құлып (фр. Château deGaillon) – қайта өрлеу дәуірінің сарайы. Қайта өрлеу стиліндегі Франциядағыбірінші сарай. Француз төңкерісінен кейін құлып пенитенциарлық мекеме ретіндетолығымен қайта жаңартылған. Нысан Францияның ұлттық тарихи ескерткіші болыпесептеледі. 2. Әзербайжан: Qayon qəsri3. Қырғыз: 4. Өзбек: 5. Түрік: Gaion лalesi6. Ағылшын: Châteaude Gaillon7. Испан: Castillo deGaillon8. Неміс: Schloss Gaillon9. Француз: Château deGaillon10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. гайон замок – гайон құлып

ЭтимологиясыГала-концерт (фр. gala«салтанат, мереке»). Гала – бұл көріністің жоғары, жарқын, мерекелік,салтанатты, сәнді сипаттарын білдіретін сөздердің құрамдас бөлігі жәнеөзгермейтін сын есім. Гала + Концерт (лат . concerto-жарысу; музыкалық,балет және эстрада нөмірлерін көпшілік алдында орындау) – үлкен мерекелік,салтанатты концерт. 2. Әзербайжан: Gala konsert3. Қырғыз: Гала-концерт4. Өзбек: Gala-konsert5. Түрік: Konser6. Ағылшын: Gala Concert7. Испан: gala Concierto8. Неміс: Konzert9. Француз: Gala Concert10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. гала-концерт – гала-концерт

ЭтимологиясыГалактотрофуса (грек.Γαλακτοτροφούσα «сүтпен қоректендіруші») – иконографияда Исаны емізіпжатқандығы бейнеленген құдай-ана. 2. Әзербайжан: 3. Қырғыз: 4. Өзбек: 5. Түрік: 6. Ағылшын: NursingMadonna7. Испан: Galactotrofusa8. Неміс:Galaktotrophousa9. Француз: Galaktotrophousa.10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. галактотрофуса – галактотрофуса

ЭтимологиясыГалалит – (грек. γάλα(сүт) және λιθος (тас) – казеинді формальдегидпен өңдеу кезінде алынатынказеиннен жасалған пластмасса, казеин-формальдегид шайыры. Коммерциялық атауыгалалит. Галалит – иіссіз, судаерімейтін, биологиялық ыдырайтын, аллергенсіз, антистатикалық және іс жүзіндежанбайтын зат.2. Әзербайжан: Galalit3. Қырғыз: Галалит4. Өзбек: Galalit5. Түрік: Galalit6. Ағылшын: Galalith7. Испан: Galatita8. Неміс: Galalith9. Француз: Galalithe10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. Галалит  – Галалит

ЭтимологиясыНаздылық, сыпайылық –галантность (франц. galant «сыпайы») сөзінің қазақшааударылған нұсқасы.  Сыпайылық – адамдарды сыйлау, қарым-қатынас пенөзара қатынастың күнделікті нормасы мен ережесіне айналған, айналадағыларменқарым-қатынас жасаудың әдетті тәсілі болып табылатын тұлғаның адамгершіліктік-психологиялыққасиеті, мінезі. 2. Әзербайжан: Galantlıq3. Қырғыз: 4. Өзбек: Xushmuomalalik,odoblilik5. Түрік: Nezaket6. Ағылшын: Gallantry7. Испан: Galantería8. Неміс: Galant9. Француз: galamment10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: -  12. Галантность –наздылық, сыпайылық

ЭтимологиясыГалантты стиль/сырбаздық стилі (фр.style galant, есепке алынған/таңдаулы стиль) - XVII ғасырдың соңы мен XVIIIғасырдың бірінші жартысындағы батыстық еуропалық музыкадағы классикалық жәнеерте-класстық ағымтар сипатталатын музыкалық термин. Қазіргі кезде сырбаздықұғымымен байланысты қолданылады. 2. Әзербайжан: Galant stil3. Қырғыз: 4. Өзбек: Galant uslubi5. Түрік: Galanttarzı6. Ағылшын: Galant style7. Испан: estilo galante8. Неміс: Galante Stil9. Француз: Stylegalant10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. галантный стиль –сырбаздық стилі

ЭтимологиясыГала-спектакль. Салтанаттытеатр қойылымы. Гала (фр. gala «салтанат, мереке») – бұлкөріністің жоғары, жарқын, мерекелік, салтанатты, сәнді сипаттарын білдіретінсөздердің құрамдас бөлігі және өзгермейтін сын есім. + Спектакль (фр.spectacle, лат. spectaculum – ойын-сауық) – театр өнерінің туындысы.2. Әзербайжан: qala-tamaşa3. Қырғыз: гала-спектакль4. Өзбек: Pyesa, gala-spektakl’5. Түрік: Piyes6. Ағылшын: Play(theatre)7. Испан: Obra deteatro8. Неміс: Gala Bühnenwerk9. Француз: Spectaclede gala10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. гала-спектакль – гала-спектакль

Этимологиясы1. Галате́я (көне грек. Γαλάτεια) – әйел есімі. 2. Галатея – мүсінші Пигмалион жасаған және оныңдұға-тілегімен Афродита тарапынан жанданған әдемі мүсін 3. Галатея – 1989 жылы "Вояджера-2"суретібойынша ашылған Нептунның табиғи серігі. 4. Галатея – 1862 жылы Эрнст Темпельмен тарапынанашылған астероидтардың басты белдігінің астероиды.5. Галатея – астероидтағы кратер. 2. Әзербайжан: Qalateya3. Қырғыз: галатея4. Өзбек: Galatea5. Түрік: Galatea6. Ағылшын: Galatea7. Испан: Galatea (desambiguación)8. Неміс: Galatea9. Француз: Galatée10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. галатея – галатея

ЭтимологиясыГалаттар (грек. Γαλάται, лат. Galatae) – Балқантүбегіне және б.з.д. 279-277 жылдары Кіші Азияға басып кірген кельттайпаларының одағы.2. Әзербайжан: Galatlar3. Қырғыз: Галатлар4. Өзбек: Galatlar5. Түрік: Galatlar6. Ағылшын: Galatians(people)7. Испан: Gálatas 8. Неміс: Galater9. Француз: Galates10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. галаты - галаттар

ЭтимологиясыГаленит (қорғасынжылтыры) – сульфид класындағы минерал. Хим. формуласы PbS. Кубтық сингониядакристалданып, тұтас масса, түйіршік агрегаттар түрінде кездеседі.2. Әзербайжан: Qalenit3. Қырғыз:Галенит4. Өзбек: Galenit5. Түрік: Galenit6. Ағылшын: Galena7. Испан: Galena 8. Неміс: Galenit9. Француз: Galène10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. галенит – галенит

ЭтимологиясыГалентур «жібекматасының түрі»; галентурник «мерекелік әйелдер киімі».

ЭтимологиясыГалера [итал. galera]– XVIII ғасырдың аяғына дейін әртүрлі флоттарда пайдаланылған үстінедұшпанның кемесін тесуге, жаруға арналған сайман орналастырылған үшкіртұмсықты ескі желкенді әскери кеме.2. Әзербайжан: Galera 3. Қырғыз: Галера4. Өзбек: Galera5. Түрік: Kadırga6. Ағылшын: Galley 7. Испан: Galera8. Неміс: Galeere9. Француз: Galère(navire)10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. Галера – Галера

ЭтимологиясыГалерейлік мазар (ағыл.gallery grave, франц. allée couverte немесе galerie couverte, нем.Galeriegrab) – кіру дәлізі мен камераның арасында айқын айырмашылығы жоқкамералық қабірдің нысаны. Сондықтан оның конструкциясы ұзын үйіндініңастындағы мегалитикалық дәлізге ұқсайды. Бұл мазардың түрі негізінен ЕуропадаНеолит дәуірінде салынған. Оның төрт негізгі түрі бар (күрделі,трансептелген, сегменттелген және сына тәріздісі). Бұлар жер обасымен(қорған) немесе жартас обасымен (пирамида тәрістер) жабылуы мүмкін. 2. Әзербайжан: məzarqalereyası3. Қырғыз: 4. Өзбек: galereya qabr5. Түрік: galeri mezar6. Ағылшын: gallerygrave7. Испан: galería tumba8. Неміс: galeriegrab9. Француз: alléecouverte/galerie couverte10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. галерейная гробница – галерейлікмазар

ЭтимологиясыАполлон галереясы – бұлбезендірілген әшекейлері бар және жоғары күмбезді төбелерімен танымал Луврмұражайының бөлігі. Бастапқыда бұл бөлме Луврдың «кішкентай галереясы» депаталған еді.2. Әзербайжан: ApollonQalereyası3. Қырғыз: Галерея Аполлон4. Өзбек: Apollongalereyasi5. Түрік: Apollo Galerisi6. Ағылшын: Galeried`Apollon7. Испан: Galería deApolo8. Неміс: Galeriegrab9. Француз: Galeried`Apollon10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағықолданысы:  12. галерея аполлона – аполлон галереясы

ЭтимологиясыБюргезедегі галерея (итал.Galleria Borghese) – Бюргезе Вилла аумағында орналасқан князьдік отбасыныңкөркем галереясы.  2. Әзербайжан: Borgezeqalereyası3. Қырғыз: Галерея Бюргезе4. Өзбек: Borgezegalereyasi5. Түрік: Borgezegalerisi6. Ағылшын: GalleriaBorghese7. Испан: GaleríaBorghese8. Неміс: GalleriaBorghese 9. Француз: GalerieBorghèse10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағықолданысы:  12. галерея бюргезе – бюргезедегігалерея

ЭтимологиясыВенециялық академия галереясы (мұражай) (итал.Gallerie dell ` Accademia) – XIV-XVIII ғасырлардағы Венеция кескіндемесініңең үлкен коллекциясы сақталған көркем мұражай. 2. Әзербайжан: VenesiyaAkademiyasının qalereyası3. Қырғыз: Венеция академиясынынгалереясы4. Өзбек: Venetsiyaakademiyasi galereyasi5. Түрік: Accademia SanatGalerisi6. Ағылшын: Accademiadi Belle Arti di Venezia/Gallerie dell`Accademia7. Испан: Galería de laAcademia de Venecia8. Неміс: Accademia(Venedig)9. Француз: Galleriedell`Accademia de Venise10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағықолданысы:  12. галерея венецианской академии  – венециялықакадемия галереясы

ЭтимологиясыСурет галереясы – бейнелеу,сурет өнерін көрсетуге арналған кеңістік, галерея. Ұсынылған жұмыстар жиісатуға ұсынылады. Сонымен қатар, көркем галерея немесе көркем мұражай депаталады.2. Әзербайжан: Şəkilqalereyası3. Қырғыз: Cүрөт галереясы4. Өзбек: Rasm galereyasi5. Түрік: Resim Galerisi6. Ағылшын: Picture Gallery7. Испан: Galería de arte/PictureGallery8. Неміс: Galerie/PictureGallery9. Француз: Galeried`art/PictureGallery10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағықолданысы:  12. галерея картинная – сурет галереясы

ЭтимологиясыПатшалар галереясы (фр. Lagalerie des Rois) – ортағасырлық Францияның готикалық соборларындағыпайғамбарлар суреттерінің қатары. Соборлардағы Інжіл патшалары менпайғамбарлардың мүсіндері. Қазіргі кезде 28 Інжіл патшаларының мүсінісақталған. Әрбір мүсіннің биіктігі 3,5 метрге тең.2. Әзербайжан: Krallarınqalereyası3. Қырғыз: Падышалардынгалереясы4. Өзбек: Shohlargalereyasi5. Түрік: KrallarınGalerisi6. Ағылшын: The gallery ofthe Kings7. Испан: La galería delos Reyes8. Неміс: Diegalerie der Könige9. Француз: Lagalerie des Rois10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағықолданысы:  12. галерея королей – патшалар галереясы

ЭтимологиясыМедичи галереясы – 1622жылы фламанд суретшісі Рубенске патшайымның өзі Париждегі оның Люксембургсарайын безендіру үшін тапсырыс берген Францияның регент-патшайымы МарияМедичаның өмірін сипаттайтын кескіндемелік маталардың сериясы.2. Әзербайжан: MediciQalereyası3. Қырғыз: Медичигалереясы4. Өзбек: MediciGalereyasi5. Түрік: Medici Galerisi6. Ағылшын: Marie de`Medici cycle7. Испан: Ciclo de Maríade Médici8. Неміс: Medici-Galerie9. Француз: Cycle deMarie de Médicis10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағықолданысы:  12. галерея медичи   – медичигалереясы

ЭтимологиясыВенециядағы заманауи өнер галереясы (итал.Galleria internazionale d`arte moderna (Venezia) Италиядағы Ca Пезаро аймағы,Санта-Кроче ауданындағы Сан Стае алаңына жақын жерде орналасқан өнергалереясы.2. Әзербайжан: Müasirincəsənət qalereyası (Venesiya)3. Қырғыз: Азыркыискусство галереясы (Венеция)4. Өзбек: Zamonaviysan`at galereyasi (Venetsiya)5. Түрік: Modern SanatGalerisi (Venedik)6. Ағылшын: Gallery ofModern Art (Venice)7. Испан: Galería de ArteModerno (Venecia)8. Неміс: Galeried ` arte moderna (Venedig)9. Француз: GalerieD`Art Moderne (Venise)10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағықолданысы:  12. галерея современного искусства ввенеции – венециядағы заманауи өнер галереясы

ЭтимологиясыУффици галереясы (итал.Galleria degli Uffizi «кеңсенің галереясы») – 1581 жылы ашылған Флоренциядағымұражай. Еуропадағы ең ескі мұражайлардың бірі. Жылына екі миллионға жуықтурист келетін мәдениет ошағы. 2. Әзербайжан: Uffitsiqalereyası3. Қырғыз: УффициГалереясы4. Өзбек: Uffi Galereyasi5. Түрік: Uffizi Galerisi6. Ағылшын: The UffiziGallery7. Испан: La GaleríaUffizi8. Неміс: Uffizien9. Француз: Galeriedes Offices10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағықолданысы:  12. галерея уффици – уффици галереясы

ЭтимологиясыГаликарнас (көне грек.: Ἁλικαρνᾱσσόςнемесе Ἀλικαρνασσός Аликарнассос; түр. Halikarnas) – байырғы заманда б.з.б. IV ғ..Кіші Азияның оңтүстік батысында, Жерорта теңізі жағалауында Кариядағы ірісауда және мәдениет орталығы болған қала. Қазіргі заманда қаланың қирағанүйінділерінде Түркияның шипажай қаласы – Бодрум орналасқан.2. Әзербайжан: Halikarnas3. Қырғыз: Галикарнас4. Өзбек: Halicarnassus5. Түрік: Halikarnas6. Ағылшын: Halicarnassus7. Испан: Halicarnaso8. Неміс: Halikarnassos9. Француз: Halicarnasse10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағықолданысы:  12. галикарнас – галикарнас

ЭтимологиясыГалилея (ағылш. Galilea)– «С» спектралды классқа жататын басты белдеудің астероиді. 1910 жылдың 14ақпанында Гейдельберг обсерваториясында американдық астроном Джозеф Хелфричемашты және итальяндық физика, механика, астроном, философ және математикаГалилео Галилеяның құрметіне атады. Атауын галилеев жерсеріктерінің ашылуының300 жылдық мерейтойымен байланысты қойды.2. Әзербайжан: Qalileya3. Қырғыз: Галилея4. Өзбек: Galilea5. Түрік: Galilea6. Ағылшын: Galilea7. Испан: Galilea8. Неміс: Galilea9. Француз: Galilea10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағықолданысы:  12. галилея – галилея

ЭтимологиясыГалипот (фр. galipot) –қылқан жапырақты ағашқа зақым келген кезде одан шығатын шайыр. Құрамындаскипидар, канифоль және су бар; тазартылған галипот канифольға ұқсас, біраққұрамында эфир мен қышқыл көбірек. Галипоттан лак пен шайыр дайындауғаболады. 2. Әзербайжан: Galipot3. Қырғыз: Галипот4. Өзбек: Galipot5. Түрік: Galipot6. Ағылшын: Galipot7. Испан: Galipot8. Неміс: Galipot9. Француз: Galipot10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағықолданысы:  12. галипота – галипота

ЭтимологиясыГалисия (исп. Galicia) –Пиреней түбегінің солтүстік-батысындағы тарихи аймақ және Испанияныңавтономды бірлестігі. 1981 жылы құрылған, халқының саны үш миллионға жақын.Астансы – Сантьяго-де-Компостела.2. Әзербайжан: Qalisiya3. Қырғыз: Галисия4. Өзбек: Galisiya5. Түрік: Galiçya,İspanya6. Ағылшын: Galicia (Spain)7. Испан: Galicia8. Неміс: Galicien9. Француз: Galice10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағықолданысы:  12. галисия – галисия

ЭтимологиясыГалия (др.-греч. Ἁλία)– грек мифологиясының родостік кейіпкері, тельхиндердің әпкесі, теңізқұдай-анасы Талассаның қызы, Посейдонның әйелі. 2. Әзербайжан: Galia3. Қырғыз: Галия4. Өзбек: Galiа5. Түрік: Galia6. Ағылшын: Halia7. Испан: Halia8. Неміс: Halia(Mythologie)9. Француз: Halia10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағықолданысы:  12. галия – галия

ЭтимологиясыГалл (лат. Gallusқораз). Ежелгі Римдегі ер есімі. «Гала» қыз есімі болып ауысқан. Латынтіліндегі «галл» жалпы атауы Галл тайпаларының және қазіргі Францияныңсимволына айналған «әтеш» дегенді білдіреді. 2. Әзербайжан: Gallus3. Қырғыз: Галл4. Өзбек: Gallus5. Түрік: Gallus6. Ағылшын: Gallus7. Испан: Gallus8. Неміс: Gallus9. Француз: Gallus10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағықолданысы:  12. галл, галлунус, галлус – галл,галлунус, галлус

ЭтимологиясыГаллон (ағыл. gallon –3,79 литрден 4,55 литрге дейін (пайдалану еліне байланысты) – ағылшынжүйесіндегі көлем өлшемі. Әдетте сұйықтықтар үшін қолданылады. Америкалықгаллон 3,78 литрге тең.2. Әзербайжан: Gallon3. Қырғыз: Галлон4. Өзбек: Gallon5. Түрік: Galon6. Ағылшын: Gallon7. Испан: Galón8. Неміс: Gallone9. Француз: Gallon10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағықолданысы:  12. галлон – галлон

ЭтимологиясыГалл – Галлияаумағында (қазіргі Франция, Бельгия, Швейцария, Германия және СолтүстікИталия) б.з.б. V ғасырдың басынан бастап Рим кезеңіне дейін өмір сүрген кельттобының тайпалары. Олар құрлықтық кельт тілдерінің бірінде – галл тіліндесөйлескен. Француз тарихнамасының бір бөлігі галлдарды қазіргі француздардыңата-бабалары деп санайды.2. Әзербайжан: Gallar3. Қырғыз: Галлдар4. Өзбек: Gallar5. Түрік: Galyalılar6. Ағылшын: Gauls7. Испан: Pueblos galos8. Неміс: Gallier9. Француз: Gaulois (peuples)10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағықолданысы:  12. Галлы – Галлдар

ЭтимологиясыПлацидии галл кесенесі (итал.Mausoleo di Galla Placidia) – Италияның Равенне қаласындағы Сан-Виталебазиликасының жанында орналасқан крест түріндегі ғимарат, құрылыс.  Мавзолей V ғасырдың шамамен екінші жартысындасалынған және равенн мозаикаларының ең көне әшекейлерімен әшекейленген.2. Әзербайжан: QallaPlasidii Türbəsi3. Қырғыз: Галла ПлацидииМавзолейи4. Өзбек: Galli PlacidiaMaqbarasi Gallar5. Түрік: GallaPlacidia Türbesi6. Ағылшын: Mausoleum ofGalla Placidia7. Испан: Mausoleo deGala Placidia8. Неміс: Mausoleumder Galla Placidia9. Француз: Mausoléede Galla Placidia10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағықолданысы:  12. галлы плацидии мовзалей – плацидиигалл кесенесі

ЭтимологиясыГалмей - (грек.kadmeia, kadmia, лат. cadmia). Кремнезем, мырыш тотығы мен судан тұратын кен.Кадмей аты бойынша аталған. Одан мырыш өндіріледі.

ЭтимологиясыГалоп1 – жылқыныңжүгіру қарқыны, үш тактілі жүгіруі, жүгіргенде үш немесе төрт аяғын қатарлақтыруы. 2. Әзербайжан: Dördayaq(qaçış)3. Қырғыз: 4. Өзбек: 5. Түрік: 6. Ағылшын: Horse gait7. Испан: Aire(equitación8. Неміс: Pferdegangart9. Француз: Allure(équitation)10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағықолданысы:  12. Галоп – Галоп

ЭтимологиясыГалоп2 (нем.Galopp, фр. Galop) – ХІХ ғасырдың бірінші жартысына танымал еуропалық би.Революцияға дейінгі дереккөздерде «галопад» деп аталған. 2. Әзербайжан: 3. Қырғыз: 4. Өзбек: 5. Түрік: 6. Ағылшын: Galop7. Испан: Galop8. Неміс: Galopp(Tanz)9. Француз: Galop (danse)10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. Галоп – Галоп

ЭтимологиясыГалун (франц. galon«галун, жапсырма») – алтынмен, күміспен, түсті мишурамен тігілген тоқыма бау;нысанды киімге осындай матадан тігілген жапсырма. 2. Әзербайжан: qalun3. Қырғыз: галун4. Өзбек: galun5. Түрік: sırmalı şerit6. Ағылшын: galloon7. Испан: Galón (tejido)8. Неміс: Tresse9. Француз: Galon10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. галун – галун

ЭтимологиясыГальб (фр. galbe) –пішін, кескін, иін, иілім; иіліс. Ортағасырлық бұйымдарда «сақина, шеңбер».2. Әзербайжан: 3. Қырғыз: 4. Өзбек: 5. Түрік: 6. Ағылшын: galbe7. Испан: galbe8. Неміс: galbe9. Француз: galbe10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. гальб – гальб

ЭтимологиясыГальванокаустика (грек.kaustikós-күйдіру) – электр тогымен шыңдалған платина сымының көмегіменматаларды күйдіру, бұзу және ажырату. Сондай-ақ гальванотермия,термокаустика, электрокаустика; гальванодан деп аталады.2. Әзербайжан: Qalvanokaustika3. Қырғыз:Гальванокаустика4. Өзбек: Galvanokaustika5. Түрік: Galvanokaustika6. Ағылшын: Electroplatinggalbe7. Испан: Galvanoplastia8. Неміс: Galvanik9. Француз: galbe10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. гальванокаустика – гальванокаустика

ЭтимологиясыГальванопластика –матрицадағы электр тогының әсерінен ерітіндіден (балқымадан) тұндыру арқылытүсті металдан жасалған пішін қалыбы.Гальванотехниканың бір бөлімі.Электролиз әдісімен заттардың металл көшірмелерін алу үшін қолданылады. Бұлтермин гальванопластика әдісімен алынған металл заттардың атауы ретінде депайдаланылуы мүмкін. Гальванопластика кезінде жағылатын металл шөгінділерініңқалыңдығы 0.25-2 мм құрайды.2. Әзербайжан:Qalvanoplastika3. Қырғыз:Гальванопластика4. Өзбек:Galvanoplastika5. Түрік: Elektrokaplama6. Ағылшын:Electroplating7. Испан:Galvanoplastia8. Неміс:Galvanoplastik9. Француз:Galvanoplastie10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. гальванопластика – гальванопластика

ЭтимологиясыГальштат (нем.Hallstatt) –Аустриядағы коммуна. Жоғарғы Аустрия федералды жеріне қарасты Гмунденокругінің құрамына енеді. Қаланың тұрақты тұрғындарының саны 923 адамдықұрайды. Алып жатқан жер аумағы 59,8 км² шамасында.2. Әзербайжан:Qalstat3. Қырғыз:Гальштат4. Өзбек:Hallstatt5. Түрік:Hallstatt6. Ағылшын:Hallstatt7. Испан:Hallstatt8. Неміс:Hallstatt9. Француз:Hallstatt10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. гальштатт – гальштатт

ЭтимологиясыГальярда (итал.gagliarda, фр. gaillarde – «көңілді», «ширақ») – XV-XVII ғғ.аяғындаЕуропада таралған итальяндық көне би, сондай-ақ осы биге арналған музыка. 2. Әзербайжан:Qalyarda3. Қырғыз:Гальярда4. Өзбек:Galliard5. Түрік:Galiarda6. Ағылшын:Galliard7. Испан:Gallarda8. Неміс:Gaillarde9. Француз:Gaillarde10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. гальярда – гальярда

ЭтимологиясыГамадриадтар (көне-грек. Ἁμαδρυάδες)– грек мифологиясында  нимф ағаштарының түрі.2. Әзербайжан:Hamadriada3. Қырғыз:Гамадриада4. Өзбек:Galliard5. Түрік:Hamadryadalar6. Ағылшын:Hamadryad7. Испан:Hamadríade8. Неміс:Hamadryad9. Француз:Hamadryades10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. гамадриады – гамадриадтар

ЭтимологиясыГамаюн – орысмәдениетінде мифтік жұмақ құсы. Бейненің қайнар көзі Иран фольклорынан шыққанҚұмай мифтік құсы болып табылады. 2. Әзербайжан:Hamayun3. Қырғыз:Гамаюн4. Өзбек:Gamayun5. Түрік:Gamayun6. Ағылшын:Gamayun7. Испан:Gamayun8. Неміс: Gamayun9. Француз:Gamaïoun 10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. гамаюн – гамаюн

ЭтимологиясыГамба (итал. gamba –сөзбе-сөз аяқ) – тенорлық, қылмен ойналатын музыкалық аспап.2. Әзербайжан:Hamba3. Қырғыз:Гамба4. Өзбек:Gamba5. Түрік:Gamba6. Ағылшын:Gamba7. Испан:Gamba 8. Неміс:Gamba9. Француз:Gamba 10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. гамба – гамба

ЭтимологиясыГамбанг – Индонезиялықұрмалы музыкалық аспап. Ағаш (гамбанг қайю) немесе металл (гамбанг гангза)пластинкалардан тұрады, ағаш тұғырықта көлденең қалыпта бекітілген,әшекейлермен және оюмен безендірілген. 2. Әзербайжан:3. Қырғыз:4. Өзбек: 5. Түрік: 6. Ағылшын:7. Испан: 8. Неміс: 9. Француз:10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. гамбанг – гамбанг

ЭтимологиясыГамбист – Гамба аспабындаойнайтын адам. Гамба (итал. gamba – сөзбе-сөз аяқ) – тенорлық, қылменойналатын музыкалық аспап.2. Әзербайжан:3. Қырғыз:4. Өзбек: 5. Түрік: 6. Ағылшын:7. Испан: 8. Неміс: 9. Француз:10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. гамбист – гамбист

ЭтимологиясыГамбринус (лат.Gambrinus) – сыра қайнатуды ойлап тапқан өнертапқыш, аты аңызға айналған сыракоролі. Батыс Еуропадағы Белгияның Брюгге қаласында өмір сүрген сырақайнатуды ойлап тапқан Фламандиялық ертегі кейіпкері. Брюгге сөзінің өзі«сыра қайнату» деген мағынаны береді.2. Әзербайжан:Hambrinus3. Қырғыз:Гамбринус4. Өзбек:Gambrinus5. Түрік:Gambrinus6. Ағылшын:Gambrinus7. Испан:Gambrinus8. Неміс:Gambrinus (Person)9. Француз:Gambrinus10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. гамбринус – гамбринус

ЭтимологиясыГамбстық жиһаз – XVIII-XIXғасырлардағы патшалық Ресейдегі қымбат жиһаз түрі. Бұл жиһаз атақты Гамбсжиһаз шеберханасында жасалған. Генрих Гамбс оның негізін қалап, кейін өзініңұлдары Петр және Эрнестке мұра қылып қалдырған. Шеберхана Санкт-Петербургтеболды және бұйымдардың жоғары сапасы мен көркем деңгейімен танымал болды,императорлық отбасы және бай азаматтар үшін, сондай-ақ орта класс жәнепровинциялық дворяндар қалалықтары үшін арнайы тапсырыспен жасалды. Гамбсжиһазының ерекше ерекшелігі – «құпиялардың»: жасырын бөлімшелердің, жасырынмеханизмдердің, трансформация элементтерінің болуы.2. Әзербайжан:3. Қырғыз:4. Өзбек: 5. Түрік: 6. Ағылшын:7. Испан: 8. Неміс: 9. Француз:10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. гамбсова мебель – гамбстық жиһаз

ЭтимологиясыГамбург/Гамбург қаласы(нем. Hamburg) – қала-мемлекет, Германияның екінші ірі қаласы және ЕуропалықОдақтағы ең тығыз қоныстанған  астана емес қаласы. Гамбург Еуропадағы ең іріпорт қалаларының бірі болып табылады.2. Әзербайжан:Hamburq3. Қырғыз:Гамбург4. Өзбек:Gamburg5. Түрік:Hamburg6. Ағылшын:Hamburg7. Испан:Hamburgo8. Неміс: Hamburg9. Француз:Hambourg10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. гамбург, хамбург – гамбург, хамбург

ЭтимологиясыГамбург өнер және (көркем) қолөнермұражайы(нем. Museum für Kunst und Gewerbe Hamburg) – Гамбург қаласындағы бейнелеу,қолданбалы және сәндік қолөнер мұражайы. Мұражай 1874 жылы ЛондондағыВиктория мен Альберт мұражайының, Венадағы Аngewandte өнер мұражайының жәнеБерлиндегі Kunstgewerbemuseum өнер мұражайының үлгілерімен құрылған. 2. Әзербайжан:Hamburg İncəsənət və sənətkarlıq Muzeyi3. Қырғыз:Көркөм өнөр жана кол өнөрчүлүк Гамбурга музейи4. Өзбек:San`at va dizayn Gamburg muzeyi5. Түрік:Hamburg Sanat ve Tasarım Müzesi6. Ағылшын:Museum of Art and Design Hamburg7. Испан:Museo de arte e industria de Hamburgo8. Неміс:Museum für Kunst und Gewerbe Hamburg9. Француз:Musée des Arts et Métiers de Hambourg10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. гамбургский музей искусства ихудожественных ремесел  – гамбург өнер және (көркем) қолөнер мұражайы.

ЭтимологиясыГамелан (яв. gamelтүрту, тоқылдату, соғу) – дәстүрлі индонезиялық оркестрі, аспаптықмузицирлеудің түрі. Ява аралында пайда болған соң, Бали, Суматра және Малайархипелагының басқа да аралдарына тарады.2. Әзербайжан:Hamelan3. Қырғыз:Гамелан4. Өзбек: Gamelan5. Түрік:Gamelan6. Ағылшын:Gamelan7. Испан:Gamelán8. Неміс:Gamelan9. Француз:Gamelan10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. Гамелан – Гамелан

ЭтимологиясыГамма (грек. gamma) –1) грек алфавитінің үшінші  әрпі; 2) қандай да бір заттың бір күйдегі атауы;3) жаңа терминнің гамма-сәулемен байланысын білдіретін сөз бөлігі; 4) грамныңмиллиондық үлесі; 5) эрстедтің жүз мыңдық үлесі.2. Әзербайжан:Qamma3. Қырғыз:Гамма4. Өзбек:Gamma5. Түрік:Gama6. Ағылшын:Gamma7. Испан:Gamma8. Неміс:Gamma9. Француз:Gamma10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. Гамма – гамма, мақам

ЭтимологиясыГамма [нем. gamme< фр. gamme] – 1) белгілі бір музыкалық интервал (октава) шегіндегідыбыстардың бірізділігі; 2) өнер туындыларын жасағанда пайдаланылатын әртүрлітүстер реңктерінің бірізді қатары.2. Әзербайжан:Qamma3. Қырғыз:Гамма4. Өзбек:Gamma5. Түрік:Gam6. Ағылшын:Scale (music)7. Испан:Escala musical8. Неміс:Tonleiter9. Француз:Gamme musicale10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. Гамма – гамма

ЭтимологиясыМажар гаммасы сондай-ақ цыгангаммасы деп аталады. Октавалық дыбыс жүйесі.  Бұл атау шартты түрдеқолданылады. Өйткені сипатталған дыбыс тәртіптері Еуропа мен Азияның көптегенхалықтарында әртүрлі аталады. 2. Әзербайжан:3. Қырғыз:4. Өзбек: 5. Түрік:6. Ағылшын:Gypsy scale7. Испан: 8. Неміс:Zigeunertonleiter9. Француз:10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. гамма венгерская – мажар гаммасы

ЭтимологиясыДиатоникалық гамма (грек.dia – арқылы, phone (ton) –дыбыс, гамма) – диэз және бемолсіз, бес бүтін тоннан және екі жартылай тоннантұратын кәдімгі 7 ноталы гамма.2. Әзербайжан:Diatonikalıqqamma3. Қырғыз:Диатоникалык гамма4. Өзбек:Diatonika5. Түрік: Diatonikgam6. Ағылшын:Diatonic scale7. Испан:Escala diatónica8. Неміс:Diatonik9. Француз:Échelle diatonique10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. гамма диатоническая  – диатоникалықгамма

ЭтимологиясыМажорлық гамма (фр.majeur, итал. maggiore < лат.  mājor үлкен, гамма) – Гамма-белгілі біртәртіпте орналасқан дыбыстар тізбегі (дыбыс). Минорға қарама-қарсы қуаныштыкөңіл-күймен ерекшеленеді. Гамманың ішіндегі үлкен топ  мажорлық гаммаларболып табылады. Мажорлық гамма жеті сатыдан тұрады және келесі аралықтарбойынша құрылады: Тон-Тон-Жартылай тон-Тон-Тон-Тон-жартылай тон. 2. Әзербайжан:Major qamma3. Қырғыз:Мажор4. Өзбек:Asosiy gamma5. Түрік: Majörgam6. Ағылшын:Major scale7. Испан:Modo mayor8. Неміс: Dur9. Француз:Mode majeur10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. гамма мажорная – мажорлық гамма

ЭтимологиясыМинорлық гамма (итал. mіnore, лат. mіnor – кіші, кішкене, гамма) – үш дыбыстықаккордқа және оның өзіндік мәнеріне негізделген үйлесім; мұңды күйдің қалпынберетін музыкалық перне, гамма (муз.). 2. Әзербайжан:Кiçik qamma3. Қырғыз:Минор4. Өзбек:Кichik gamma5. Түрік: Minörgam6. Ағылшын:Minor scale7. Испан:Modo menor8. Неміс:Moll9. Француз:Mode mineur10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. гамма минорная – минорлық гамма

ЭтимологиясыХроматикалық гамма (фр. chromatique, нем., chromatisch < грек chroma түс,гамма) – әдетте мажорлық немесе минорлық гамма негізінде құрылған жартылайтондар бойынша өрлемелі немесе төмен түсетін әуенді қозғалыс. Кейде ладтықгамма деп түсіндіріледі. 2. Әзербайжан:Xromatik qamma3. Қырғыз:Хроматикалык гамма4. Өзбек:Kromatik gamma5. Түрік: Hromatikgam6. Ағылшын:Chromaticism7. Испан:Cromatismo (música)8. Неміс:Chromatik9. Француз:Mode mineur10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. гамма хроматическая  – хроматикалықгамма

ЭтимологиясыЦелотондық гамма/лад - модальді үлгідегі ең көп таралған симметриялы гамма. Жүйеніңорталық элементі ұлғайтылған үш дыбыстан тұрады. Сол себепті кейде«ұлғайтылған гамма» деп аталады. 2. Әзербайжан:3. Қырғыз:4. Өзбек: 5. Түрік: 6. Ағылшын:Whole tone scale7. Испан: Escalade tonos enteros8. Неміс:Ganztonleiter9. Француз:Gamme par tons10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. гамма целатонная – целатондық гамма

ЭтимологиясыГаммадион – свастиканың грекше атауы, яғни грек гаммасына (Γ) және крестформасына  (+) негізделген термин. Свастика – тең ұшты тік бұрышпениілген крест түріндегі солярлы белгі, ежелгі үнді мәдениетінің дінибелгілерінің бірі, әлемдегі ең көне және ең көп танылған графикалықсимволдардың бірі. Өткен ғасырдың ортасына дейін свастиканацистік Германия мен нацизмнің символына айналды. Ал 1945 жылы Германияныңжеңілісінен кейін көптеген елдерде «卐» символы қолданылмайтынболды. 2. Әзербайжан:Svastika3. Қырғыз:Гаммадион4. Өзбек: 5. Түрік:Svastika6. Ағылшын:Swastika7. Испан:Escala de tonos enteros8. Неміс:Swastika9. Француз:Svastika10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. гаммадион – гаммадион

ЭтимологиясыГамматикалық айқыш – свастиканың басқаша атауы. Тең ұшты тік бұрышпен иілген кресттүріндегі солярлы белгі, ежелгі үнді мәдениетінің діни белгілерінің бірі,әлемдегі ең көне ең көп көп танылған графикалық символдардың бірі. Өткенғасырдың ортасына дейін  гамматикалық айқыш нацистікГермания мен нацизмнің символына айналды. Ал 1945 жылы Германияныңжеңілісінен кейін көптеген елдерде «卐» символы қолданылмайтынболды. 2. Әзербайжан:Svastika3. Қырғыз:Гаммадион4. Өзбек: 5. Түрік: Svastika6. Ағылшын:Swastika7. Испан:Escala de tonos enteros8. Неміс:Swastika9. Француз:Svastika10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. гамматический крест  – гамматикалықайқыш

ЭтимологиясыГанапати (санскрит गणेश ) –индуистік пантеондағы құдайлардың бірі, индуизмдеданалық пен әл-ауқат құдайы. Екінші бір атауы «Ганеша». 2. Әзербайжан:Qaneşa3. Қырғыз:Ганапати4. Өзбек:Ganesha5. Түрік:Ganeşa6. Ағылшын:Ganesha7. Испан:Ganesha8. Неміс:Ganesha9. Француз:Ganesh10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. Ганапати – Ганапати

ЭтимологиясыГанг, Га́нга (хинди गंगा –ˈɡəŋɡa) – негізгі бөлігі Үндістанда ағатын әлемде суы мол өзендерінің бірі.Амазонка мен Конгодан кейiн және әлемнің ен суы мол үшінші өзені. Оңтүстіказиядағы ең ұзын өзен (ұзындығы – 2700 км). Өзен Батыс Гималайдан басталады,одан ары солтүстік-шығыста Инд-Ганг ойпатына ағады және Бенгал шығанағынақұяды. Өзеннің бассейн ауданы – 1 060 000 км².2. Әзербайжан:Qanq3. Қырғыз:Ганг4. Өзбек:Gang5. Түрік:Ganj Nehri6. Ағылшын:Ganges7. Испан:Ganesha8. Неміс:Ganges9. Француз:Gange10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. ганг, ганга – ганг, ганга

ЭтимологиясыГангарилья (исп.Gangarilla) – XVI ғасырдакөшелер мен аулаларда сахналық қойылым қойған 5-6 адамнан тұратын қаңғыбастартеатры.2. Әзербайжан:3. Қырғыз:4. Өзбек: 5. Түрік: 6. Ағылшын:7. Испан:Gangarilla8. Неміс: 9. Француз:10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. Гангарилья – Гангарилья

ЭтимологиясыГангетикон, ганглий, ганлион(көне грекше: γανγλιον - түйiн, буын) – жүйке жасушаларының,жүйке талшықтарының және олардың глия деп аталатын серіктерінің түйіні.Ганглий көптеген омыртқасыздардан бастап адамға дейінгі организмдердіңбарлығында болады. Ганглийдің соматикалық және вегетациялық деп аталатын екібөлімі бар, соматикалық ганглийге сезімталдық рецептордың жасушалары,вегетациялық ганглийге қимыл жасушалары жатады.2. Әзербайжан:Qanqli3. Қырғыз:Ганглий4. Өзбек:Ganglion5. Түрік:Gangliyon6. Ағылшын:Ganglion7. Испан:Ganglio nervioso8. Неміс:Ganglion (Nervensystem)9. Француз:Ganglion nerveux10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. гангетикон, ганглий, ганлион –гангетикон, ганглий, ганлион

ЭтимологиясыГанджур (басқаша-Ганьчжур, Канчжур (тиб. བཀའ་འགྱུར,) – Тибет будда канонының бірінші бөлігі. Санскриттен,пракриттерден, Қытай және басқа да тілдерден аударылған Шакьямуни Буддынажататын будда мәтіндерінің жиынтығы. 2. Әзербайжан:3. Қырғыз:4. Өзбек:5. Түрік: 6. Ағылшын:Kangyur7. Испан:Kanjur8. Неміс:9. Француз:Kangyour10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. ганджур, ганьчур – ганджур, ганьчур 

ЭтимологиясыГандикап (ағылш. handicap) – жалпы мағынада тең емесмүмкіндіктер/шарттар. Бұл термин әртүрлі саладақолданылады. Мысалы, гандикап спортта старт кезінде көшбасшылықты көрсетутәсілі, «фора» сөзінің синонимі.2. Әзербайжан:3. Қырғыз:4. Өзбек: 5. Түрік: 6. Ағылшын:Handicap7. Испан:Handicap8. Неміс:Handicap 9. Француз:Handicap10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. Гандикап – Гандикап

ЭтимологиясыГандхара (сондай-ақ, Гандара, Гхандара, Чандахара, Гангхар, санскрит тіл.पुरुषपुर немесе गंधार – Гхандара немесе Пурушапура, пушту ګندهارا) – ҮндістанныңСолтүстік-батыс облысы және Пәкістаннан Шығыс Иран провинцияларына дейінсозылған ежелгі патшалықтың атауы.2. Әзербайжан:Gandhara3. Қырғыз:Ганхара4. Өзбек:Gandhara5. Түрік:Gandhara6. Ағылшын:Gandhara7. Испан:Gandhara8. Неміс:Gandhara9. Француз:Gandhara10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. гандхара – гандхара

ЭтимологиясыГандхарва/гандарва – ерлер мен әйелдердің өзара келісуіне негізделген, рәсімсіз,куәгерлерсіз және отбасының қатысуынсыз өтетін Үндістандағы неке қиюдыңтарихи дәстүрі.2. Әзербайжан:3. Қырғыз:4. Өзбек: 5. Түрік: 6. Ағылшын:Gandharva marriage7. Испан:Gandharva8. Неміс:Gandharva9. Француз:Gandharva10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. гандарва – гандарва

ЭтимологиясыГандха́рвтер (санскр. गन्धर्व, gandharva «хош иісті») – индуизмде жартылай құдайлар. Гандхарвалар көне үнді шығармаларында қыздардың көңілін табатынсүйікті күйеу, әнші немесе музыкант ретінде сипатталады.2. Әзербайжан:3. Қырғыз:4. Өзбек: 5. Түрік: 6. Ағылшын:Gandharva 7. Испан:Gandharva8. Неміс:Gandharva9. Француз:Gandharva10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12.

ЭтимологиясыГанеша (санскрит गणेश ) –индуистік пантеондағы құдайлардың бірі, индуизмдеданалық пен әл-ауқат құдайы.  2. Әзербайжан:Qaneşa3. Қырғыз:Ганапати4. Өзбек:Ganesha5. Түрік:Ganeşa6. Ағылшын:Ganesha7. Испан:Ganesha8. Неміс:Ganesha9. Француз:Ganesh10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. Ганеша – Ганеша

ЭтимологиясыГанимед – (көне грек. Γανυμήδης, лат. Ganymedes, Catamitus) – грекмифологиясына сәйкес, троян патшасы тростың ұлы. Сұлулықтыңсимволы, оған сондай-ақ мәңгілік жастық пен мәңгілік өмір сыйланды. 2. Әзербайжан:Qanimed 3. Қырғыз:Ганимед4. Өзбек: Ganymed5. Түрік:Ganimedes (mitoloji)6. Ағылшын:Ganymede (mythology)7. Испан:Ganimedes (mitología)8. Неміс:Ganymed (Mythologie)9. Француз:Ganymède10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. ганимед – ганимед

ЭтимологиясыГанимед (көне грекше: Γανυμήδης) – Юпитердің галилейлік серіктерішіндегі және Күн жүйесіндегі ең үлкен серігі. Ол тіпті Меркурийден де үлкен.Ганимедтің бетін кратерлер, жоталар және ойыстар алып жатыр. Оның ядросыметалдан, мантиясы мұз бен әктастан және қыртысты су мұзының қалың қабатынантұрады. Онда оттегіден тұратын жұқа атмосфера және күшті магнит өрісі бар. 2. Әзербайжан:Qanimed (peyk)3. Қырғыз:Ганимед4. Өзбек:Ganymede5. Түрік:Ganymede (uydu)6. Ағылшын:Ganymede (moon)7. Испан:Ganimedes (satélite)8. Неміс:Ganymed (Mond)9. Француз:Ganymède (lune)10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. ганимеда – ганимеда

ЭтимологиясыГанновер (нем. Hannover) – Германия Федеративтік РеспубликасыныңТөменгі Саксония жерінде орналасқан муниципалитет.2. Әзербайжан:Hannover3. Қырғыз:Ганновер4. Өзбек:Hannover5. Түрік:Hannover6. Ағылшын:Hanover7. Испан:Hannover8. Неміс:Hannover9. Француз:Hanovre10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. Ганновер – Ганновер

Этимологиясы1. Ганосис (гр. ganosis) –Антикалық дәуірде мүсіндер мен қабырғаларды суға қайнатылған балауызбенжылтыратуды білдіретін атау.  2. Әзербайжан: Qanoz3. Қырғыз: Ганосис 4. Өзбек: Ganoz5. Түрік: Ganosis6. Ағылшын: Ganosis7. Испан: Ganosis8. Неміс: Ganosis9. Француз: Ganose10. Бекітілген нұсқасы: 11. Заңнамадағықолданысы: 12. Ганосис – ганосис

Этимологиясы1. Гансвурст (нем. Ganswurst). Немісхалқының комедияларындағы сайқымазақ адам. 2. Әзербайжан: Hanswurst3. Қырғыз: Гансвурст4. Өзбек: Ganswurst5. Түрік: Hanswurst6. Ағылшын: Hanswurst7. Испан: Hanswurst8. Неміс: Hanswurst9. Француз: Hanswurst10. Бекітілген нұсқасы:Гансвурст11. Заңнамадағықолданысы: 12. Гансвурст –гансвурст

Этимологиясы1. Галалит – казеиндіформальдегидпен өңдеу арқылы алынған пластмасса, казеин-формальдегид шайыр. 2. Әзербайжан: Galalit3. Қырғыз:  Галалит4. Өзбек: Galalit5. Түрік: Galalit6. Ағылшын: Galalith7. Испан: Galatita8. Неміс: Galalith9. Француз: Galalithe10. Бекітілген нұсқасы: 11.Заңнамадағықолданысы: 12. Галалит –галалит

Этимологиясы1. Ганч, гажа – құрылыстақолданылатын тұтқыр материал, цемент, әк жасау үшін қажет шикізат. 2. Әзербайжан: Ganch, drywall3. Қырғыз: Ганч, гажа4. Өзбек: Ganch, Dryvall5. Түрік: Ganch, alçıpan6. Ағылшын: Ganch, drywall7. Испан: Ganch, panelesde yeso8. Неміс: Ganch,Trockenbau9. Француз: Ganch,cloison sèche10. Бекітілген нұсқасы: 11. Заңнамадағықолданысы:12. Ганч, гажа –ганч, гажа

Этимологиясы1. Ганьцзюй – Қытайдыңмузыкалық драмасының бір түрі. Цзянси провинциясында 4 ғасыр бұрынпайда болған.  2. Әзербайжан: Gəncju3. Қырғыз: Ганьцзюй4. Өзбек: Ganju5. Түрік: Gantszyuy6. Ағылшын: Ganju7. Испан: Ganju8. Неміс: Ganju9. Француз: Ganju10. Бекітілген нұсқасы: 11. Заңнамадағықолданысы: 12. Ганьцзюй –ганьцзюй

Этимологиясы1. Гаоцян – қытайдыңклассикалық театрындағы типтік музыкалық стилдердің бірі. 12-13 ғасырлардапайда болған. Негізгі ерекшелігі вокальдық партиялар музыкалық аспаптардыңсүйемелдеуінсіз айтылады (жекелеген жағдайларда, шарықтау шегінде барабанқосылуы мүмкін). Арияның соңында солистпен бірге сахнаның сыртындағы хорқосыла шырқайды.  2. Әзербайжан: Gaoqiang3. Қырғыз: Гаоцян4. Өзбек: Gaoqiang5. Түрік: Gaotsyan6. Ағылшын: Gaoqiang7. Испан: Gaoqiang8. Неміс: Gaoqiang9. Француз: Gaoqiang10. Бекітілген нұсқасы: 11. Заңнамадағықолданысы: 12. Гаоцян –гаоцян

Этимологиясы1. Гапит – (яван. - таяқша) –қуыршақтар театрында қуыршақтарды басқарып, қозғалтуға арналған құрал. ГапитИндонезиядағы театрда пайда болған, таяқшадан жасалған қуыршақтардың басынқозғалту үшін қолданылған. 2. Әзербайжан: Hapit3. Қырғыз: Гапит4. Өзбек: Xapit5. Түрік: Gapit 6. Ағылшын: Hapit7. Испан: Hapit8. Неміс: Hapit9. Француз: Hapit10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. Гапит – гапит

Этимологиясы1. Гарама – Ливияның ішкіжағында тұратын бербер халқының бас қаласы. 2. Әзербайжан: Qarama3. Қырғыз: Гарама4. Өзбек: Garama5. Түрік: Garamа6. Ағылшын: Garama7. Испан: Garama8. Неміс: Garama9. Француз: Garama10. Бекітілген нұсқасы:-11.Заңнамадағықолданысы: - 12. Гарама –Гарама

Этимологиясы1. Гарамантикус – зергерліктас, гранат минералының көне атауы.2. Әзербайжан: Qaramantik 3. Қырғыз: Гарамантикус4. Өзбек: Garamantik5. Түрік: Garamantikus6. Ағылшын: Garamanticus7. Испан: Garamanticus8. Неміс: Garamanticus9. Француз: Garamanticus10. Бекітілген нұсқасы:-11.Заңнамадағы қолданысы: - 12. Гарамантикус – гарамантикус

Этимологиясы1. Гарамон – 16ғасырда өмір сүрген француз топографтары Клод Гарамон менЖан Жаннонның суреттеріне негізделген гарнитура түрлерінің атауы.  2. Әзербайжан: Haramon3. Қырғыз: Гарамон4. Өзбек: Haramon5. Түрік: Garamon6. Ағылшын: Garamond7. Испан: Garamond8. Неміс: Garamond9. Француз: Garamont10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. Гарамон – гарамон

Этимологиясы1. Гарба  (фин. harva) –ақсеркені аулауға арналған ау. 2. Әзербайжан: qarba3. Қырғыз: Гарба4. Өзбек: Garba5. Түрік: Garba6. Ағылшын: Garba7. Испан: Garba8. Неміс: Garba9. Француз: Garba10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. Гарба – гарба

Этимологиясы1. Гарбха (санс. іш, қуыс) – жарықпен нұрға толы бос кеңістік, жарық көзі.2. Әзербайжан: Garbha3. Қырғыз: Гарбха4. Өзбек: Garbha5. Түрік: Garbha6. Ағылшын: Garbha7. Испан: Garbha8. Неміс: Garbha9. Француз: Garbha10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. Гарбха –гарбха

Этимологиясы1. Гаргуйль (фр. Gargouille) – готикалық архитектуралықэлемент. Көбінесе жан-жануардың басы немесе мифтік кейіпкердің түріндешатырдан салбырап тұратын мүсін. Ортағасырлық батыс қалаларында қатты дамығандекоративтік безендіру тәсілі.2. Әзербайжан: Qarqoyl3. Қырғыз: Гаргуйль4. Өзбек: Гаргуйль5. Түрік: Gargoyle6. Ағылшын: Gargoyle7. Испан: Gárgola 8. Неміс: Wasserspeier9. Француз: Gargouille10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағықолданысы: - 12. Гаргуйль – гаргуйль

Этимологиясы1. Гард (фр. Pont du Gard, «Гар арқылыкөпір») –сақталып қалған ең биік көне римдік акведук. Бұрын Гар деп аталған Гардонөзенінің үстінде орналасқан. Ұзындығы 275 метр, биіктігі 47 метр. ЮНЕСКО-ныңәлемдік мұрасына жатқызылған ескерткіш. 2. Әзербайжан: Gard körpü3. Қырғыз: Гард көпүрө4. Өзбек: Gard ko`prigi5. Түрік: Pont du Gard6. Ағылшын: Pont du Gard7. Испан: Puente del Gard8. Неміс: Pont du Gard9. Француз: Pont du Gard10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. Гард – Гардкөпірі

Этимологиясы1. Гарда (итал. және вен. Garda) — ИталияныңВерона провинциясында, Гарда көлініңшығыс жағалауында орналасқан коммуна. Климаттық курорт.2. Әзербайжан: Qarda3. Қырғыз: Гарда4. Өзбек: Garda5. Түрік: Garda6. Ағылшын: Garda7. Испан: Garda8. Неміс: Garda9. Француз: Garde10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. Гарда – Гарда

Этимологиясы1. Гарда көлі (итал. Lago di Garda) – Италиядағы ең үлкен көл,Альп тауларының оңтүстік бөктерінде орналасқан. Ауданы – 370 км², тереңдігі – 346 м. Көлден Минчо өзені бастау алады. 2. Әзербайжан: Qarda (göl)3. Қырғыз: Гарда4. Өзбек: Garda5. Түрік: GardaGölü6. Ағылшын: Lake Garda7. Испан: Lago de Garda8. Неміс: Gardasee9. Француз: Lac de Garde10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. Гардаозеро – Гарда көлі

Этимологиясы1. Гарделло  (итал. guardello, guardare – қарау). Италяндық архитектураға тән қарауыл мұнарасы.2. Әзербайжан: Gardello3. Қырғыз: Гарделло 4. Өзбек: Gardello5. Түрік: Gardel6. Ағылшын: Gardello 7. Испан: Lago de Garda8. Неміс: Gardello9. Француз: Gardello10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. Гарделло  – Гарделло 

Этимологиясы1. Гардения (лат. Gardénia) — Тропикалық өсімдік түрінің атауы.Американдық натуралист, дәрігер Александр Гарденнің (1730-1791) құрметіне аталған. 2. Әзербайжан: Qardeniya3. Қырғыз: Гардения4. Өзбек: Gardeniya5. Түрік: Gardenya6. Ағылшын: Gardenia7. Испан: Gardenia8. Неміс: Gardenien9. Француз: Gardenia10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. Гардения – Гардения

Этимологиясы1. Фильм, телебағдарлама киім-кешегі – түсірілімгеқажетті киім-кешек.  2. Әзербайжан: TV filmqarderobu3. Қырғыз: Кино,теле-шоу үчүн кийим4. Өзбек: Televizion filmshkafi5. Түрік: TV filmigardırop6. Ағылшын: TV moviewardrobe7. Испан: Armario depelículas de TV8. Неміс: Kleiderschrankfür Fernsehfilme9. Француз: Armoire de filmde télévision10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. гардеробфильма, телепередачи – фильм, телебағдарлама киім-кешегі

Этимологиясы1. Гардина (нем. Gardine) –үлкен шымылдық, перде.  2. Әзербайжан: Pərdə3. Қырғыз: Гардина4. Өзбек: Parda5. Түрік: Perdeler6. Ағылшын: Curtain7. Испан: Cortina8. Неміс: Gardine9. Француз: Rideau10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. Гардина – ілгіш,гардина

Этимологиясы1. Гарднера фарфоры – Мәскеу түбіндегі Вербилкиелді мекенінде Франц ЯковлевичГарднер негізін қалаған фарфор зауытынан шыққан фарфор өнімдері.2. Әзербайжан: Gardner çini3. Қырғыз: Гарднерфарфор4. Өзбек: Gardner chinni5. Түрік: Gardnerporselenleri6. Ағылшын: Gardnersporcelain7. Испан: PorcelanaGardner8. Неміс: GardnerPorzellan9. Француз: PorcelaineGardner10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. Гарднерафарфор – Гарднера фарфоры

Этимологиясы1. Гарем  – (ар. harîm – қасиетті) ортағасырларда мұсылмандардың әйелдері тұтатын сарайдың немесе үйдің жабық әрікүзетілетін бөлігі. Гаремге тек сарай қожайыны не оның жақын туыстарының ғанакіруге құқығы болған.  2. Әзербайжан: Hərəm3. Қырғыз: Гарем4. Өзбек: Haram5. Түрік: Harem6. Ағылшын: Harem7. Испан: Harén8. Неміс: Harem9. Француз: Harem10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. Гарем – Гарем

Этимологиясы1. Гаренго фонд – 2. Әзербайжан:3. Қырғыз: 4. Өзбек: 5. Түрік: 6. Ағылшын: 7. Испан: 8. Неміс: 9. Француз: 10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. Гаренго фонд – гаренго қоры

Этимологиясы1. Гаризенда –Италияның Болонья қаласындағы әйгілі мұнара. 13 ғасырда бой түзеген мұнараныңбиіктігі  48 метр. Гаризенда мұнарасының атауы Данте Алигьеридің «Құдіреттікомедиясында» кездеседі. 2. Әзербайжан: Qarisenda 3. Қырғыз: Гаризенда4. Өзбек: Garisenda5. Түрік: Garizenda6. Ағылшын: Garisenda7. Испан: Garisenda8. Неміс: Garisenda9. Француз: Garisenda10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. Гаризенда – Гаризенда

Этимологиясы1. Ерiн сырнайы – сырнай тобына жататын музыкалық аспап. Қапталында көп тесіктері баршағын төртбұрышты құрал, сазды әуен ерін мен тілдің тесіктерге тиюінен жәнедем алған кездегі ауаның қозғалысына сәйкес шығады.  2. Әзербайжан: Harmonica3. Қырғыз: Эрин гармоникасы4. Өзбек: Harmonika5. Түрік: Armonika6. Ағылшын: Harmonica7. Испан: Armónica8. Неміс: Mundharmonika9. Француз: Harmonica10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. Гармоника губная – ерiн сырнайы

Этимологиясы1. Гармониум – сырнайтобына жататын музыкалық аспап. Фортепиано пернелерінің болуыменерекшеленеді, еденге немесе үстелге қоюға болады. 2. Әзербайжан: Harmonium3. Қырғыз: Гармониум4. Өзбек: Harmonium5. Түрік: Harmonyum6. Ағылшын: Pump organ7. Испан: Armonio8. Неміс: Harmonium9. Француз: Harmonium10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. Гармониум – гармониум

Этимологиясы1. Үйлесімділік мектеп (мектебі) – 2. Әзербайжан: Uyğun Məktəb3. Қырғыз: 4. Өзбек: Uyg`unlikmaktabi5. Түрік: Uyumluokul6. Ағылшын: HarmoniousSchool7. Испан: Escuelaarmoniosa8. Неміс: HarmonischeSchule9. Француз: Écoleharmonieuse10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. Гармоническая школа – Үйлесімділік мектеп (мектебі)

Этимологиясы1. Үйлесімді қызмет – Евклидтік кеңістікте анықталған және екі есе дифференцияланатынзаттық функция.2. Әзербайжан: Harmonikfunksiya3. Қырғыз: Гармоникалыкфункция4. Өзбек: Garmonikfunktsiya5. Түрік: Harmonikfonksiyon6. Ағылшын: Harmonicfunction 7. Испан: Funciónarmónica8. Неміс: HarmonischeFunktion9. Француз: Fonctionharmonique10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. Гармоническая функция  –үйлесімді қызмет

Этимологиясы1. Үйлесімдідыбыстар – қандай дабір дыбыс шығаратын дененің (муз. аспаптың шегі, ауа бағандары және т.б.)толық көлемде, сондай-ақ жартылай, үштен бір, ширек тербелісінен бір мезеттешығатын әр түрлі биіктіктегі дыбыстар. 2. Әзербайжан: Harmonik səslər3. Қырғыз: Гармоникалыксоулз4. Өзбек: Garmoniktovushlar5. Түрік: Harmoniksesler6. Ағылшын: By-tone7. Испан: Sonidosarmónicos8. Неміс: HarmonischeKlänge9. Француз: Sonsharmoniques10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. Гармонические призвуки  –үйлесімді дыбыстар

Этимологиясы1.Үйлесімді (гр. harmonia - үндесім, үйлесім) –гармония заңдарына сәйкес келетін үйлесімділік.2. Әзербайжан: Harmonik səslər3. Қырғыз: Гармоникалык4. Өзбек: Garmonik5. Түрік: Harmonik6. Ағылшын: Harmonic 7. Испан: Harmónico8. Неміс: Harmonisch9. Француз: Harmonique10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. Гармонический – үйлесімді

Этимологиясы1. Дыбыстардыңүйлесімді қатары – негізгі тоннан және оның үйлесімдіобертондарынан тұратын дыбыстар қатары. 2. Әзербайжан: Harmonikmiqyaslı3. Қырғыз: Гармоникалык шкала4. Өзбек: Harmoniko`lchov5. Түрік: Harmonikölçeği6. Ағылшын: Harmonic series(music) 7. Испан: Serie armónica(música)8. Неміс: Naturtonreihe9. Француз: Gammeharmonique10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. Гармоническийзвукоряд– дыбыстардыңүйлесімді қатары

Этимологиясы1. Үйлесімді аралық–қос музыкалық дыбыстың олардың жоғарлығы бойынша ара-қатынасы.2. Әзербайжан: Harmonikmiqyaslı3. Қырғыз: Гармоникалык шкала4. Өзбек: Harmoniko`lchov5. Түрік: Harmonikölçeği6. Ағылшын: Harmonic series(music) 7. Испан: Serie armónica(música)8. Неміс: Naturtonreihe9. Француз: Gammeharmonique10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. Гармоническийинтервал  – үйлесімді аралық

Этимологиясы1. Үйлесімді мажор–мажорлықладтың дыбыс қатарының бір түрі. Оның натуралды мажордан басты ерекшелігітөмен 6 сатысының болуында.  2. Әзербайжан: Harmonik əsas 3. Қырғыз: Гармоникалык мажор 4. Өзбек: Garmonik major5. Түрік: Harmonikölçeği6. Ағылшын: Harmonic majorscale 7. Испан: Mayor armónico 8. Неміс: HarmonischDur9. Француз: Gammeharmonique10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. Гармоническийзвукоряд– дыбыстардыңүйлесімді қатары

Этимологиясы1. Үйлесімдірезонанс– толқын көзінің жиілігіне тең резонанстық толқындардың пайда болуы. 2. Әзербайжан: Harmonik rezonans 3. Қырғыз: Гармоникалык резонанс4. Өзбек: Garmonik rezonans5. Түрік: Harmonik rezonans6. Ағылшын: Harmonicresonance7. Испан: Resonancia armónica8. Неміс: Harmonische Resonanz9. Француз: Résonance harmonique 10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. Гармоническийрезонанс– үйлесімдірезонанс

Этимологиясы1. Үйлесімді ырғақ – аккордтарбір-бірін алмастыратын жылдамдық. 2. Әзербайжан: Harmonik ritm3. Қырғыз: Гармоникалык ритм4. Өзбек: Harmonik ritm5. Түрік: Harmonik ritim6. Ағылшын: Harmonic rhythm7. Испан: Ritmo armónico8. Неміс: Harmonischer Rhythmus9. Француз: Rythme harmonique10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. Гармоническийритм– үйлесімдіырғақ

Этимологиясы1. Үйлесімді қатар – натуралдықатардағы сандарға кері шексіз мүшелерден құрылған сандар жиынтығы. 2. Әзербайжан: Harmonik sıra3. Қырғыз: Гормоналдык сериясы4. Өзбек: Garmonik qator5. Түрік: Harmonik seriler6. Ағылшын: Harmonic series (mathematics)7. Испан: Serie armónica (matemática)8. Неміс: Harmonische Reihe9. Француз: Série harmonique10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. Гармоническийряд – үйлесімді қатар

Этимологиясы1. Үйлесімді есту – Бірмезетте дыбысталған ноталарды (үйлесімді аралықты, аккордтарды) тұтастайқабылдау, сондай-ақ бір мезетте дыбысталған ноталарды бір дауыспен айтунемесе қандай да бір музыкалық аспапта ойнау қабілеті.  2. Әзербайжан: Harmonik eşitmə3. Қырғыз: Гармоникалык ритм4. Өзбек: Garmonik eshitish5. Түрік: Harmonik işitme6. Ағылшын: Harmonic hearing7. Испан: Audiencia armónica8. Неміс: Harmonisches Hören9. Француз: Audition harmonique10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. Гармоническийслух– үйлесімдіесту

Этимологиясы1. Дауыстыларүндестігі –  сөздің бастапқы буынындағы еріндауыстыларының әсерімен соңғы буындарындағы езулік дауыстыларының еріндіккеайналуы.  2. Әзербайжан: Ahəng qanunu3. Қырғыз: Сингармонизм4. Өзбек: Singarmonizm5. Түрік: Büyük ünlü uyumu6. Ағылшын: Vowel harmony7. Испан: Armonía vocálica8. Неміс: Vokalharmonie9. Француз: Harmonie vocalique10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. Гармониягласных– дауыстыларүндестігі

Этимологиясы1. Гармонь, сырнай – түймелері бар екі жартылай бөліктен тұратын гармоника тобына жататын, орысхалқының фольклорымен тығыз байланысты музыкалық аспап. 2. Әзербайжан: Akkordeon3. Қырғыз: Гармошка4. Өзбек: Akkordeon5. Түрік: Garmon6. Ағылшын: Squeezebox 7. Испан: Armonía vocálica8. Неміс: Handzuginstrument9. Француз: Accordéon10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. Гармонь – гармонь, сырнай

Этимологиясы1. Гарнача –  (фр. Grenache) — қызылжүзімнің сорты.  2. Әзербайжан: Qrenaş3. Қырғыз: Гарнача4. Өзбек: Garnacha5. Түрік: Garmon6. Ағылшын: Grenache7. Испан: Garnacha (uva)8. Неміс: Grenache9. Француз: Grenache10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. Гарнача – гарнача

Этимологиясы1. Гарни –  Марспланетасында су көзі табылған кратер. 2. Әзербайжан: Garni3. Қырғыз: Гарни4. Өзбек: Garni5. Түрік: Garni6. Ағылшын: Garni (crater)7. Испан: Garni 8. Неміс: Garni9. Француз: Garni10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. Гарни – Гарни

Этимологиясы1. Әбзелдеу(әспеттеу)– безендіру, тағамды сәндеу. 2. Әзербайжан: yan yeməyi3. Қырғыз: 4. Өзбек: 5. Түрік: 6. Ағылшын: Garnishing 7. Испан: Garnieren8. Неміс: Garnieren9. Француз: Garnieren10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. Гарнировка – әбзелдеу(әспеттеу)

Этимологиясы1. Гарнитур  –  қандайда бір заттарлың бірыңғай стильде жасалған жиынтығы. Көбінесе жиһаз немесекиім-кешекке қатысты қолданылады.  2. Әзербайжан: Qulaqlıq3. Қырғыз: Гарнитур4. Өзбек: Garnitura5. Түрік: Set6. Ағылшын: Headset7. Испан: Auriculares8. Неміс: Headset9. Француз: Casque10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. Гарнитур – гарнитур

Этимологиясы1. Қаріп белгісі – сұлбасы, стилі және рәсімделуі бірдей әр түрлі түрдегі және кегельдегіқаріптер тобы.  2. Әзербайжан: Yazı tipi3. Қырғыз: Тамгалар4. Өзбек: Garnitura5. Түрік: Harf karakteri6. Ағылшын: Typeface7. Испан: Tipo de letra8. Неміс: Schriftart9. Француз: Police d`écriture10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. Гарнитурашрифта– қаріпбелгісі

Этимологиясы1. Шайыр – қаттылаужәне мөлдір түсті қалқанжапырақты ағаштарда болатын қаттылау және мөлдір несарғыш түсті зат.2. Әзербайжан: Harpius3. Қырғыз: Гарпиус 4. Өзбек: Harpius5. Түрік: Garpius6. Ағылшын: Colophony7.Испан:Colofonia8. Неміс: Harpius9. Француз: Colophane10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. Гарпиус – шайыр

ЭтимологиясыГастарбайтер [нем.gastarbeiter сөзбе-сөз: қонақ-қызметкер) –шақырылған жұмысшы,  шетелдік жұмысшы, уақытша жалдау бойынша жұмыс істейтін басқа мемлекеттіңтұрғыны, жұмысшы-иммигрант. 2. Әзербайжан:Qastarbayter3. Қырғыз:Гастарбайтер4. Өзбек:Gastarbayter5. Түрік:Gastarbeiter6. Ағылшын:Gastarbeiter7. Испан:Gastarbeiter8. Неміс: Gastarbeiter9. Француз:10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. гастербайтер – гастербайтер

ЭтимологиясыГастрольші [нем. gastrolle< gast – қонақ + Rolle – рөл + ші] – гастрольге келген немесешыққан әртіс. 2. Әзербайжан:Qastroler3. Қырғыз:Гастролёр.4. Өзбек: Gastrolyor(gastroldagi artist)5. Түрік: Turnedekiartist6. Ағылшын:Guest performer7. Испан:Artista invitado8. Неміс: Barnstormer9. Француз:Artiste invité10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12.гастролер – гастрольші

ЭтимологиясыГастрольдіккідіріс –әртістің гастрольдік сапарларға кідіріс жасауы, гастрольдік сапарларданбастартуы, өзіне демалыс жариялауы. 2. Әзербайжан:Qastrol pauzası3. Қырғыз:Гастроль паузасы4. Өзбек: Gastrolnşto`xtatib turish5. Түрік: Turneduraklaması6. Ағылшын:Tour pause7. Испан:Pausa de gira8. Неміс: Tour-Pause9. Француз:Pause tournée10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12.гастрольная пауза – гастрольдік кідіріс

ЭтимологиясыГаттамелата (итал.Gattamelata). Эразмо да Нарни 1370-1443 атты атақты италияндық кондотьердіңлақап аты. Донателлоның «Гаттамелата» атты туындысы. Мүсінші ДонателлоГаттамеланың бас мүсінін жасап, оны әлемге мәшһүр етті.  2. Әзербайжан:Gattamelata3. Қырғыз:Гаттамелата4. Өзбек: Gattamelata5. Түрік: Gattamelata 6. Ағылшын:Gattamelata7. Испан:Gattamelata8. Неміс:Gattamelata9. Француз:Gattamelata10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12.гаттамелата – гаттамелата

ЭтимологиясыГаудеамус/Гаудеамусигитур (лат. gaudeamus igitur – қуанамыз, көңілді боламыз) - латынтіліндегі студенттік ән, студенттер гимні.2. Әзербайжан:3. Қырғыз:4. Өзбек:5. Түрік: 6. Ағылшын:Gaudeamus igitur7. Испан:Gaudeamus igitur8. Неміс:Gaudeamus igitur9. Француз:Gaudeamus igitur10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12.гаудеамус – гаудеамус

ЭтимологиясыГауптвахта(нем.Hauptwache, сөзбе сөз – басты қарауыл) – бастапқыда «бас қарауыл», кейін«орыс армиясында қарауыл үйі», яғни қарауыл орналастыру орны, енді «өзмемлекетінің қарулы күштерінің тұтқындалған әскери қызметшілерін ұстауғаарналған үй-жайлары бар арнайы ғимарат»; күзетшітұруға арналған алаңы бар арнайы орын (көне.); әскери қызметкерлер жазасынөтейтін жер, абақты (әскер.) .2. Әзербайжан:Hauptvaxt3. Қырғыз:Гауптвахта4. Өзбек:Hauptvahta5. Түрік: 6. Ағылшын:Military prison7. Испан: 8. Неміс:Militärgefängnis9. Француз:10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12.гауптвахта – гауптвахта, қамақ

ЭтимологиясыГауһар[пар.гауһәр گوهر] – бағалы асыл тас (бриллиант).  2. Әзербайжан:Brilliant3. Қырғыз:Бриллиант4. Өзбек: Brilliant5. Түрік: Cevher, pırlanta6. Ағылшын:Brilliant (diamond cut)7. Испан:Brillante (joyería)8. Неміс:Brillant9. Француз:Diamant10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12.гаухар – гауһар

ЭтимологиясыГаучо-театр –аргентиналық музыкалық театрдың жанры. Өз атауы гаучоатты аргентиналық шаруалардың әндерінен алынған.

ЭтимологиясыГафний (лат.Hafnіum) Нf – элементтердің периодтық жүйесінің ІV тобындағы химиялықэлемент. Менделеев элементтерінің периодтық жүйесіндегі 72-элемент. Гафнийдіңқұрылысын, валенттігін, цирконийге ұқсастығын 1921 ж. дат физигі Н. Боржорамалдаған. Оны 1922 ж. венгр химигі Д. Хевеши мен голланд физигі Д. Костерцирконий минералын рентгенспектрлік талдау әдісі арқылы ашқан. Аты ашылғанорны – Копенгаген қаласына (лат. Hafnіа) байланысты қойылған. 2. Әзербайжан:Hafnium3. Қырғыз:Гафний4. Өзбек: Gafniy5. Түрік: Hafniyum6. Ағылшын:Hafnium7. Испан:Hafnio8. Неміс:Hafnium9. Француз:Hafnium10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12.гафний – гафний

ЭтимологиясыГвельфтік крест/Гвельф ордені(ағыл. The Royal Guelphic Order, нем. Guelphen-Orden) – 1815 жылы Георгханзада тарапынан бекітілген крест түріндегі рыцарлық ордені. Орден Гвельфтерәулетінің құрметіне аталды.2. Әзербайжан:3. Қырғыз:4. Өзбек: 5. Түрік: 6. Ағылшын:Royal Guelphic Order7. Испан:Orden Real Güélfica8. Неміс:Guelphen-Orden9. Француз:Ordre royal des Guelfes10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12.гвельфский крест – гвельфтік крест

ЭтимологиясыСәндік шегелер – жиһаздарды сәндеугеарналған басы үлкендеу өзі кішкентай шеге түрі.  2. Әзербайжан:Dekorativ dırnaqları3. Қырғыз:4. Өзбек: 5. Түрік:Dekoratif çivisi6. Ағылшын:Royal Guelphic Order7. Испан:Orden Real Güélfica8. Неміс:Guelphen-Orden9. Француз:Ordre royal des Guelfes10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12.гвозди декоративные – сәндік шегелер

ЭтимологиясыГебановиялық – эбен (қара) ағашынанжасалған зат.

ЭтимологиясыГегемонизм (грек, hegemonia – үстемдік,біріншілік) – бір мемлекеттің немесе мемлекеттер одағының саяси жүйеде, діндебүкіл әлемге немесе белгілі бір аймаққа үстемдік жүргізу идеологиясы жәнесаясаты.2. Әзербайжан:Hegemoniya3. Қырғыз:Гегемонизм4. Өзбек:Gegemonizm5. Түрік:Hegemonya6. Ағылшын:Hegemony7. Испан:Hegemonía8. Неміс:Hegemonie9. Француз:Hégémonie10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12.Гегемонизм – Гегемонизм

ЭтимологиясыГедонизм [грек. hēdonē – рақат + -измжұрн.] – «Өмірдің мақсаты – рақат алу, ендеше, жақсы іс рақат сыйлайды, алқастандық жапа шектіреді» деген пастулатқа негізделген көне грек философиялықмектебі ілімдерінің бірі (IV ғ. б.з.д.).2. Әзербайжан:Hedonizm3. Қырғыз:Гедонизм4. Өзбек:Gedonizm5. Түрік:Hazcılık6. Ағылшын:Hedonism7. Испан:Hedonismo8. Неміс:Hedonismus9. Француз:Hédonisme10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12.гедонизм – гедонизм

ЭтимологиясыГеенна (ивр. גהנום, גהנם, грек.γέεννα) – иудаизм мен христиандықтарда Ақырет күнінің символы, исламда«тозақ» сөзінің синонимі, ал православие ілімінде тозақ орнына келетін тозақтүрі. Құрандағы «Геенна» сөзі арабтың جهنم, Gahannam, Джаханнам сөзініңсинонимы болып табылады. Жаханнам, гаханна, геена варианттары семиттілдеріндегі түбірлес сөздер. 2. Әзербайжан:Cəhənnəm3. Қырғыз:Геена4. Өзбек:Jahannam5. Түрік:Cehennem6. Ағылшын:Gehenna7. Испан:Gehena8. Неміс:Gehinnom9. Француз:Géhenne 10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12.геенна огненная – отты геенна, тозақ оты

ЭтимологиясыГезамткунстверг – (нем.Gesamtkunstwerk) – біртұтас көркем нысан аясында өнердің түрлі түрлерін біріктіретінжан-жақты (әмбебап) өнер туындысы. Гезамткунстверк термині үшін «біртұтасөнер туындысы», «өнердің әмбебап туындысы», «өнердің мінсіз туындысы»,«өнердің біртұтас туындысы», «өнердің синтетикалық туындысы» сияқты ұғымдарқолданылады.2. Әзербайжан:3. Қырғыз:4. Өзбек: 5. Түрік: 6. Ағылшын:Gesamtkunstwerk/total work of art7. Испан:Obra de arte total8. Неміс:Gesamtkunstwerk9. Француз:Œuvre d`art totale10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12.гезамткунстверг – гезамткунстверг

ЭтимологиясыГейдельберг мектебі (ағылш. HeidelbergSchool) – XIX ғасырдың аяғындағы австралиялық көркем өнер, суретшілермектебі, кейінірек «Австралиялық импрессионизм» деген атпен сипатталған.2. Әзербайжан:Heydelberq məktəbi3. Қырғыз:Гейдельберг мектеби4. Өзбек:Heidelberg maktabi5. Түрік:Heidelberg ekolu6. Ағылшын:Heidelberg School 7. Испан:Escuela de Heidelberg8. Неміс:Heidelberger Schule9. Француз:Heidelberg School10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12.гезамткунстверг – гезамткунстверг

ЭтимологиясыГейша (яп. 芸者 гэйся «өнер» және «адам».) – өз клиенттерін (қонақтарын,келушілерін) жапон биімен, ән айтумен, шай рәсімін жүргізумен, кез келгентақырыпқа әңгімелеумен көңілін көтеретін кимоно киген, дәстүрлі макияж жәнешаш үлгісін жасаған ару қыз.  2. Әзербайжан:Geyşa3. Қырғыз:Гейша4. Өзбек: Geisha5. Түрік:Geyşa6. Ағылшын:Geisha7. Испан:Geisha8. Неміс:Geisha9. Француз:Geisha10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12.гейша – гейша

ЭтимологиясыГекатонхейрлер (көне грек. Ἑκατογχείρες, –грек. ἑκατόν, «жүз» + χείρ, «қол») – ежелгі грек мифологиясы бойынша жүзқолы, елу басы бар дәулер. Аспан және жер құдайлары  Уран мен Геидің «Бриарей(Эгеон), Котт және Гиес» атты ұлдары. 2. Әзербайжан:Hekatonxeyrlər3. Қырғыз:Гекатонхейрлер  4. Өзбек:Hekatonxeyralar5. Түрік:Hekatonkheirler6. Ағылшын:Hecatoncheires7. Испан:Hecatónquiros8. Неміс:Hekatoncheiren9. Француз:Hécatonchires10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12.гекатонхейры – гекатонхейрлер 

ЭтимологиясыГеккельфон – ауызбен үрлеп тартылатынмузыкалық аспаптың бір түрі. 1904 жылы Wilhelm Heckel GmbH неміс фирмасыменжасалған үрмелі ағащ аспабы. 2. Әзербайжан:Hekel`fon3. Қырғыз:геккельфон4. Өзбек:Gekkelfon5. Түрік: Hekelfon6. Ағылшын:Heckelphone7. Испан:Heckelfón8. Неміс:Heckelphon9. Француз:Heckelphone10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12.геккельфон – геккельфон

ЭтимологиясыГексаграмма (көне грек. ἕξ – алты;γραμμή – сызық) – алты бұрышты жұлдыз,символ. Ол бір-біріне қарама-қарсы қойылған екі бірдей үшбұрыштан тұрады. 2. Әзербайжан:Altı köşeli yıldız3. Қырғыз:гексаграмма4. Өзбек:Hexagram5. Түрік: Heksagram6. Ағылшын:Hexagram7. Испан:Hexagrama8. Неміс:Hexagramm9. Француз:Hexagramme10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12.гексаграмма – гексаграмма

ЭтимологиясыГексамерон (грек.,hex – алты, meros – бөлік) – 1) Құдайдың әлемді алты күндежаратуы туралы киелі кітап әңгімелері; 2) алты музыкалық пьесадан тұратынқұрылым. 2. Әзербайжан:3. Қырғыз:4. Өзбек: 5. Түрік: 6. Ағылшын:Hexameron/A period of six days7. Испан: 8. Неміс:Hexaemeron9. Француз:10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12.гексамерон – алты күндік, гексамерон

ЭтимологиясыАксамит (грекше. εξα – алты + μιος –жіп) – жібек пен алтын немесе күміс жіптен жасалған тығыз түкті, жиіөрнектелген матаның көне атауы. 2. Әзербайжан:3. Қырғыз:4. Өзбек: 5. Түрік: 6. Ағылшын:Samite7. Испан: 8. Неміс:Samit9. Француз:10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12.гексамит жібек – аксамит

ЭтимологиясыГексаптерон (грек. hexapteron «алты қанатты») – Серафиматауының грекше атауы. Иудей және христиан дәстүрінде Құдайға ең жақынперіште, жоғары шенге ие періште. 2. Әзербайжан:3. Қырғыз:4. Өзбек: 5. Түрік: 6. Ағылшын:Seraph7. Испан:Serafín8. Неміс:Seraph9. Француз:Séraphin10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12.гексаптерон – гексаптерон, алты қанатты періште

ЭтимологиясыГексастильді периптер – (грек. hex – алты,stylos – бағана, peripter –бағаналармен қоршалған) – бас және артқы беттерінде алты бағаны бар Периптератты ежелгі храм. Архаика және классика дәуіріндегі ежелгі грек храмыныңнегізгі түрі. 2. Әзербайжан:3. Қырғыз:4. Өзбек: 5. Түрік: 6. Ағылшын:Peripteros7. Испан:Períptero8. Неміс:Peripteros9. Француз:Périptère10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12.гексастильный периптер – гексастильді периптер

ЭтимологиясыГексастильді шіркеу (лат. hexastylos, грек. hex – алты және stylos – баған, тірек) –Антикалық сәулетте барлық жағынан колонналармен қоршалған, алдыңғы және артқыбеттерінде алты баған бар храм, периптер.  2. Әзербайжан:3. Қырғыз:4. Өзбек: 5. Түрік: 6. Ағылшын:7. Испан: 8. Неміс:9. Француз:10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12.гексастильный храм – гексастильді шіркеу

ЭтимологиясыГексахо́рд (лат. hexachordum – алты ішекті, көне грек. ἕξ – алты және χορδή– ішек) – секста диапазонындағы алты қатарлы дыбыс әуені.  2. Әзербайжан:3. Қырғыз:4. Өзбек: 5. Түрік: 6. Ағылшын:Hexachord7. Испан:Hexacordo8. Неміс:Hexachord9. Француз:10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. гексахорд – гексахорд

ЭтимологиясыГеликон [грек. Helikon, ἕλιξ – бұрмалы, иілген] – 1) Грекиядағы тау,көне грек мифологиясы бойынша бұл жерде Аполлон мен музалар өмір сүрген; 2)төмен дыбысты, саксофон тектес үрмелі аспап 3) ішекті көне грек музыкалықаспабы2. Әзербайжан:Helikon3. Қырғыз:Геликон4. Өзбек: Helikon5. Түрік:Helikon6. Ағылшын:Helicon7. Испан:Helicón8. Неміс:Helikontuba9. Француз:Hélicon10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. геликон – геликон

ЭтимологиясыГелиогравюра (грек. ήλιος – күн, фр. gravure – баспа таңба) – жартылай тондықбейнелерді терең басып шығару үшін баспаханалық клише алуға мүмкіндік беретінфотомеханикалық процесс. Сондай-ақ фотогравюра деп аталады.    2. Әзербайжан:Heliogravür3. Қырғыз:Гелиогравюра4. Өзбек:Heliogravyur5. Түрік:Heliogravür6. Ағылшын:Photogravure/Photoengraving7. Испан:Heliogravura8. Неміс:Heliogravüre9. Француз:Photogravure10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. гелиогравюра – гелиогравюра

ЭтимологиясыГелиодор (грек. «күн сыйы») – минерал, бериллдің жасыл-сары, алтын-сары,қызғылт сары немесе қызғылт сары түсті мөлдір түрлерінің бірі, берилл. 2. Әзербайжан:Beril3. Қырғыз:Гелиодор4. Өзбек: Berill5. Түрік:Beril6. Ағылшын:Beryl7. Испан:Berilo8. Неміс:Goldberyll9. Француз:Béryl10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. гелиодор – күнсыйы, гелиодор

ЭтимологиясыГелиолит (грек гелиос – күн, және литос – тас) – бұл ерекше тасқа күнсәулесі түскен кезде қызғылт, қызыл, сары және т.б. реңктер береді. Гелиолиткен орындары Мадагаскарда, Ресейдің Ильмен тауларында, Норвегияда,Шри-Ланкада және Швейцарияда анықталды. 2. Әзербайжан:Günəşdaşı3. Қырғыз:Гелиолит4. Өзбек: Quyoshtoshi5. Түрік:Heliolit/Güneştaşı6. Ағылшын:Sunstone7. Испан:Heliolita8. Неміс:Heliolit9. Француз:Héliolite10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. гелиолит – күнтасы, гелиолит

ЭтимологиясыГелиополь (грек. Ἡλιούπολις – күн қаласы) – Қазіргі Каирденсолтүстік-шығысқа қарай орналасқан ежелгі Мысырдағы ең көне және маңыздықалалардың бірі. Гелиополь күннің жоғарғықұдайына (Атума-Ра) және онымен байланысты құдайлар циклына табынудың басорталығы болды.2. Әзербайжан:Heliotop3. Қырғыз:Гелиополь4. Өзбек:Geliopol5. Түрік:Heliopolis6. Ағылшын:Heliopolis7. Испан:Heliópolis8. Неміс:Heliopolis9. Француз:Héliopolis10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. гелиополь – күнқала

ЭтимологиясыГематрия (ивр. ‏גימטריה‏‎) нотарикон және темура сияқты әріптердің сандықмәндері негізінде сөздер мен фразалардың мағынасын талдау әдістерінің бірі.2. Әзербайжан:Hematria3. Қырғыз:Гематрия4. Өзбек:Gematria5. Түрік:Gematria6. Ағылшын:Gematria7. Испан:Gematría8. Неміс:Gematrie9. Француз:Gematria10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. гематрия – гематрия

ЭтимологиясыГемиола (көне грек. ἡμιόλιος – бір жарымдық мөлшерде,  лат. sesquialtera– бір жарым) – музыкадағы ырғақ түрі.  2. Әзербайжан:Hemiola3. Қырғыз:Гемиола4. Өзбек: Gemiola5. Түрік:Hemiola6. Ағылшын:Hemiola7. Испан:Hemiola8. Неміс: Hemiole9. Француз:Hémiole10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. гемиола – гемиола

ЭтимологиясыГемма (лат. gemma – асыл тас) – әдетте кескінделген бейнелері бардөңгелек немесе сопақ пішінді глиптика туындысы, зергерлік тас.  2. Әзербайжан:Hemma3. Қырғыз:Гемма4. Өзбек: Gemma5. Түрік:Hemma6. Ағылшын:Engraved gem7. Испан:Joya grabada8. Неміс:Gemme9. Француз:Gemma10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. гемма – гемма

ЭтимологиясыГенданг – дәстүрлі Индонезиялық гамелан оркестрінің барабаны.Барабанның бір жағы жоғары, бір жағы төмен дауыс береді. Орындаушы, әдетте,жерде отырып, қолмен ұрып ойнайды. 2. Әзербайжан:Hendang3. Қырғыз:Генданг4. Өзбек: Gendang5. Түрік:Hendang6. Ағылшын:Kendang7. Испан:Kendang8. Неміс:Kendang9. Француз:Kendang10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. генданг –қосбеттi дабыл

Этимологиясы1. Генеология,тектану– адамның шығу тегін зерттейтін ілім, шежіре.  2. Әзербайжан: Şəcərə3. Қырғыз: Санжырасы4. Өзбек: Genealogiya5. Түрік: Şecere6. Ағылшын: Genealogy7.Испан:Genealogia8. Неміс: Genealogie9. Француз: Généalogie10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. Генеология –генеология, тектану

Этимологиясы1. Бiрыңғай бас (нем. Generalbaß – «жалпы бас»)  —Көп дауысты музыкалық шығармадағы аралықтар мен аккордтарды білдіретінцифрлары бар бас дауыс. 2. Әзербайжан: Ümumi bas3. Қырғыз: Генерал бас4. Өзбек: Umumiy bosh5. Түрік: Genel bas6. Ағылшын: Figured bass7. Испан: Bajo cifrado8. Неміс: Bezifferung9. Француз: Basse chiffrée10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. Генерал-бас – бiрыңғай бас

Этимологиясы1. Ұзақ кідіріс (лат. generalis – «жалпы,негізгі») – музыкалықшығарманы орындауға қатысатын барлық вокалдық дауыстар мен музыкалықаспаптардың бір мезетте бір такттан кем емес кідіріс жасауы. Ұзақ кідірісбірнеше аспап қатысатын, әсіресе оркестрмен шырқалатын шығармалардақолданылады.  2. Әзербайжан: Ümumi fasilə3. Қырғыз: Жалпы тыныгуу4. Өзбек: Umumiy pauza5. Түрік: Genel duraklama6. Ағылшын: Figured bass7. Испан: Bajo cifrado8. Неміс: Bezifferung9. Француз: Basse chiffrée10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. Генеральнаяпауза – ұзақ кідіріс

Этимологиясы1. Қорытындырепетиция–спектакльнемесе концерт алдындағы ең соңғы дайындық. 2. Әзербайжан: Son məşq3. Қырғыз: Акыркы кайталоо 4. Өзбек: Oxirgi mashg`ulot5. Түрік: Son prova6. Ағылшын: Full rehearsal7. Испан: Ensalivaryo General8. Неміс: Generalprobe9. Француз: Répétition Générale10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. Генеральнаярепетиция – қорытынды репетиция

Этимологиясы1. Басжиынтық,басты жиынтық – (лат. generis – жалпы,негізгі) – нақты тапсырманы зерделеу кезінде қорытындысы шығарылатынбарлық объектілердің (бірліктердің) жиынтығы. 2. Әзербайжан: Ümumi əhali3. Қырғыз: Негизги топтому4. Өзбек: Umumiy aholi 5. Түрік: İstatistiksel yığın6. Ағылшын: Statisticalpopulation7. Испан: Poblaciónestadística8. Неміс: Grundgesamtheit9. Француз: Population générale10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. Генеральнаясовокупность – басжиынтық, басты жиынтық

Этимологиясы1. Кемеңгерлік – (лат. genius – «рух») – тұлғаныңинтеллектуалдық, рухани  немесе шығармашылық деңгейінің жоғарғы өлшемі.  2. Әзербайжан: Dahi3. Қырғыз: Даанышмандык4. Өзбек: Daho5. Түрік: Deha6. Ағылшын: Greatness7. Испан: Genialidad8. Неміс: Genialität9. Француз: Génialité10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. Гениальность – кемеңгерлік

Этимологиясы1. Дана‚ данышпан,кемеңгер– бірігейдарын мен ақылға ие, қандай да бір салада, қызметте айрықша нәтижелерге қолжеткізген адам. 2. Әзербайжан: Dahi3. Қырғыз: Даанышман4. Өзбек: Daho5. Түрік: Deha6. Ағылшын: Genius7. Испан: Genio8. Неміс: Geistesgröße9. Француз: Génie 10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. Гений – дана‚ данышпан,кемеңгер

Этимологиясы1. Генсле  –(пол. gesle) – көне полякішекті музыкалық аспаптардың жалпы атауы.  2. Әзербайжан:  3. Қырғыз: 4. Өзбек: 5. Түрік: Gaenslen6. Ағылшын: Gensle7. Испан: Gensle8. Неміс: Gensle9. Француз: Gensle10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. Генсле  – генсле 

Этимологиясы1. Гент алтарі –Бельгияның Гент қаласындағы Әулие Бавон католик кафедральдық шіркеудегіалтарь. 2. Әзербайжан:  Genetik qurbangah3. Қырғыз: Гент курмандык чалынуучу жай 4. Өзбек: Genetik qurbongoh5. Түрік: Genetik sunak6. Ағылшын: Ghent Altarpiece7. Испан: Altar genético8. Неміс: Genter Altar9. Француз: Autel génétique10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. Гентский алтарь– гент алтарі

Этимологиясы1. Генуя мектебі –ИталиядаXVII ғасырдапайда болған көркем өнер мектебі. XVI ғ.венециандық кескіндеу өнерінің, сондай-ақ П. Рубенс пен А. Ван Дейктың ықпалымен құрылған. 2. Әзербайжан:  Genoez maktabi3. Қырғыз: Генуялык мектеп4. Өзбек: Genoez maktabi5. Түрік: Ceneviz okulu6. Ағылшын: Genoese school7. Испан: Escuela genovesa8. Неміс: Genoez maktabi9. Француз: École génoise 10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. Генуэзская школа– Генуя мектебі

Этимологиясы1. Генуя барқыты ––Апенин түбегінің солтүстік батысындағы Лигуриядағы тәуелсіз мемлекет болған,тарихы Генуя дербес қала-коммуна болған XI ғасырдан бастау алатын Генуияелінде өндірілген барқыт. 2. Әзербайжан:  Genoez maktabi3. Қырғыз: Генуя баркыт4. Өзбек: Genoez baxmal5. Түрік: Genoese velvet6. Ағылшын: Genoese velvet7. Испан: Terciopelo genovés8. Неміс: Genueser Samt9. Француз: Velours génois 10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. Генуэзский бархат – Генуябарқыты

Этимологиясы1. Өнер географиясы –өнертуындыларындағы кеңістік концептісі.  2. Әзербайжан:  Sənət coğrafiyası 3. Қырғыз: Өнөр географиясы4. Өзбек: San`at geografiyasi 5. Түрік: Sanat coğrafyası6. Ағылшын: Geography of art7. Испан Geografía del arte8. Неміс: Geographie der Kunst9. Француз: La géographie de l`art10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. Географияискусства – өнер географиясы

Этимологиясы1. Геомантия – (гр.Γεωμαντεία — жер және μαντεία — сәуегейлік) — араб елдерінде  танымал болғанжер арқылы бал ашудың бір тәсілі. 2. Әзербайжан:  Geomansiya3. Қырғыз: Геомантия4. Өзбек: Geomansiya5. Түрік: Toprak falı6. Ағылшын: Geomancy7. Испан Geomancia8. Неміс: Geomantie9. Француз: Géomancie10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. Геомантия – геомантия

Этимологиясы1. Геометриялау –пайдалықазбаның құрылымы мен сапалық ерекшеліктері туралы деректерді жинау, жүйелеу,математикалық өңдеу және графикалық бейнелеу бойынша жұмыстар кешені.2. Әзербайжан:  Həndəsə3. Қырғыз: Геометризация4. Өзбек: Geometrizatsiya5. Түрік: Geometrikleştirme 6. Ағылшын: Geometrization;7. Испан Geometrización8. Неміс: Geometrisierung 9. Француз: Géométrisation 10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. Геометризация – геометриялау

Этимологиясы1. Геометриялық ауытқу –тік және көлденең жазықтықтың қисаюынан көрінетін координанттық ауытқулар.Көбінесе кең радиусты фотообъектив қолданған кезде орын алатын құбылыс.  2. Әзербайжан:  Həndəsi təhrif3. Қырғыз: Геометриялык бурмалоо4. Өзбек: Geometrik buzilish5. Түрік: Geometrik bozulma6. Ағылшын: Geometrization;7. Испан Distorsión geométrica8. Неміс: Geometrische Verzerrung9. Француз: Distorsion géométrique10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. Геометрическиеискажения – геометриялық ауытқу

Этимологиясы1. Геометриялық ою-өрнек –(лат. ornemantum — әшекей)— элементтері қайталанып келетін өрнек.Әр түрлі заттарды (қару-жарақ, жиһаз, кітап және т.б.) әбзелдеугепайдаланылады.  2. Әзербайжан:  Həndəsi bəzək3. Қырғыз: Геометриялык оймо4. Өзбек: Geometrik bezak5. Түрік: Geometrik süsleme6. Ағылшын: Geometric ornament;7. Испан: Ornamento geométrico8. Неміс: Geometrische Verzierung9. Француз: Ornement géométrique10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. Геометрическийорнамент – геометриялық ою-өрнек

Этимологиясы1. Геометриялық стиль –(геометрика деп те аталады) б.з.д. 900-700 жылдары гректердің құмыра сыртынажазба, кескін салу өнеріне тән стиль. Бұл стиль Афинадан тарап, кейін Эгейтеңізінің жағасындағы сауда қалаларына жайылды.  2. Әзербайжан:  Həndəsi üslub3. Қырғыз: Геометриялык стили4. Өзбек: Geometrik uslub5. Түрік: Geometrik tarz6. Ағылшын: Geometric art;7. Испан Estilo geométrico8. Неміс: Geometrischer Stil9. Француз: Style géométrique10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. Геометрическийстиль –геометрическийстиль

Этимологиясы1. Георгиандық стиль –Қайтаөрлеу дәуірінің соңғы кезеңдеріндегі ағылшындық сәулет өнеріне тән бағыттыңжалпы атауы. 2. Әзербайжан:  Gürcü üslubu3. Қырғыз: Георгианнын стили4. Өзбек: Georgiya uslubi5. Түрік: Gürcü tarzı6. Ағылшын: Georgian style;7. Испан Estilo georgiano8. Неміс: Georgianischen Stil9. Француз: Style géorgien10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. Георгианскийстиль – георгиандық стиль

Этимологиясы1. Гептато́ника(көнегр. επτά – жеті және көне гр. τόνος – қуат) —октаваның ішінде жеті лад сатысы бар жеті сатылы аралық жүйе.  2. Әзербайжан:  Heptatonik3. Қырғыз: Гептатоника4. Өзбек: Gepatonik5. Түрік: Geptatonika6. Ағылшын: Heptatonicscale;7. Испан Heptatónico8. Неміс: Heptatonisch9. Француз: Échelle heptatonique10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. Гептатоника –гептатоника

Этимологиясы1. Гептахорд (гр.ἑπτάχορδον – жеті ішекті, көне гр. ἑπτά – жеті және  көне гр. χορδή – ішек) – қосбердей тетрахордтанпайда болған жеті сатылы дыбыс қатары. Көне Грекияның музыкалықшығармаларында қолданылған. 2. Әзербайжан:  Heptachord3. Қырғыз: Гептахорд4. Өзбек: Heptachord 5. Түрік: Geptahord6. Ағылшын: Heptachord;7. Испан Heptachord8. Неміс: Heptachord 9. Француз: Heptachord10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. Гептахорд – гептахорд

Этимологиясы1. Елтаңбалық (геральдикалық)бейнелер  – әр түрліелтаңбаларда бейнеленген кескін суреттер, бейнелер. 2. Әзербайжан:  Heraldic şəkilləri3. Қырғыз: Канады сүрөтү4. Өзбек: Geraldalik rasmlar5. Түрік: Hanedan görüntüleri6. Ағылшын: Heraldic images;7. Испан Imágenes heráldicas8. Неміс: Heraldische bilder9. Француз: Images héraldiques10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. Геральдическиеизображения – елтаңбалық (геральдикалық) бейнелер

Этимологиясы1. Гераномахия – Грекмифологиясында пигме́й депаталған – ойдан шығарылған ергежейлер халқы.  «Илиада» шығармасындаолардың тырналармен соғысы туралы баяндалады.  2. Әзербайжан:  Geranomachia3. Қырғыз: Гераномахия 4. Өзбек: Geranomachia 5. Түрік: Geranomahiya6. Ағылшын: Geranomachia 7. Испан Geranomachia8. Неміс: Geranomachie9. Француз: Geranomachia10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағықолданысы: - 12. Гераномахия – гераномахия

Этимологиясы1. Елтаңба, герб – немістің «erbe»(мұра) деген сөзінен шыққан. Мемлекеттің мәдени және тарихи дәстүрінбейнелейтін символдық мәні бар үйлесімді пішіндер мен заттардың мирастықерекшелік белгісін білдіреді. 2. Әзербайжан:  Gerbi3. Қырғыз: Герб 4. Өзбек: Gerbi5. Түрік: Arması6. Ағылшын: Escutcheon (heraldry)7. Испан Escudo (heráldica)8. Неміс: Wappen9. Француз: Écu (héraldique)10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. Герб – елтаңба,герб

Этимологиясы1. Геркуланум (лат. Herculaneum) –Неаполитан шығанағының жағасында, қазіргі Эрколаноның қасында италияндықКампания өңіріндегі көне римдік қала. Везувий жанартауы атқылаған кездежойылып кеткен. 2. Әзербайжан:  Herculaneum3. Қырғыз: Геркуланум4. Өзбек: Gerkulanum5. Түрік: Herkulaneum6. Ағылшын: Herculaneum7. Испан Herculano8. Неміс: Herculaneum9. Француз: Herculanum10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. Геркуланум – Геркуланум

Этимологиясы1. Геркулес (лат. Herculēs,Геркуле́с) — Көнегрек мифтерінің қаһарманы Гераклдың көне римдік аты. 2. Әзербайжан:  Hercules3. Қырғыз: Геркулес4. Өзбек: Hujayralar5. Түрік: Herkül6. Ағылшын: Hercules7. Испан Hércules8. Неміс: Herkules9. Француз: Hercules10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. Геркулес –Геркулес

Этимологиясы1. Герлс 2. Әзербайжан:  3. Қырғыз: 4. Өзбек: 5. Түрік: 6. Ағылшын: 7. Испан 8. Неміс: 9. Француз: 10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. Герлс – герлс

Этимологиясы1. Герметизм өнері (ағыл.Hermeticism) – мистикалық-философиялық, алхимиялық, астрологиялық, магиялықілімдер мен мәтіндерді қамтитын Батыстың эзотериялық дәстүрлерініңконгломераты. 2. Әзербайжан:  Hermetik sənət3. Қырғыз: Герметик өнөрі4. Өзбек: Germetik san`at5. Түрік: Hermetik sanat6. Ағылшын: Hermetic art7. Испан Arte hermético8. Неміс: Hermetische Kunst9. Француз: Art hermétique10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. Герметическоеискусство – герметизм өнері

Этимологиясы1. Қаһарман, ер (көне гр. ἥρως – айбындыер, жолбасшы) – аса ержүрек, айбынды адам немесе әдебишығармадағы, кино, спектакльдегі басты рөлдегі кейіпкер.  2. Әзербайжан:  Qəhrəman3. Қырғыз: Баатырдык4. Өзбек: Qahramon 5. Түрік: Kahraman 6. Ағылшын: Hero7. Испан Héroe8. Неміс: Held9. Француз: Héros10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. Герой – қаһарман, ер

Этимологиясы1. Телебағдарламакейіпкері– телеарналардан көрсетілетін бағдарламаға қатысқан адам. 2. Әзербайжан: TV qəhrəmanı3. Қырғыз: Теле катышуучусу4. Өзбек: TV qahramoni5. Түрік: TV Kahramanı6. Ағылшын: TV Hero7. Испан Héroe de la televisión8. Неміс: Fernsehshow-Held9. Француз: Héros télé10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. Геройтелепередачи – телебағдарлама кейіпкері

Этимологиясы1. Фильм кейіпкері –фильмге түскен, сол фильмде рөл ойнаған адам. 2. Әзербайжан: Film qəhrəmanı3. Қырғыз: Каармандар4. Өзбек: Film qahramoni5. Түрік: Film kahramanı6. Ағылшын: Movie hero 7. Испан Héroe de la película8. Неміс: Filmheld9. Француз: Héros de film10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. Герой фильма –фильм кейіпкері

Этимологиясы1. Қаһармандық –қаһарманға тән айбынды рух, іс-әрекет.2. Әзербайжан:  Qəhrəmanlıq3. Қырғыз: Баатырдык4. Өзбек: Qahramonlik5. Түрік: Kahramanlık6. Ағылшын: Heroism 7. Испан Heroísmo8. Неміс: Heldenmut9. Француз: Héroïsme10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. Героизм – қаһармандық

Этимологиясы1. Өнердегі кәдуілгіжеңсікшілдік – өнер, көркем шығармалардағы адамның өз жынысынанбөлек жыныс иесіне елігуі мен құштарлығының сипатталып, бейнеленуі.  2. Әзербайжан: Sənətdəheteroseksuallıq3. Қырғыз: 4. Өзбек: San`atdagiheteroseksuallik5. Түрік: Sanattaheteroseksüellik6. Ағылшын: Heterosexualityin art7. Испан: Heterosexualidaden el arte8. Неміс:Heterosexualität in der Kunst9. Француз:L`hétérosexualité dans l`art10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. Гетеросексуальностьв искусстве – өнердегі кәдуілгі жеңсікшілдік

Этимологиясы1. Гетеротопиттік (гр. гетеро. және topos – орын) –эволюция барысында қандай да бір ағзаның эмбрионның орнын ауыстыруы.  2. Әзербайжан:  Heterotopiya3. Қырғыз: Гетеротопия4. Өзбек: Heterotopiya5. Түрік: Heterotopi6. Ағылшын: Heterotopy7. Испан: Heterotopia8. Неміс: Heterotopie9. Француз: Hétérotopie10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. Гетеротопическое – гетеротопиттік

Этимологиясы1. Гетерофония (көне гр. ἕτερος «өзге» және φωνή «дыбыс») музыка теориясында– бірнеше дауыстың немесе музыкалық аспаптың бірігуі.  2. Әзербайжан:  Heterofoniya3. Қырғыз: Гетерофония4. Өзбек: Heterofoniya5. Түрік: Heterofonik6. Ағылшын: Heterophony7. Испан: Heterofonía8. Неміс: Heterophonie9. Француз: Hétérophonie10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. гетерофония– гетерофония

Этимологиясы1. Гештáльт ( нем. Gestalt — тұлға, бейне,түр) — еңалдымен түйсінуді, ойлауды және тұлғаны түсіндіруді көздейтін, тұтастыққағидатын басшылыққа алатын жалпы психологиялық бағыт. 2. Әзербайжан:  Gestalt3. Қырғыз: Гештальт4. Өзбек: Gestalt5. Түрік: Gestalt6. Ағылшын: Gestalt7. Испан: Gestalt8. Неміс: Gestalt9. Француз: Gestalt10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағықолданысы: - 12. Гештальт – гештальт

ЭтимологиясыГжель керамикасы – орыс халқының қолөнерінің дәстүрлі керамика жасау әдісі.Ресейде бұл өнер «гжель» деп  те аталады. Гжель бұйымдарының бояуы көк (көксияға ұқсас түсте) және ақ түсті болады. Гжель бұйымдары көбіне өсімдікөрнектерімен əшекейленеді. 2. Әзербайжан:Gzhel3. Қырғыз:Гжель4. Өзбек: Gzhel5. Түрік: Gjelseramikası6. Ағылшын:Gzhel7. Испан:Gzhel8. Неміс:Keramik aus Gschel9. Француз:Céramique de Gjel10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. гжельская керамика – гжелькерамикасы

ЭтимологиясыБудандасқан жүйе (желі) – әртүрлі компьютерлерді және бағдарламалық қамтамасыз етудібіріктіретін жергілікті есептеу желісі. 2. Әзербайжан:Hibridşəbəkə3. Қырғыз:Гибрид тармагы4. Өзбек: Gibridtarmoq5. Түрік: Karma ağ6. Ағылшын:Hybrid network7. Испан:Red híbrida8. Неміс:Hybridnetz9. Француз:Réseau hybride10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. гибридная сеть – будандасқан жүйе(желі)

ЭтимологиясыДауыс күтімі – әнші, актер, диктор, жалпы өнер адамдырының өз дауыстарынсақтау үшін жасайтын гигиенасы, күтімі. 2. Әзербайжан:Səsgigiyenası3. Қырғыз:Гибрид тармагы4. Өзбек: Ovozgigienasi5. Түрік: Seshijyeni6. Ағылшын:Hygiene of the voice7. Испан: Higienede la voz8. Неміс:Stimmpflege9. Француз:Hygiène de voix10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. гигиена голоса – дауыс күтiмi

ЭтимологиясыГидайю – жапон қуыршақтар театры; жапон қуыршақ театрындаәнші-әңгімеші; орындаушы және импровизатор. XIX ғасырдың атақты жапон театр актері Такэмото Гидаю (1651–1714).құрметіне қойылған атау. 2. Әзербайжан:Gidayū3. Қырғыз:Гидаю4. Өзбек: Gidayū5. Түрік: Gidayū6. Ағылшын:Gidayū7. Испан:Gidayū8. Неміс:Gidayū 9. Француз:Gidayū10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. гидайю – гидайю

ЭтимологиясыГиджак (парс. غيژک‎, тадж. ғижжак, ғиҷҷак; узб. g`ijjak) – ОртаАзия халықтарының (тәжік, түркмен, өзбек, ұйғыр) ішекті қиғаш аспабы, парсыкеманшасына ұқсайды. Аспаптың корпусы шар тәрізді. Аспап асқабақтан, іріжаңғақтан, ағаштан терімен созып жасалады. Гиджак көбінесе үш ішекті болыпкеледі. 2. Әзербайжан:Gidjak3. Қырғыз:Гижак4. Өзбек: Gʻijjak5. Түрік: Giсak6. Ағылшын:Ghijak7. Испан:Ghijak8. Неміс:Ghijak9. Француз:Ghijak10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. гиджак – гиджак

ЭтимологиясыГидравлос – су органы, қазіргі заманғы су органының алғашқы түрі.   2. Әзербайжан:Hidravlik3. Қырғыз:Гидравлос  4. Өзбек:Hidravlos5. Түрік: Suorganı6. Ағылшын:Water organ7. Испан:Hydraulis8. Неміс:Hydraulis9. Француз:Orgue hydraulique10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. гидравлос – гидравлос, су органы

ЭтимологиясыГиза – Египет Араб Республикасындағы үшінші қала. Нілдің сол жақжағалауында, Каирдың оңтүстік-батыс маңындағы шахар. Гиза қаласыпирамидаларымен атақты. 2. Әзербайжан:Gizə3. Қырғыз:Гиза4. Өзбек: Giza5. Түрік: Gize6. Ағылшын:Giza7. Испан:Guiza8. Неміс:Gizeh9. Француз:Gizeh10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. гиза, гизех – гиза, гизех

ЭтимологиясыГильдия [нем. Gilde] – 1) Орта ғасырда Батыс Еуропада өз мүшелерініңмүдделерін қорғауға ұмтылған көпестер мен қолөнершілердің бірлестігі; 2) 1917жылға дейін Ресейде: көпестер бірлестігі; 3) 10-15 шақты бірдей немесе ұқсаскәсіптегі адамдардан тұратын бірлестік. 2. Әзербайжан:3. Қырғыз:4. Өзбек: 5. Түрік: 6. Ағылшын:Guild7. Испан:Guilda8. Неміс:Gilde9. Француз:Guilde10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. гильдия  – бiрлестiк, гильдия

ЭтимологиясыГиматий (гр. himation – мата, жамылғы ) – ежелгі гректерде матаның тікбұрышты бөлігітүріндегі сырт киім. 2. Әзербайжан:Himatiy3. Қырғыз:Гиматий4. Өзбек: Gimati5. Түрік:Himation6. Ағылшын:Himation7. Испан:Himatión8. Неміс:Himation9. Француз:Himation10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. гиматий  – гиматий

ЭтимологиясыГимель (ивр. גִּ֫ימֶל) – еврей әліпбиінің үшінші әрпі. Дыбыс [g]дегенді білдіреді. 3 сандық мәні бар. Сондай-ақ гимел деп аталады. 2. Әзербайжан:Himel3. Қырғыз:Гимель4. Өзбек: Gimel5. Түрік:Gimel6. Ағылшын:Gimel7. Испан:Gimel (lettre)8. Неміс: Gimel(Hebräisch)9. Француз:Gimel10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. гимель – гимель

ЭтимологиясыГимнаст (грек. gymnastes – гимнастика мұғалімі) – 1) гимнастикаменайналысатын спортшы; 2) гимнастикалық жанрда ойнайтын цирк әртісі.2. Әзербайжан:Gimnast3. Қырғыз:Гимнаст4. Өзбек:Gimnastikachi5. Түрік:Jimnastikçi6. Ағылшын:Gymnast7. Испан:Gimnasta8. Неміс:Turnerin9. Француз:Gymnaste10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. гимнаст –гимнасшы

ЭтимологиясыГимнастика (грек. gymnastike) – 1) денсаулықты нығайтуға арналған жалпыдамыту жаттығуларының жиынтығы; 2) түрлі жаттығулар кіретін спорттың біртүрі; 3) цирк өнерінің бір түрі, гимнастардың манежге бекітілген немесеманеждің үстінде биіктікте орналасқан арнайы снарядтарда күрделіакробатикалық нөмірлерді көрсетуі.2. Әзербайжан:Gimnastika3. Қырғыз:Гимнастика4. Өзбек:Gimnastikac5. Түрік:Jimnastik6. Ағылшын:Gymnastics7. Испан:Gimnasia8. Неміс:Gymnastik9. Француз:Gymnaste10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. гимнастика – гимнастика

ЭтимологиясыӘуе гимнастикасы – циркте пайда болған және ұзақ уақыт бойы осы ортаға тиесіліжанр. Әуе гимнастикасына тікелей ауада, манеж үстінде орындалатын барлықнөмірлер жатады. 2. Әзербайжан:Hava gimnastikası3. Қырғыз:Аба гимнастикасы4. Өзбек: Havogimnastikasi5. Түрік:Hava jimnastiği6. Ағылшын:Аerial gymnastics7. Испан:Gimnasia aérea8. Неміс:Luftgymnastik9. Француз:Aérienne de gymnastique10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. гимнастика воздушная – әуе гимнастикасы

ЭтимологиясыӘуе гимнастары – циркте тікелей ауада, манеж үстінде орындалатын барлықнөмірлерді жасайтын гимнасшы. 2. Әзербайжан: Hava gimnastları3. Қырғыз: Аба гимнастлары4. Өзбек: Havo gimnastikachilari5. Түрік: Hava jimnastikçileri6. Ағылшын: Trapeze artist7. Испан: Gimnastas aéreos8. Неміс: Akrobat9. Француз: Aérienne de gymnastique10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. гимнасты воздушные – әуе гимнастары

ЭтимологиясыГиньоль (фр. Guignol) – француз қуыршақ театрының кейіпкері, көңілді детапқыр, қушыкеш қолөнершінің типі. Гиньоль қолғап маскасын XVIII ғасырдыңсоңында Лион қуыршақ театрының директоры Л. Мурге жасады. Гиньоль ФранциядаРесейдегі Петрушка, Англиядағы Панч сияқты белгілі образ болды.2. Әзербайжан:Ginol3. Қырғыз:Гиньоль4. Өзбек: Guignol5. Түрік:Guignol6. Ағылшын:Guignol7. Испан:Guiñol8. Неміс:Guignol9. Француз:Guignol10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. гиньоль – гиньоль

ЭтимологиясыГипербола (грек. hyperbole –шектен тысқарылық, артық) – стилистикалық сөз тәріздес бейнелік әсірелеу.Гипербола деп нәрсенің жеке сипаттары,белгілері әсірелеп көрсетілуін айтады.2. Әзербайжан:Mübaliğə3. Қырғыз:Гипербола4. Өзбек:Mubolagʻa5. Түрік:Abartıcılık6. Ағылшын:Hyperbole7. Испан:Hipérbole8. Неміс:Hyperbel9. Француз:Hyperbole10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. гипербола – гипербола/әсірелеу

ЭтимологиясыГипо-лада (Gipo грек тілінен аударғандатөменгі, төмен, астында) – дәстүрлі және халықтық музыкаға тән диатоникалықлад, табиғи мақам, әуен, дыбыс.  2. Әзербайжан:3. Қырғыз:4. Өзбек: 5. Түрік: 6. Ағылшын:7. Испан: 8. Неміс: 9. Француз:10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. гипо-лады – төменгі сөз

ЭтимологиясыГипорхема (грек.hyporchema) ішекті аспаптар мен флейтаның сүйемелдеуімен хорға арналған биәні. Крит аралынан бастау алған әскери би.2. Әзербайжан:3. Қырғыз:4. Өзбек: 5. Түрік: 6. Ағылшын:Hyporchema7. Испан: 8. Неміс: 9. Француз:10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12.гипорхема – гипорхема

ЭтимологиясыГипоскений ( көнегрек. υποχηνιοξ сахнамаңдайшасы астындағы жай, орын) – ежелгі грек театрындаэллиникалық кезеңдегі сахнамаңдайшасы астындағы кеңістік.

ЭтимологиясыГиппократ (грек.Ἱπποκράτης лат.Hippocrates) – 1) атақты желгі грек дәрігері, емшісі, философ, көне медицинареформаторы. Тарихқа«медицинаның әкесі» деген атпен кірді 2) Гиппократ – дәріханалар желісі. 2. Әзербайжан:Hippokrat3. Қырғыз:Гиппократ4. Өзбек:Gippokrat5. Түрік:Hipokrat6. Ағылшын:Hippocrates7. Испан: Hipócrates8. Неміс:Hippokrates von Kos9. Француз:Hippocrate10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12.гиппократ – гиппократ

ЭтимологиясыГирих (парс.گره‎, «түйін»),  گره سازی «түйінді байлау») геометриялық сызықтардантұратын, өрілген сәндік ою-өрнектерді құрайтын сәулет (үйлер, ғимараттар,мешіттер, моншалар, т.б.) және көркем қолөнердегі (кітап мұқабалары,кілемдер, шағын металл нысандары, т.б.) Ислам сәндік өнерінің түрі. 2. Әзербайжан:Girih3. Қырғыз:Гирих4. Өзбек: Girih5. Түрік:Girih6. Ағылшын:Girih7. Испан:Girih8. Неміс:Girih 9. Француз:Girih10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12.гирих – гирих

ЭтимологиясыГистрион (лат.histrio) – 1) комедиялық-тұрмыстық сахналарда ойнаған Ежелгі Рим актері; 2)Ертедегі орта ғасыр дәуірінде өмір сүрген кезбе халық актері. Ол - музыкант,әңгімеші, биші, жануарларды қолға үйретіп машықтандырушы болған. Франциядаоны жониф, Германияда шпильман, Польшада франт, Ресейде скоморохтар, Тәжікстан менӨзбекстанда - масқарапоз деп атаған.2. Әзербайжан:3. Қырғыз:4. Өзбек:Masxaraboz5. Түрік: 6. Ағылшын:Histrion7. Испан: 8. Неміс:Spielmann9. Француз:Histrion10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12.гистрион – гистрион

ЭтимологиясыГитара (исп.guitarra < грек. kithara) – ішектері металл немесе нейлоннан жасалған, кең таралған 6 немесе 7 ішекті музыкалық аспап. Гитараның қаңқасы ағаштанжасалады, екі жағынан терең ойығы болады.2. Әзербайжан:Gitara3. Қырғыз:Гитара4. Өзбек: Gitara5. Түрік:Gitar6. Ағылшын:Guitar7. Испан:Guitarra8. Неміс:Gitarre9. Француз:Guitare10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12.гитара – гитара

ЭтимологиясыГавай гитарасы – тізеге немесе тіреккекөлденең орналастыратын пернесі жоқ электрогитара. Гавай аралдарына тиесілігитара.  2. Әзербайжан: Havay gitara3. Қырғыз: Гавай гитарасы4. Өзбек: Gavayi gitarasi5. Түрік: Lap steel gitar6. Ағылшын: Lap steel guitar7. Испан: Lap steel Guitar8. Неміс: Lap-steel-Gitarre9. Француз: Lap steel guitar10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағы қолданысы: -  12. гитара гавайская – гавайгитарасы

ЭтимологиясыНегізгі партия – экспозицияныңөте маңызды құрамдас бөлігі. Ол – қойылымның алдағы қақтығысы пен дамуыныңнегізі. Басты партияның тақырыбы көптеген мысалдарда шығарманың негізгі ойынбілдіреді.2. Әзербайжан: Əsas partiya3. Қырғыз: Негизги партия4. Өзбек: Asosiy partiya5. Түрік: Ana parti6. Ағылшын: Major party, main party7. Испан: Partido principal8. Неміс: HauptPartei9. Француз: Principal parti10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағы қолданысы: -  12. главная партия – негізгіпартия

ЭтимологиясыТоналдік (грек.τόνος – тон) – музыкалық лад дыбыстарының биіктігі. Ол негізгі тонның(тониканың) музыка жүйеcіндегі дыбыс қатары баспалдақтарының бірінеорналасуымен анықталады. Музыкада, негізінен, мажорлы, минорлы тоналдіктерқолданылады. 2. Әзербайжан: Əsas tonalite3. Қырғыз: Негизги тональность4. Өзбек: Asosiy tonallik5. Түрік: Ana tonalite6. Ағылшын: Main tonality7. Испан: Tonalidad principal8. Неміс: Startseite Tonart9. Француз: Tonalité principale10. Бекітілген нұсқасы:-11. Заңнамадағы қолданысы: -  12. главная тональность –негізгі тоналдік

ЭтимологиясыГладиатор (лат. gladiator – «қылыштасушы», gladius – «қылыш», «гладиус»)– ежелгі Римдегі жауынгер, ол арнайы ареналарда көрермендерді қызықтыруүшін өзі сияқты мықтылармен шайқасатын. 2. Әзербайжан:Qladiator3. Қырғыз:Гладиаторлор4. Өзбек:Gladiator5. Түрік:Gladyatör6. Ағылшын:Gladiator7. Испан:Gimnasia8. Неміс: Gladiator9. Француз:Gladiateur10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. гладиатор – гладиатор

ЭтимологиясыКөз және камера – көздіңбетіндегі мөлдір сұйықтықпен толтырылған көз кеңістігі, екі жағынан мөлдірқабықпен шектелген. Көз камерасы көздің иммундық жүйесінде ерекше рөлатқарады, көзді зиянды нәрселерден қорғайды. 2. Әзербайжан:Gözün ön kamerası3. Қырғыз:Көздүн алдыңкы камерасы4. Өзбек: Ko`zkamerasi5. Түрік:Göz kamerası6. Ағылшын:Anterior chamber of eyeball7. Испан:Cámara anterior8. Неміс:Vorderkammer des Augapfels9. Француз:Chambre antérieure de l`œil10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12.глаз и камера – көзжәне камера

ЭтимологиясыДауыс (көне түрк. табыш/тауыш/дабыс) – адамның жәнеөкпемен дем алатын жануарлардың дыбыстау мүшелері арқылы шығаратын үні,дыбысы. Адам дауыс арқылы ой-пікірін сезімін, көңіл-күйін әрқалай (сөйлеу,тілдесу, өлең айту, күлу, айқайлау, т.б.) білдіреді. 2. Әзербайжан:Səs3. Қырғыз:Үн 4. Өзбек: Ovoz5. Түрік:Ses6. Ағылшын:Voice7. Испан:Voz8. Неміс:Stimme9. Француз:Voix10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12.голос – дауыс

ЭтимологиясыГлашатай/Герольд/жаршы (лат. heraldus, орыс. глашатай, нем. «Herald»)– жаршы, жар салушы, хабар беруші, патшалар,ірі феодалдар аулаларындағы рәсімдердің жетекшісі, жүргізушісі;салтанаттардың, рыцарлық турнирлердің басқарушы, төрешісі. Орыс тіліндеглашатай (историзм) – бүкілхалықтық жарлықтарды, өкімдерді жариялайтынтұлға. 2. Әзербайжан:Haberci/Vestnik3. Қырғыз:4. Өзбек: Jarchi,udaychi, xabarchi5. Түрік:Haberci6. Ағылшын:Herald7. Испан:Heraldo8. Неміс:Herold9. Француз:Héraut10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12.глашатай –жаршы/жар салушы

ЭтимологиясыГлет (нем.Glatte) - алтын немесе күміс түсті қорғасын тотығы (хим.). 2. Әзербайжан:Qlet3. Қырғыз:Глет4. Өзбек: 5. Түрік: 6. Ағылшын:Litharge7. Испан: 8. Неміс: Glätte9. Француз:10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12.глет – глет

ЭтимологиясыГлиптика (көне грек.γλύφω «кесемін, пішемін»)  – түсті және асыл тастардағы ою, бәдіз өнері. Бұл терминкөбінесе шағын формаларға, яғни ұсақ және зергерлік материалдар бойынша оюғақатысты қолданылады. Глиптика адамзат үшін ең көне өнердің бірі болыпсаналады.2. Әзербайжан:Qliptika3. Қырғыз:Глиптика4. Өзбек: Gliptikа5. Түрік:Gliptik6. Ағылшын:Glyptic7. Испан: Glíptica8. Неміс: Glyptik9. Француз:Glyptique10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12.глиптика – бәдiз, глиптика

ЭтимологиясыГлиптотека (грек.Glyptothek, glyptos – ойып алынған, қашалған + theke – қойма] – 1) қашалғантастар коллекциясы; 2) мүсін туындыларының коллекциясы; 3)  антикалық мүсінжәне глиптика өнері туындыларының қоймасы, сақталған орны; 4) мүсін мұражайы Қазіргіуақытта «Глиптотека» атауын үш музей алып отыр: Мюнхендегіглиптотека;Копенгагендегі«Карлсберг» жаңа глиптотекасы (дат. Ny Carlsberg Glyptotek); Афиныдағыглиптотека  – қазіргі мүсін өнерінің музейі.2. Әзербайжан:Qliptika3. Қырғыз:Глиптотека4. Өзбек:Gliptoteka5. Түрік: Gliptikhane6. Ағылшын:Glyptotheque7. Испан:Gliptoteca8. Неміс: Glyptothek9. Француз:Glyptothèque10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12.глиптотека – бәдiзхана, глиптотека

ЭтимологиясыГлиссандо (итал. glissando< фр. glisser – сырғанау) – үрмелі аспаптардың немесе клавиштардың(фортепьяно) пернелерімен саусақтардың жеңіл әрі жылдам сырғанауын білдіретінмузыкалық аспаптарда ойнаудың бір тәсілі.  2. Әзербайжан:Glissando3. Қырғыз:Глиссандо4. Өзбек:Glissando5. Түрік:Glissando6. Ағылшын:Glissando7. Испан:Glissando8. Неміс: Glissando9. Француз:Glissando10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12.глиссандо – сырғыма, глиссандо

ЭтимологиясыӘлемніңжаһандануы – (ағылш. global – «әлемдік», «дүниежүзілік», «жалпы») – жаңа жалпыәлемдіксаяси, экономикалық, мәдени және ақпараттық тұтастық құрылуының үрдісі.2. Әзербайжан:Dünyanınqloballaşması 3. Қырғыз:Ааламдашуу дүйнөсү4. Өзбек: Dunyoglobalizatsiyasi5. Түрік:Dünyanın küreselleşmesi6. Ағылшын:Globalizationof the world7. Испан:Globalización del mundo8. Неміс: Globalisierungder Welt9. Француз:Mondialisation du monde10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12.глобализация мира – әлемнің жаһандануы

ЭтимологиясыЖаһандықжылыну – жер бетіндегі орташа температураның артуы. 2. Әзербайжан:Qlobalistiləşmə3. Қырғыз:Глобалдык жылуулук4. Өзбек: Globalisish5. Түрік:Küresel ısınma6. Ағылшын:Globalwarming7. Испан:Calentamiento global8. Неміс: Globale Erwärmung9. Француз:Réchauffement climatique10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12.глобальное потепление – жаһандық жылыну

Этимологиясы2. Әзербайжан:Qlobalteleviziya3. Қырғыз:Глобалдыктелекөрсөтүү4. Өзбек: GlobalTelevizion5. Түрік:Küresel Televizyon6. Ағылшын:GlobalTelevision7. Испан:La Televisión Mundial8. Неміс: GlobalesFernsehen9. Француз:Mondiale De La Télévision10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12.глобальное телевидение – жаһандық телевидение

ЭтимологиясыГлокеншпиль (нем. glockenspiel«қоңыраудың зыңылы») – балғамен ұрып ойнайтын металл пластинкалар,қоңыраушалардың жиынтығы түріндегі оркестрлік ұрмалы музыкалық аспап. Орыстілінде колокольчики, италянша campanelli, французша jeu de timbres, немісшеGlockenspiel деп аталып жүр. 2. Әзербайжан:3. Қырғыз:4. Өзбек: 5. Түрік: 6. Ағылшын:Glockenspiel7. Испан:Glockenspiel8. Неміс: Glockenspiel(Musikinstrument)9. Француз:Jeu detimbres10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. глокеншпиль – глокеншпиль

ЭтимологиясыГлория (лат. gloria –әшекей; ореол,сәулежиек) – бұлттағы.оптикалық құбылыс Жарық көзіне қарама-қарсы орналасқанбұлттарда байқалады. Бақылаушы тауда немесе ауада, ал жарық көзі ( күн немесеай) оның артынан тұруы тиіс.2. Әзербайжан:Qloriya (atmosfer hadisəsi)3. Қырғыз:Глория4. Өзбек: Gloria5. Түрік:Gloria6. Ағылшын:Glory7. Испан:Gloria8. Неміс:Glorie9. Француз:Gloire10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. глория – глория 

ЭтимологиясыГлосы (испан.glosas) –ою-өрнекәшекейлерінің жалпы атауы ? 1737.  Глосса?  (грек. glossa– сөйлеу, тіл) – 1) түсініксіз сөйлемдерді аудару немесе түсіндіру, көнежазба ескерткіштеріне қатысты жиі қолданылатын термин; 2) заңдарға немесе сотшешімдеріне ғылыми түсінік беру.

ЭтимологиясыКадр тереңдігі – оптикалықжүйе бейнеленген кеңістіктегі нүктелер арасындағы оптикалық осьтің бойыменөлшенген ең үлкен қашықтық. 2. Әзербайжан:Çərçivə dərinliyi3. Қырғыз:Кадр терендиги4. Өзбек: Kvadratchuqurligi5. Түрік:Çerçeve derinliği6. Ағылшын:The depth of the frame7. Испан:Profundidad del marco8. Неміс:Tiefe des Rahmens9. Француз:Profondeur de trame10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. глубина кадра – кадртереңдігі 

ЭтимологиясыИнтальо (итал. intaglio– тасты кесу, ою) – ойылып салынған нақышы бар оюлы тас. Инталия техникасыкөбінесе дөңес көрінетін мөрлерді жасау үшін қолданылады. Сондықтан көптегенсақина шығаратын цехтар мөр үшін инталия техникасынын пайдаланады. 2. Әзербайжан:3. Қырғыз:4. Өзбек: 5. Түрік: 6. Ағылшын:Intaglio7. Испан:Intaglio8. Неміс:Intaglio9. Француз:Intaille10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. глубокая печать, интальо – тереңмөр, интальо

Этимологиясы2. Әзербайжан:Materiakınsərin fəlsəfəsi3. Қырғыз:Материалдын терең философиясы4. Өзбек:Materialning chuqur falsafasi5. Түрік:Malzemenin derin felsefesi 6. Ағылшын:Deep material philosophy7. Испан:Filosofía profunda del material8. Неміс:Tiefe Philosophie des Materials9. Француз:La philosophie profonde du matériau10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. глубокая философия материала –материалдың терең философиясы

Этимологиясы2. Әзербайжан:Filmin dərin mənası3. Қырғыз:Тасманын терең мааниси4. Өзбек:Filmning chuqur ma`nosi5. Түрік:Filmin derin anlamı6. Ағылшын:Deep meaning of the film7. Испан: Significadoprofundo de la película8. Неміс:Die Tiefe Bedeutung des Films9. Француз:Le sens profond du film10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. глубокий смысл фильма – фильмніңтерең мағынасы

Этимологиясы2. Әзербайжан:Tamaşaçının dərinanlaşması3. Қырғыз:Көрүүчүнүн терең түшүнүгү4. Өзбек:Tomoshabin tomonidan chuqur tushunish5. Түрік:İzleyici tarafından derin bir anlayış6. Ағылшын:A deep understanding of the audience7. Испан:Comprensión profunda del espectador8. Неміс:Tiefes Verständnis für den Betrachter9. Француз:Compréhension profonde par le spectateur10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. глубокое понимание зрителем – көрерменніңтерең түсінуі 

ЭтимологиясыГлум – 1) күлкіменмазақ ету, әзілмен келемеждеу, келеке ету, мысқылдап күлу; 2) адамның  әзілгеәзілмен, күлкімен жауап беру қабілеті, бейімділігі. 2. Әзербайжан:Lağ3. Қырғыз:Тамаша4. Өзбек: Masxaraqilish 5. Түрік: Alaylagülümsemek6. Ағылшын:Sneer7. Испан: Burla8. Неміс: Niesen9. Француз:Ricanement10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. глум – келеке, келемеж

Этимологиясы2. Әзербайжан:Bükmək3. Қырғыз:Уктоо4. Өзбек: Egilib5. Түрік: Bükmek6. Ағылшын:Bending7. Испан: Doblez8. Неміс: Biegen9. Француз:Courbure10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. Гнутье – ию, бүгу

ЭтимологиясыГобелен [фр. gobelin] –1) қолдан тоқылған кестесі бар әшекей мата (тоқылған сурет, жиһаз қабы,перделеу т.б.); 2) машинамен тігілген өрнектері бар әшекей мата.2. Әзербайжан:Qobelen3. Қырғыз:Гобелен4. Өзбек: Gobelen5. Түрік: Kanaviçe6. Ағылшын:Tapestry7. Испан: Tapiz8. Неміс: Bildwirkerei9. Француз:Tapisserie10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. гобелен – гобелен

ЭтимологиясыГобой (фр. hautbois –биік ағаш) – үрмелі музыкалық аспап. Бас жағы керней тәрізді кеңейтілгенқысқа түтікке жалғанған, ұзындығы 59 - 61 см ағаш түтікшеден жасалады. Гобойтәріздес аспаптар (свирель, сырнай, сыбызғы, т.б.) көптеген халықтардыңмузыкалық өнерінде ерте замандардан бастап қолданылып келеді.2. Әзербайжан:Qoboy3. Қырғыз:Гобой4. Өзбек: Goboy5. Түрік: Obua6. Ағылшын:Oboe7. Испан: Oboe8. Неміс: Oboe9. Француз:Hautbois10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. гобой – гобой

Этимологиясы2. Әзербайжан:Həyəcanladanışmaq3. Қырғыз:Толкундануу сүйлөшү4. Өзбек: Hayajonbilan gapirish5. Түрік: Heyecanlıkonuşmak6. Ағылшын:Talkingexcitedly7. Испан: Hablaremocionado8. Неміс: Aufgeregtreden9. Француз:Parler avec enthousiasme10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. говорить взволнованно - қобалжисөйлеу

ЭтимологиясыСөзуарлық – көпсөйлегіштік, боссөзділік. 2. Әзербайжан:Danışıq3. Қырғыз:Сүйлөшүү4. Өзбек: Gapirish5. Түрік: Konuşkanlık6. Ағылшын:Garrulity7. Испан: Locuacidad8. Неміс: Zungenfertigkeit9. Француз:Loquacité10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. говорливость – сөзуарлық

ЭтимологиясыАуызекі тіл – адамдардыңалдын ала дайындықсыз, тікелей қарым-қатынас жасау барысында туатын сөйлеутілі. Мұнда тіл мәдениетін қатаң сақтауға талап етіле бермейді. Негізгімақсаты тікелей және тез хабар беріп, хабар алу болғандықтан ауызекі тілдеәдеби тілдің нормасынан тыс сөздер мен сөз тіркестері — варваризмдер, кәсібисөздер, жаргондар, диалектілер т.б. кездесуі әбден мүмкін. Бұл ауызекі тілдіңзаңдылығын бұзу болып есептелінбейді. 2. Әзербайжан:Danışıqdili3. Қырғыз:Оозеки тил4. Өзбек: Og`zakitil5. Түрік: Konuşmadili6. Ағылшын:Spokenlanguage7. Испан: Lenguahablada8. Неміс: GesprocheneSprache9. Француз:Langage parlé10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. говорной – қарапайым,ауызекі

ЭтимологиясыГокет – (лат. hoquetus,hoketus, ochetus, hochetus және фр. hoquet – икота) – XII-XIV ғасырлардағымузыкадағы көпжолақты композиция техникасы.2. Әзербайжан:Göket3. Қырғыз:Гокет4. Өзбек: Goket5. Түрік: Göket6. Ағылшын:Hocket7. Испан: Hoquetus8. Неміс: Hoquetus9. Француз:Hoquet (musique)10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. гокет – гокет

ЭтимологиясыГолливуд (ағыл.Hollywood: holly – емен ағашының түрі, wood – орман) – геогр. Калифорнияштаты, Лос-Анджелес қаласының маңында орналасқан америкалық кинематографияорталығы.  2. Әзербайжан:Hollivud3. Қырғыз:Голливуд4. Өзбек: Hollivud5. Түрік: Hollywood6. Ағылшын:Hollywood7. Испан: Hollywood8. Неміс: Hollywood9. Француз:Hollywood10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. голливуд – голливуд

ЭтимологиясыБас регистр (нем. register< лат. registrum < regerere тіркеу, жазу) – дыбыстық диапазон учаскесі,биіктік және дауыс күші; адам дауысының ең жоғары регистрі, дауыс күші (муз.)2. Әзербайжан:Baş qeydiyyat3. Қырғыз:Башкы регистр4. Өзбек: Boshregistr5. Түрік: Başkayıt6. Ағылшын:Headregister7. Испан: Registrode cabecera8. Неміс: Kopfregistrieren9. Француз:Tête de registre 10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. головной регистр – басты регистр

ЭтимологиясыЕкінші дауыс – ән айтқанданегізгі дауысты сүйемелдеуші екінші дауыс. 2. Әзербайжан:İkinci səs3. Қырғыз:Экинчи добуш4. Өзбек: Ikkinchiovoz5. Түрік: İkincises6. Ағылшын:Second7. Испан: Segundavoz8. Неміс: Gegenstimme9. Француз:Deuxième voix10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. голос второй – екiншi дауыс

ЭтимологиясыКадр сыртындағы дауыс (англ.voice-over сырттағы дауыс) – қосымша сөйлеуфонограммасын жасауды көздейтін дыбыстаудың бір түрі, негізгі кадрдан тысдауыс.  2. Әзербайжан:Dublajlı səs3. Қырғыз:4. Өзбек: Ovozovozi5. Түрік: Seslendirme6. Ағылшын:Voiceover7. Испан: Vozen off8. Неміс: Voiceover9. Француз:Voix off10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. голос закадровый – кадр сыртындағыдауыс

ЭтимологиясыӘнші дауысы – бұл адамның әнайту қабілетіне байланысты ұғым. Сөйлеуден айырмашылығы әнші дауысыныңдыбыстары ұзын әрі созылмалы болады. Онымен адам музыкалық есту және дауысаппаратының дамуына қарай бала кезінен бастап пайдалана бастайды. Балалардыңәншілік дауысы өзінің толық көлеміне (жарты октава), әдетте, 13 жаста жетеді.Әншілік дауыстың негізгі сипаты – тембрдің әдемілігі әрі дауысты ұзақ ұстаптұру қабілеттілігі.  2. Әзербайжан:Müğənni səsi3. Қырғыз:Ырчы добуш4. Өзбек: Ashulaovozi5. Түрік: Şarkısesi6. Ағылшын:Singingvoice7. Испан: Vozcantante8. Неміс: Singstimme9. Француз:Le chant de la voix10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. голос  певческий – әнші дауысы

ЭтимологиясыДауыстану – көп дауысты музыкалық шығармадағыдауыстардың қозғалысы; көп дауысты музыкалық шығармада дауыстарды жүргізу. Бұлтермин вокалдық педагогикада да қолданылады (ән айту дауысын жүргізу).Дауыстанудың негізгі үш түрі: Полифондық, полифондық, контрапунктикалық(полифония)Гармониялық, гомофониялық (гомофония)Гетерофонды (гетерофония )2. Әзербайжан:3. Қырғыз:4. Өзбек: 5. Түрік: 6. Ағылшын:Part-writing,voice-leading7. Испан: Estudiosde voz8. Неміс: Stimmführung9. Француз:Conduite des voix10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. голосоведение – дауыстану

ЭтимологиясыДауыс аппараты – сөйлеуге,дауыс шығаруға қатысатын органдардың жиынтығы.2. Әзербайжан:Səs aparatı3. Қырғыз:Үн аппараты4. Өзбек: Ovozapparatı 5. Түрік: Sesaparatı6. Ағылшын:Glottis7. Испан: Aparatofónico8. Неміс: Glottis9. Француз:Appareil phonateur10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. голосовой  аппарат – дауыс аппараты

ЭтимологиясыДауыс желбезегі  (лат. plicavocalis) – көмейде орналасқан дауыс аппаратының бір бөлігі; көмей қуысындағы дауыссаңылауын шектейтін шырышты қабықтың жұп түріндегі серпімді қатпарлары. Дауысжелбезегі керіліп тұруынан діріл пайда болып үн шығады, ал жиырылып тұрғандадіріл болмайтындыктан, үн шыкпайды. 2. Әзербайжан:Səs bağı3. Қырғыз:Үн байламталары4. Өзбек: Vokalkordonlar5. Түрік: Sesteli6. Ағылшын:Vocal cords7. Испан: Cuerdasvocales8. Неміс: Stimmlippe9. Француз:Corde vocale10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. голосовые связки – дауыс желбезегі

Этимологиясы2. Әзербайжан:Səs vasitələri3. Қырғыз:Үн байламталары4. Өзбек: Ovoz vositalari5. Түрік: Sesaraçları6. Ағылшын:Voice tools7. Испан: Mediosde voz8. Неміс: Sprachhilfe9. Француз:Corde vocale10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. голосовые средства – дыбыстыққұралдар

Этимологиясы2. Әзербайжан:Səs hərəkətləri3. Қырғыз:Үн көнүгүүлөрү4. Өзбек: Ovozmashqlari5. Түрік: Sesegzersizleri6. Ағылшын:Voice exercises7. Испан: Ejerciciosde voz8. Неміс: Sprachübungen9. Француз:Exercices vocaux10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. голосовые упражнения – дыбыстықжаттығулар

ЭтимологиясыКөгілдір раушан – 1907жылы өткен көркемөнер көрмесінен кейін өз атауын алған көркемөнер бірлестігі.2. Әзербайжан:Mavi gül3. Қырғыз:Көгүлтүр роза4. Өзбек: Moviygul5. Түрік:Mavi gül6. Ағылшын:Blue Rose (art group)7. Испан:Rosa azul8. Неміс:Blaue Rose9. Француз:Rose bleue (groupe d`artistes)10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12.голубая роза – көгілдір раушан гүлі

ЭтимологиясыДәлелсіз дәйектер – дәлелсіз,негізсіз, құрғақ деректер, шындыққа жанаспайтын фактілер.  2. Әзербайжан:Quru faktlar3. Қырғыз:Кургак фактылар4. Өзбек:Gladiator5. Түрік: Boş veriler6. Ағылшын:Dry facts7. Испан:Hechos secos8. Неміс:Trockene Fakten9. Француз:faits bruts10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12.голые факты – дәлелсіз дәйектер

ЭтимологиясыГомофония (көнегрек. ὁμοφωνία — «бірдей дыбысталу», «дыбыс сияқты»; көне грек. ὁμός«бірдей», «қайталанатын» және көне  грек. φωνή «дыбыс»; ағыл. homophony, нем.homophonie)– XVII-XIXғғ. Еуропаның композиторлық музыкасына тән көпдауыстылық.2. Әзербайжан:Homofoniya3. Қырғыз:Гомофония4. Өзбек:Homophoniya5. Түрік: Homofonik6. Ағылшын:Homophony7. Испан:Homofonía (música)8. Неміс:Homophonie (Musik)9. Француз:L`homophonie10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12.гомофония – көп дауыстылық

ЭтимологиясыГонг - дәстүрліежелгі қытай музыкалық аспабы. Аспаптың соққыдан кейін ұзақ дірілдеуші дыбысберетін күші бар, бірнеше рет дыбыс толқындарын беріп, осылайша үлкен дыбысмассасының әсерін жасайды. Қазіргі кезде гонг аспабын көбінесе бокстақолданылады. Гонгты соғу раунд басталды деген белгіні береді. 2. Әзербайжан:Gong3. Қырғыз:Гонг4. Өзбек: Gong5. Түрік: Gong6. Ағылшын:Gong7. Испан:Gong8. Неміс:Gong9. Француз:Gong10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12.гонг – гонг

ЭтимологиясыГондольера(итал.Gondoliere) – Венециядағы гондола қайығын жүргізуші  Гондольердіңайтатын халық әндері. 2. Әзербайжан:Barkarola/Venesiyalıqondolyerlərin mahnısı.3. Қырғыз:4. Өзбек:Barkarola/Venesiya qayiqchilarining qoʻshigʻi5. Түрік: Barkarol/gondolcuşarkısı6. Ағылшын:Barcarolle/traditionalfolk song sung by Venetian gondoliers7. Испан:Barcarola8. Неміс:Barkarole9. Француз:Barcarolle10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12.гондольера – гондольера

ЭтимологиясыКөзешi –күйдірілген саз-топырақтан құмыра, көзе сияқты ыдыс бұйымдарын дайындайтынұста, құмырашы. 2. Әзербайжан:Dulusçu3. Қырғыз:Идишчи4. Өзбек: Kulol5. Түрік: Çömlekçi6. Ағылшын:Potter7. Испан:Alfarero8. Неміс:Potter9. Француз:Potter10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12.гончар – көзешi

ЭтимологиясыКөзебұйымдар – саз,топырақ пен олардың минералды қоспаларымен араласқан қоспаны көзеші ұршығындақалыпқа келтіріп, сосын оны күйдіріп жасалған қыш құмыра сияқты керамикалықбұйымдар, үй тұрмысында қолданатын әртүрлі ыдыстар, құрылыста қолданатынбұйымдар: кірпіш, қыш, құбыр, тақта, т.б.2. Әзербайжан:Dulusçu məhsullari3. Қырғыз:Идишчи буюмлары4. Өзбек: Kulolmahsulotlari5. Түрік: Çömlekçi eşyaları6. Ағылшын:Pottery7. Испан:Alfarería8. Неміс:Töpferei9. Француз:Poterie10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12.гончарные изделия – көзе бұйымдар

ЭтимологиясыКөзехана – көзедайындалатын орын, шеберхана. 2. Әзербайжан:Dulusçuluqemalatxanası3. Қырғыз:4. Өзбек:Kulolchilik ustaxonasi5. Түрік: Çömlekatölyesi6. Ағылшын:Potteryworkshop7. Испан:Taller de cerámica8. Неміс:Töpferwerkstatt9. Француз:L`atelier de poterie10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12.гончарня – көзехана

ЭтимологиясыГопак – украин халықбиі. Негізінде ер адамдар билейді. Гопактың музыкалық формасы операда(Мусоргскийдің Сорочин Жәрмеңкесі, Чайковскийдін Мазепасы,Римский-Корсаковтың Май түтіні және т.б), балетте, симфониялық шығармаларда,камералық және вокальдық музыкада кеңінен қолданылады.2. Әзербайжан:Gopak3. Қырғыз:Гопак4. Өзбек: Gopak5. Түрік: Hopak6. Ағылшын:Hopak7. Испан:Jopak8. Неміс:Hopak9. Француз:Gopak10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. гопак – гопак

ЭтимологиясыМақтаныш – өзін-өзібағалауды көрсететін оң эмоция; өзін-өзі құрметтеу, өзіндік қадір-қасиетінің,өзіндік құндылығының болу сезімі. «Мақтаныш» ауыспалы мағынада мақтауғалайықты, талапты, мықты дегенді білдіреді. Мысалы, «бұл жігіт халқымыздыңмақтанышы» деп қолданылады. 2. Әзербайжан:Qürur3. Қырғыз:Сыймык4. Өзбек:Mag`rurlik5. Түрік: Gurur6. Ағылшын:Pride7. Испан:Orgullo8. Неміс:Stolz9. Француз:La fierté10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. гордость  – мақтаныш

ЭтимологиясыҚайғы – қасірет,адамның азалы жан сезімі мен қапалы көңіл-күйінің белгісі.2. Әзербайжан:vay3. Қырғыз:Муң4. Өзбек: Voy5. Түрік: Acı6. Ағылшын:Grief7. Испан:Ay de8. Неміс:Stolz9. Француз:Chagrin10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. горе – қайғы

ЭтимологиясыГорельеф (фр. haut-relief– биік бедер) – мүсін өнерінің бір түрі. Сәулет ғимараттарын әшекейлеудің кеңтараған түрі; қабырғада көп фигуралық көріністер мен пейзаждар бейнеленетінөнер туындысы. 2. Әзербайжан:Relyef3. Қырғыз:Горелье́ф4. Өзбек: Relyef(haykaltaroshlik)5. Түрік: Kabartma6. Ағылшын:Relief7. Испан:Relieve8. Неміс:Relief9. Француз:Haut-relief10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. горельеф – биiк бедер, горельеф

ЭтимологиясыКерней – мыстан жасалатынүрмелі музыкалық аспап. Кернейді әскери жорықтарда атой шақыру, хабар беруретінде, сондай-ақ, хандар мен әскербасыларын күтіп алу салтанаты кезіндеқолданған. 2. Әзербайжан:Karnay3. Қырғыз:4. Өзбек: Karnay5. Түрік: 6. Ағылшын:Clarion7. Испан:Clarín8. Неміс:Clarion9. Француз:Clairon10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. горн – керней

ЭтимологиясыГоспел сонгс (ағыл. Gospelmusic – Евангелия музыкасы) – XIX ғасырдың соңында пайда болып, ХХ ғасырдаАҚШ-та  дамыған христиан дінінің рухани музыкасының жанры.2. Әзербайжан:Gospel3. Қырғыз:Госпел сонгс4. Өзбек: Gospel5. Түрік:Gospel müziği6. Ағылшын:Gospelmusic7. Испан:Góspel8. Неміс:Gospel9. Француз:Gospel10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. госпел сонгс – госпел сонгс

ЭтимологиясыҚұдай – дүниеніжаратқан және оны басқарып отырған табиғаттан тыс құдіретті тіршілік иесі. 2. Әзербайжан:Rəbb3. Қырғыз:Кудай4. Өзбек: Rabbiy5. Түрік:Tanrı6. Ағылшын:Lord7. Испан:Señor8. Неміс:Herrgott9. Француз:Seigneur10. Бекітілген нұсқасы:11. Заңнамадағы қолданысы:    12. господь – құдай

Этимологиясы1. Актин-байланыстырушы нәруыздар (грек. аktis «нәруыз») – актинфиламенттеріне суббірліктердің қосылуы деңгейін реттеуді қамтамасыз ететіннәруыздар. 2. Әзербайжан:  actin-məcburi zülallar3. Қырғыз:  керкира-байлаган белоктор4. Өзбек: aktin-majburiy oqsillar 5. Түрік: aktin bağlama proteinleri 6. Ағылшын:  actin-binding proteins 7. Испан:  actina-proteínas de unión 8. Неміс:  Actin-bindende Proteine 9. Француз: actine-protéines de liaison 10. Бекітілген нұсқасы: актинон– актинон (2018 жылғы 14 желтоқсан); белок – нәруыз (2005 жылғы 21желтоқсан)11. Заңнамадағықолданысы:актин – актин;  белок – нәруыз, ақуыз, белок12. Сөздіктердегі аудармасы: актин-актин;РНК-связывающие белки– РНКбайланыстырушы ақуыздар (медицина)13. Бекітілген терминдер сөздігін,заңнамадағы қолданысын және салалық терминологиялық сөздіктердегіаудармаларын негізге ала отырып, «актин-связывающие белки» сөз тіркесінің баламасы ретінде қазақ тілінде «актин-байланыстырушынәруыздар» сөз тіркесін қолдану қажет дегентұжырымға келеміз.

Этимологиясы1. Альфа-фетопротеин (альфа – лат. аlpha «өзі» + фето – лат. feto «ұрық» + протеин лат. – protein«алғашқы») – ұрықтың, нәрестенің, жүкті әйелдің қанынан, сондай-ақамниотикалық сұйықтықтан алынатын эмбрионалды нәруыз. Ұрықтың бауыры мен сарықапшығында  синтезделеді және шығарылады. Жасушаның саралау процесінынталандырады. АФП мазмұны ананың қан анализіне талдама жасағанда анықталуымүмкін, ол жүктіліктің 16-шы және 18-ші апталары арасында ұрықтың кейбірықтимал ауытқуларын пренаталдық диагностикалау үшін жасалады. 2. Әзербайжан: alfa-fetoprotein (AFP)3. Қырғыз:  альфа-фетопротеин (AФП)4. Өзбек: alpha-fetoprotein (AFP)5. Түрік: alpha-fetoprotein (AFP)6. Ағылшын:  alpha phetoprotein (AFP)7. Испан:  alfafetoproteína (AFP)8. Неміс:  Alpha-Fetoprotein (AFP)9. Француз: l`alpha-fœtoprotéine (AFP) 10. Бекітілген нұсқасы: α-фетопротеин(яғни ұрықтың ақуызы); альфа-фетопротеин, α-фетопротеин, АФП (2011)11. Заңнамадағы қолданысы: альфа-фетопротеин– альфа-фетопротеин12. Сөздіктердегі аудармасы: альфаканал – альфа канал; альфа-фетопротеин (АФП) – альфа-фетопротеин (АФП) (медицина)13. «Альфа» (аlpha), «фето» (фето) және «протеин»(protein) сөздерінің шығу тегі – латын тілі. Орыс тілінде қолданылатын «альфа-фетопротеин»күрделі сөзі қазақ тіліне «альфа-фетопротеин» күрделі сөзіменаударылады.

Этимологиясы1. Аномалиялар (грек. –anomalia «теңсіздік») – туылған соң бірден анықталатын, туылғанға дейін пайдаболған құрылысы мен қызметі бұзылуымен жүретін мүшенің тұрақты морфологиялықөзгерістері. 2. Әзербайжан: аnomaliya3. Қырғыз:  аномалия4. Өзбек: аnomaliya5. Түрік: аnomaliler6. Ағылшын: anomalies7. Испан:  anomalía8. Неміс: Аnomalie9. Француз: anomalie10. Бекітілген нұсқасы: магнитнаяаномалия – магниттiк аномалия (2018 жылғы 14 желтоқсан); аномалияциркуляции – айналым ауытқушылығы (2015 жылғы 11 желтоқсан); аномалия– ауытқу (1995); аномалии зубных рядов – тіс қатары ауытқуы (2005жылғы 6 қыркүйек)11. Заңнамадағы қолданысы: аномалия– аномалия; туа біткен  ақаулар – врожденныйпорок12. Сөздіктердегі аудармасы: структурныеаномалии – құрылымдық ауытқулар; аномалии положения плода – ұрықтың жатырішілік ауытқуы(медицина) 13. Медицинасаласындағы орыс тіліне грек тілінен (anomalia) енген «аномалия» сөзіқазақ тілінде «аномалия» сөзімен аударылуға тиіс деп санаймыз. Өйткені«туа біткен  ақау» сөз тіркесі орыс тіліне «врожденный деффект» немесе«врожденныйпорок» сөз тіркесімен аударылады. 

Этимологиясы1. Ангиогенез  (ангион – грек. аngion – «тамыр»; генез – грек. genesis «шығу тегі», «пайда болу») – эмбриогенезде, тіндердің репарация жәнезиянды ісіктердің пайда болуы кезіндегі жаңа қан тaмырларын қалыптастырупроцесі.2. Әзербайжан: аngiogenez3. Қырғыз:  ангиогенез4. Өзбек: аngiogenez5. Түрік: аnjiyogenez6. Ағылшын: angiogenesis7. Испан:  angiogénesis8. Неміс: Аngiogenese9. Француз: l`angiogenèse10. Бекітілген нұсқасы: –11. Заңнамадағы қолданысы: ангиогенез– ангиогенез12. Сөздіктердегі аудармасы: опухолевый ангиогенез – ісікангиогенезі; лимфо-ангиогенез –лимфо-ангиогенез  (медицина)13. Орыс тіліне грек тілінен (аngion және genesis) енген «ангиогенез» сөзініңқазақ тіліндегі баламасы ретінде «ангиогенез» сөзі қолданылады.

Этимологиясы1. Аутокриндік механизм (ауто –грек. аutos «өзі» + крин – грек. krino «бөлу»; механизм – грек. μηχανή «құрылғы») – жасушааралықортаға бөлініп шыққан сигнальды молекуласы (гистогормон) өзін өндірген жасушамембранасының рецепторларымен байланысып өзіне әсер етеді. 2. Әзербайжан: аutokrin mexanizmi3. Қырғыз:  аутокриндик механизм4. Өзбек: аvtokrin mexanizmi5. Түрік: оtokrin mekanizması6. Ағылшын: the autocrine mechanism7. Испан:  el mecanismo autocrino8. Неміс: Der autokrine Mechanismus9. Француз: le mécanisme autocrinal10. Бекітілген нұсқасы: механизм – механизм; механизм – тетік 11. Заңнамадағы қолданысы: механизм– механизм12. Сөздіктердегі аудармасы: аутокрин действии –аутокрин әрекеті; аутокринные функции – аутокринніңқызметі  (медицина)13. Орыс тіліне грек тілінен (аutos және krino) енген «аутокринныймеханизм»сөз тіркесі қазақ тіліне «а аутокриндік механизм» сөзтіркесімен аударылады.

Этимологиясы1. Аутосома  (ауто – грек. autós – «өзі» + сома –грек.  soma – «дене») –жыныстық хромосомадағы басқа кез келген ядролық хромосома.2. Әзербайжан: аutosome3. Қырғыз:  аутосома4. Өзбек: аutosome5. Түрік: otozomlar6. Ағылшын: autosome7. Испан: autosoma 8. Неміс: Аutosom9. Француз: euchromosome10. Бекітілген нұсқасы: аутосома– аутосома 11. Заңнамадағы қолданысы: аутосома– аутосома12. Сөздіктердегі аудармасы: аутосомныйнабор ДНК – ДНҚ аутосомдық жиынтығы (медицина) 13. Орыс тіліне грек тілінен (autós және soma) енген «аутосома» сөзініңқазақ тіліндегі баламасы ретінде «аутосома» сөзі қолданылады. 

Этимологиясы1. Аутофагия  (ауто – грек. αὐτός «өзі»; фагия – грек. phagein «жою») –жасушаішілік органеллалардың сіңіру және жою құбылысы.2. Әзербайжан: аutophagy3. Қырғыз:  аутофагия4. Өзбек: аvtofagiya5. Түрік: оtofaji6. Ағылшын: autophagy7. Испан: autofagia8. Неміс: Аutophagie9. Француз: l`autophagie10. Бекітілген нұсқасы: – 11. Заңнамадағы қолданысы: – 12. Сөздіктердегі аудармасы: типыаутофагии – аутофагияның түрлері; процессы микроаутофагии – микроаутофагияүдерісі; при аутофагии – аутофагия кезінде (медицина)13. Орыс тіліне грек тілінен (autós және phagein) енген «аутофагия» сөзініңқазақ тіліндегі баламасы ретінде «аутофагия» сөзі қолданылады. 

Этимологиясы1. АФП α-фетопротеин  (альфа – лат. аlpha «өзі» + фето –лат. feto «ұрық» + протеин – лат. protein «алғашқы») – ұрықгликопротеиді, ол бауырда өндіріліп, нәресте қанына түседі де, бүйрек арқылы несеппенбірге амнион сұйығына шығады.2. Әзербайжан: alfa-fetoprotein (AFP)3. Қырғыз:  альфа-фетопротеин (AФП)4. Өзбек: alpha-fetoprotein (afp)5. Түрік: alpha-fetoprotein (afp)6. Ағылшын:  alpha phetoprotein7. Испан:  alfafetoproteína (AFP)8. Неміс:  Alpha-Fetoprotein9. Француз: l`alpha-fœtoprotéine (AFP) 10. Бекітілген нұсқасы: АФП α-фетопротеин,ұрық гликопротеиді  11. Заңнамадағы қолданысы: α-фетопротеин– α-фетопротеин12. Сөздіктердегі аудармасы: АФП α-фетопротеиносновной белок – АФП α-фетопротеин негізгі ақуыз (медицина)13. Орыс тіліне латын тілінен (аlpha, feto, protein) енген «АФП α-фетопротеин» сөзініңқазақ тіліндегі баламасы ретінде «АФП α-фетопротеин» сөзіқолданылады. 

Этимологиясы1. Бластоциста  (бласт – грек. vlastós «ұрық», «дән»; циста – грек. cysta «қапшық») –эмбриогенездің ерте кезеңі, ұрықтанған жұмыртқа жасушасынан пайда болатынжасушалардың бастапқы «шары» сұйық бөліп шығарады да ішкі кеңістіктітолтырады, оның ішінде бір топ жасушалар пайда болады, оны ішкі жасушалықмасса дейді. 2. Әзербайжан: blastozist3. Қырғыз:  бластоциста4. Өзбек: blastocyst5. Түрік: blastosist6. Ағылшын:  blastocyst7. Испан:  blastocisto8. Неміс:  Blastozysten9. Француз: blastocyste10. Бекітілген нұсқасы: –11. Заңнамадағы қолданысы: бластоциста– бластоциста12. Сөздіктердегі аудармасы: бластодермический пузырёк – бластодермиялық қапшық (медицина)13. Орыс тіліне грек тілінен (vlastósжәне cysta) енген «бластоциста» сөзініңқазақ тіліндегі баламасы ретінде «бластоциста» сөзіқолданылады. 

Этимологиясы1. Тұрақты емесқайталанулар экспансиясының аурулары (экспансия– лат. expansio «тарату»,«кеңейту») – үш және одан да көп нуклеотидтердің тандемдіқайталануларынан тұратын патологиялық геннің ДНҚ  бөліміндеэкспансиясымен сипатталатын жағдайы.2. Әзербайжан: nukleotid döngələrininekspansiyası3. Қырғыз: кеңейүү нуклеотид чыгат 4. Өзбек: nukleotid aylanishining kengayishi5. Түрік: nükleotid tandem nükseden oluşanpatolojik6. Ағылшын:  diseases of expansion ofunstable repeats7. Испан:  enfermedades de la expansión derepeticiones inestables8. Неміс:  Krankheit Expansion instabilenWiederholungen9. Француз: maladies de l`expansion desrépétitions instables10. Бекітілген нұсқасы: – 11. Заңнамадағы қолданысы: экспансия– экспансия; нестабильный – тұрақты емес12. Сөздіктердегі аудармасы: экспансия нуклеотидных повторов внейрогенетике – нейрогинетикадағы тұрақты емес қайталанулар экспансиясыныңаурулары; умеренные экспансии нестабильных CAG-повторов –қалыпты  тұрақты емесқайталанулар экспансиясы (медицина)13. Орыс тіліндегі «болезниэкспансии нестабильных повторов» сөз тіркесі қазақ тіліне «тұрақтыемес қайталанулар экспансиясының аурулары» сөз тіркесімен аудыралады. 

Этимологиясы1. Генетикалық кодтың айқындылығы (генетика – грек. genētikos «тууға,пайда болуға қатысты»; франц. code – «код», «шифр»; ағыл. geneticcode «генетикалық код») – генетикалықкодтың әмбебаптылығы, яғни барлық организмдерде белгілі бір 3 нуклеотид (триплет) белгілібір амин қышқылдарын «жазады» (кодтайды). Бір амин қышқылы бірнеше триплетпен«жазылуы» (кодталуы) мүмкін.2. Әзербайжан: genetik kodun mənşəyi3. Қырғыз: генетикалык коддун төрөлүшү  4. Өзбек: genetik kod degeneratsiyasi5. Түрік: genetik kod dejenerasyonu6. Ағылшын:  genetic code degeneration7. Испан:  degeneración del código genético8. Неміс:  genetische Code-Degeneration9. Француз: dégénérescence du code génétique10. Бекітілген нұсқасы: генетическийкод – генетикалық код11. Заңнамадағы қолданысы: генетическийкод – генетикалық код;  выраженность – анықкөріну 12. Сөздіктердегі аудармасы: врожденныекодоны – кодондардың айқындылығы; генетический код – генетикалық код(медицина)13. «Генетика» (genētikos), «код» (code)сөздерінің шығу тегі – грек  және француз тілдері.Орыс тіліндегі «выраженность генетического кода» сөзтіркесі қазақ тіліне «генетикалық кодтың  айқындылығы» сөз тіркесіменаудыралады. 

Этимологиясы1. Гемизиготалы  (геми – грек. hemi «жарты»; грек – зигот –zygotós «бірге», «байланысқан») – бір ғана хромосомасы немесе хромосомасегменті бар адам.2. Әзербайжан: hemizygous3. Қырғыз: гемизиготалу  4. Өзбек: hemizygous5. Түрік: hemizygous6. Ағылшын: hemizygous 7. Испан:  emizigotico8. Неміс:  Hemizygous9. Француз: hémizygote10. Бекітілген нұсқасы: – 11. Заңнамадағы қолданысы: – 12.Сөздіктердегі аудармасы: гемизиготный ген – гемизиготалы ген(медицина)13. Орыс тіліне грек тілінен (hemi және zygotós) енген «гемизиготный» сөзініңқазақ тіліндегі баламасы ретінде «гемизиготалы» сөзіқолданылады. 

Этимологиясы1. Реттеуші ген (регулятор –грек. regula «реттеу» + ген –грек. genos «шыққан тегі», «туылу», «босану»)  – оператор генмен әрекеттесуарқылы супрессоп ген  түзілуіне ықпал ететін ген.2. Әзербайжан: gen-tənzimləyici 3. Қырғыз:  жөнгө салуучу ген4. Өзбек: regulator gen5. Түрік: regülatör geni6. Ағылшын: regulator gene7. Испан:  gen regulador8. Неміс:  Regulator-Gens9. Француз: gène régulateur de la10. Бекітілген нұсқасы: ген– ген; регуляторный – реттеуші11. Заңнамадағы қолданысы: ген– ген; регуляторный – реттеуші 12. Сөздіктердегі аудармасы: ген,модифицирующий или регулирующий активность других генов – басқа гендердіңқызметін өзгертетін немесе реттейтін ген (медицина)13. «Регулятор» (regula), «ген» (genos)сөздерінің шығу тегі – грек  тілі.Орыс тіліндегі «ген регуляторный» сөз тіркесіқазақ тіліне «реттеуші ген» сөз тіркесімен аудыралады. 

Этимологиясы1. Түрлендіргіш ген (модификатор – лат.мodificator «қадағалаушы», «өлшеуші», «шамалас», + ген – грек. genos «жынысы», «шығу тегі») – фенотиптіөзгертетін ген.2. Әзербайжан: gen modifikator 3. Қырғыз: ген-модификатор4. Өзбек: modifier gen5. Түрік: değiştirici gen6. Ағылшын: modifier gene 7. Испан:  gen modificador8. Неміс:  Мodifikator-Gen9. Француз: gène modificateur10. Бекітілген нұсқасы: модификация– түрлендіру (2015 жылғы 15 желтоқсан)11. Заңнамадағы қолданысы: ген –ген; модификатор – модификатор; түрлендіргіш12. Сөздіктердегі аудармасы: генмодификатор доминирования – үстемдік ген модификаторы (медицина)13. Орыстіліне латын тілінен енген «модификатор» сөзінің қазақ тіліндегібаламасы ретінде «түрлендіру» сөзі бекітілген.Терминологиялық бірізділікті сақтау үшін орыс тіліндегі «ген-модификатор»қоссөзі қазақ тіліне «түрлендіргіш ген» атауыштықсөз тіркесімен аударылғаны дұрыс деп санаймыз. 

Этимологиясы1. Генетикалық карта(генетика – грек. gennitikоs «тууға, шығу тегіне қатысты» +  карта – грек.χάρτης «папирус парағы») – құрылымдық гендер мен реттеуші элементтердіңхромосомада орналасу сұлбасы.2. Әзербайжан: genetik xəritəsi3. Қырғыз: генетикалык карта 4. Өзбек: genetik xarita5. Түрік: genetik harita6. Ағылшын: genetic map7. Испан: mapa genético  8. Неміс: Chromosomenkarte 9. Француз: carte génétique10. Бекітілген нұсқасы: генетическая– генетикалық; карта – карта  11. Заңнамадағы қолданысы: генетическая– генетикалық; карта – карта  12. Сөздіктердегі аудармасы: генетическаяинженерия – генетикалық инженерия; генетическая информация – генетикалықақпарат (медицина)13. «Генетика» (gennitikоs), «карта» (χάρτης)сөздерінің шығу тегі – грек  тілі.Орыс тіліндегі «генетическая карта» сөзтіркесі қазақ тіліне «генетикалық карта» сөз тіркесімен аудыралады.

Этимологиясы1. Генетикалық код(генетика – грек. gennitikоs «тууға, шығу тегіне қатысты» +  код – грек. code «код», «шифр») – ДНҚ (немесе РНҚ) және нәруызаминқышқылдарының арасындағы сәйкестік.2. Әзербайжан: genetik kod3. Қырғыз: генетикалык коду 4. Өзбек: genetik kod 5. Түрік: genetik kod6. Ағылшын: genetic code7. Испан:  código genético8. Неміс:  genetischer Code9. Француз: code génétique10. Бекітілген нұсқасы: генетическая– генетикалық; код – код 11. Заңнамадағы қолданысы: генетическая– генетикалық; код – код 12. Сөздіктердегі аудармасы: кодгенетический – генетикалық код (медицина)13. «Генетика» (gennitikоs), «код» (code) сөздерінің шығу тегі – грек және француз тілдері.Орыс тіліндегі «генетический код» сөз тіркесіқазақ тіліне «генетикалық код» сөз тіркесімен аудыралады.

Этимологиясы1. Геномика (ген – грек. genos «туу»,«тұқым», «шығутегі» + омик – грек. omics «толық», «бүтін», «бүтін») –геномды құрылыстық және қызметтік тұрғыдан зерттейтін генетиканың бір саласы.2. Әзербайжан: genomlar3. Қырғыз: геномика 4. Өзбек: genomics5. Түрік: genomik 6. Ағылшын: genomics7. Испан:  genómica8. Неміс:  Genomik9. Француз: génomique10. Бекітілген нұсқасы: – 11. Заңнамадағы қолданысы: – 12. Сөздіктердегі аудармасы: структурнаягеномика – құрылымдық геномика (медицина)13. Орыс тіліне грек тілінен (genos және omics) енген «геномика» сөзініңқазақ тіліндегі баламасы ретінде «гемизиготалы» сөзіқолданылады. 

Этимологиясы1. Генетикалық гетерогендік (генетика – грек. gennitikоs «тууға, шығутегіне қатысты» +  гетеро – грек. έτεροσ «әртекті»)–әртүрлігенетикалық механизмдердегі бірдей, немесе ұқсас фенотиптердің пайда болуы.2. Әзербайжан: genetik heterogenlik3. Қырғыз:  генетикалык гетерогендүүлүк4. Өзбек: genetik heterogeneity5. Түрік: genetik heterojenlik 6. Ағылшын: genetic heterogeneity7. Испан:  heterogeneidad genética8. Неміс:  genetische Heterogenität9. Француз: hétérogénéité génétique10. Бекітілген нұсқасы: генетическая– генетикалық; гетерогенность – гетерогендік  11. Заңнамадағы қолданысы: генетическая– генетикалық; гетерогенность – гетерогендік  12. Сөздіктердегі аудармасы: временнаягенетическая гетерогенность семенного потомства – тұқымдық ұрпақтың уақытшагенетикалық әртүрлілігі (медицина)13. «Генетика» (gennitikоs), «гетеро» (έτεροσ) сөздерінің шығу тегі – грек және французтілдері.Орыс тіліндегі «генетическая гетерогенность» сөзтіркесі қазақ тіліне «генетикалық гетерогендік» сөз тіркесіменаудыралады.

Этимологиясы1. Генетикалық скрининг (генетика– грек. gennitikоs «тууға, шығу тегіне қатысты» +  скрининг – ағыл. screen«елеу», «сұрыптау») – ерекше аурулардың таралуы  немесеболу қауіптілігін анықтау үшін популяция адамдарын тестілеу.2. Әзербайжан: genetik skrininq3. Қырғыз: генетикалык скрининг 4. Өзбек: genetik skrining5. Түрік: genetik tarama6. Ағылшын: genetic screening7. Испан:  exámenes de detección genética8. Неміс: das genetische Screening 9. Француз: le dépistage génétique10. Бекітілген нұсқасы: генетическая– генетикалық  11. Заңнамадағы қолданысы: генетическая– генетикалық;  скрининг – скрининг 12. Сөздіктердегі аудармасы: скриниг-тест– скриниг тест; генетическая терапия – генетикалық терапия (медицина) 13. «Генетика» (gennitikоs), «гетеро» (screen) сөздерінің шығу тегі – грек және ағылшын тілдері.Орыс тіліндегі «генетический скрининг» сөзтіркесі қазақ тіліне «генетикалық скрининг» сөз тіркесімен аудыралады.

Этимологиясы1. Гетероморфизм (гетеро– грек. heteros «өзге», «әртүрлі» + морф – грек. morphe «түрі», «формасы») –құрылысы немесе хромосомалардың түсі бойынша қалыпты нұсқа.2. Әзербайжан: heteromorfizm3. Қырғыз: гетероморфизм 4. Өзбек: heteromorphism5. Түрік: heteromorfizm6. Ағылшын: heteromorphism7. Испан:  heteromorfismo8. Неміс:  Heteromorphismus9. Француз: hétéromorphisme10. Бекітілген нұсқасы: – 11. Заңнамадағы қолданысы: – 12. Сөздіктердегі аудармасы: гетероморфныйпроцесс – гетероморфты үдеріс (медицина)13. Орыс тіліне грек тілінен (heteros және morphe) енген «гетероморфизм» сөзініңқазақ тіліндегі баламасы ретінде «гетероморфизм» сөзіқолданылады.

Этимологиясы1. Гетероплазия (гетеро– грек. heteros «өзге», «әртүрлі» + плазо – грек. plasso «жасаймын») – бірадамның митохондрияларында митохондриялық ДНҚ-нің бірнеше типінің болуы.2. Әзербайжан: heteroplaziya3. Қырғыз:  гетероплазия4. Өзбек: heteroplasia5. Түрік: heteroplazi6. Ағылшын: heteroplasia7. Испан:  heteroplasia8. Неміс:  Heteroplasie9. Француз: heteroplasia10. Бекітілген нұсқасы: – 11. Заңнамадағы қолданысы: – 12. Сөздіктердегі аудармасы: гетеропластическиеобразования – гетеропластикалық түзілімдер (медицина)13. Орыс тіліне грек тілінен (heteros және plasso) енген «гетероплазия» сөзініңқазақ тіліндегі баламасы ретінде «гетероплазия» сөзіқолданылады.

Этимологиясы1. Дисморфия (диз –грек. δυσ «ақау» + морф –грек. μορφη «тұлға», «сырт келбет») – көптеген генетикалық синдромдарда немесеұрықта қоршаған ортадағы факторлардың  әсер етуінен байқалатын дамудыңморфологиялық ақаулары.2. Әзербайжан: dysmorphie3. Қырғыз:  дисморфия4. Өзбек: dysmorphie5. Түрік: dysmorphie6. Ағылшын: dismorphic7. Испан:  dysmorphie8. Неміс:  Dysmorphie9. Француз: dysmorphie10. Бекітілген нұсқасы: – 11. Заңнамадағы қолданысы: – 12. Сөздіктердегі аудармасы: дисморфическое расстройство – дисморфиялықақау(медицина)13. Орыс тіліне грек тілінен (δυσ және μορφη) енген «дисморфия» сөзініңқазақ тіліндегі баламасы ретінде «дисморфия» сөзі қолданылады.

Этимологиясы1. Дисрупция (лат. disruptus«жарылған») – қалыпты даму процесін бұзатын сыртқы факторлардың әсерісалдарынан ағзаның немесе тіннің аномальды құрылымының пайда болуы. Тінніңөлуінен дамитын туа біткен  ақау.2. Әзербайжан: disrupts3. Қырғыз: дисрупция 4. Өзбек: disrupts5. Түрік: disrupts6. Ағылшын: disrupts7. Испан:  disrupts8. Неміс:  Disrupts9. Француз: disrupts10. Бекітілген нұсқасы: – 11. Заңнамадағы қолданысы: – 12. Сөздіктердегі аудармасы: дисруптивныйотбор – дисрупті іріктеу  (медицина)13. Орыс тіліне латын тілінен (disruptus) енген «дисрупция» сөзініңқазақ тіліндегі баламасы ретінде «дисрупция» сөзі қолданылады.

Этимологиясы1. Дрейфус синдромы (J.R.Dreyfus– француз педиатрі; синдром – грек.syndromē «ағын, жинақталу») – жайылмалы патиспондилия байқалатынбала жүре бастаған кезде бел аймағы бұлшық еттерінің ауруы және әлсіздігімен,кейін аяқ-қолдың ұзын болуына қарамастан, омыртқа жотасының қысқа болуымен,шамадан тыс кифоз және лордозбен сипатталатын диастоз.2. Әзербайжан: Dreyfus sindromu3. Қырғыз:  Дрейфус синдромы4. Өзбек: Dreyfus sindromi5. Түрік: Dreyfus sendromu6. Ағылшын: syndrome Dreyfus7. Испан:  síndrome de Dreyfus8. Неміс:  Syndrom Dreyfus9. Француз:  syndrome de  Dreyfus10. Бекітілген нұсқасы: синдром– синдром11. Заңнамадағы қолданысы: синдром– синдром12. Сөздіктердегі аудармасы: синдромДрейфуса прогрессирующая мышечная дистрофия –  Дрейфус синдромы үдемелібұлшықет дистрофиясы (медицина)13. Француз педиатрінің (Dreyfus) жәнегрек тіліндегі «синдром» (syndromē)сөздерінен тұратын сөз тіркесі  қазақ тіліне «Дрейфус синдромы» сөзтіркесімен қолданылады.

Этимологиясы1. Изохромосома (изо – грек. iso – «тең», «бірдей» + хоромо – грек. chroma –« түс» + сома – грек. soma – «дене») –  центрамераныңмейоз кезінде көлденең (ұзынына емес) бөлініуінен туындайтын хромосома, біриықтың орнына екі иығы болады. 2. Әзербайжан: ısochromosom3. Қырғыз:  изохромосома4. Өзбек: isochromosome5. Түрік: izokromozom6. Ағылшын: isochromosome7. Испан:  isocromosoma8. Неміс:  Isochromosom9. Француз: isochromosome10. Бекітілген нұсқасы: – 11. Заңнамадағы қолданысы: – 12. Сөздіктердегі аудармасы: изохромосомысостоят из двух копий одного плеча хромосомы – изохромосомалар хромосоманыңбір иығының екі көшірмелерінен тұрады (медицина)13. Орыс тіліне грек тілінен (iso, chroma,  soma) енген «изохромосома» сөзініңқазақ тіліндегі баламасы ретінде «изохромосома» сөзіқолданылады.

Этимологиясы1. Импритинг  (ағыл. imprint«із қалдыру», «бекіту») – жаңа туылған нәресте есінде оған әсер еткен, өміргемаңызды объектілердің ерекше қасиеттерінің сақталуы.2. Әзербайжан: imprinting3. Қырғыз:  импритинг4. Өзбек: qabul qilish5. Түрік: baskıyla6. Ағылшын: imprinting7. Испан:  imprinting8. Неміс:  Prägung9. Француз: empreinte10. Бекітілген нұсқасы: – 11. Заңнамадағы қолданысы: – 12. Сөздіктердегі аудармасы: вид импритинга – имприниг түрі  (медицина)13. Орыс тіліне ағылшын тілінен (imprint) енген «импритинг» сөзініңқазақ тіліндегі баламасы ретінде «импритинг» сөзі қолданылады.

Этимологиясы1. Х-хромосоманыңинактивтенуі (хромо – грек. chroma – «түс» + сома – грек. soma – «дене»; ин- лат.-сыз-сіз + актив – грек. activus «әрекетті») – биологиялық белсендізаттың  толық немесе жартылай белсенділігін жоюы.2. Әзербайжан:  x xromosomun inaktivasiyası3. Қырғыз: хромосомаларды инактивациялоо4. Өзбек: x xromosomasining inaktivatsiyasi5. Түрік: kromofor destekli ışıkinaktivasyonu6. Ағылшын: chromophore-assisted light inactivation 7. Испан:  inactivación de la luz asistidapor cromóforos8. Неміс:  Chromophore-assisted lightInactivation9. Француз: inactivation de la lumièreassistée par chromophore10. Бекітілген нұсқасы: – 11. Заңнамадағы қолданысы: инактивация– инактивация; хромосома – хромосома; активсіздендіру – дезактивизация   12. Сөздіктердегі аудармасы: инактвизация– инактвизация (медицина)13. «Хрома» (chroma), «сома» (soma), «актив» (activus) сөздерінің шығу тегі – грек тілі.Орыс тіліндегі «инактивация Х-хромосомы» сөзтіркесі қазақ тіліне «Х-хромосоманың инактивтенуі» сөз тіркесіменаудыралады.

Этимологиясы1. Интерлейкиндер (интер– лат. inter «арасында» + лейкос – грек. leukos «ақ» + ин – лат. -in (e) –«ұқсас») – организмнің әртүрлі жасушаларын ерітетін нәруыз молекулаларыныңтобы.2. Әзербайжан: interleukins3. Қырғыз:  интерлейкин4. Өзбек: interleukins5. Түрік: interlökin6. Ағылшын: interleukins7. Испан:  las interleucinas8. Неміс:  Interleukine9. Француз: interleukine10. Бекітілген нұсқасы: – 11. Заңнамадағы қолданысы: интерлейкин– интерлейкин12. Сөздіктердегі аудармасы: интерлейкины– белки из группы лимфокинов – интерлейкиндер-лимфокиндер тобының ақуызы(медицина)13. Орыс тіліне латын (inter) және грек (leukos) тілдерінен енген «интерлейкины» сөзініңқазақ тіліндегі баламасы ретінде «интерлейкиндер» сөзіқолданылады.

Этимологиясы1. Эмриондықбағаналы жасуша (эмбрион – грек. οντογένεση: ον «өмір», «тіршілік»; γένεση «шығутегі»; клетка – лат. «цкллюла», грек. «цитос») – мезенхимаданпайда болатын бағаналық қан жасау жасушасы.2. Әзербайжан: kök qəfəs, embrional3. Қырғыз:  эмбрионалдык клетка4. Өзбек: embrional ildiz hujayra5. Түрік: hücre kök embriyonik6. Ағылшын: embryonic stem cell7. Испан:  célula embrionaria del vástago8. Неміс:  Käfig Stamm embryonale9. Француз: cellule souche embryonnaire10. Бекітілген нұсқасы: одноклеточные– біржасушалы (2014 жылғы 27 мамыр)11. Заңнамадағы қолданысы: эмбриональная– эмриондық 12. Сөздіктердегі аудармасы: клеткастромы – строма жасушасы (медицина)13. «Эмбрион» (οντογένεση), «клетка»сөздерінің шығу тегі – грек және латын тілдері.Орыс тіліндегі «клетка стволовая эмбриональная» сөзтіркесі қазақ тіліне «эмриондық бағаналы жасуша» сөз тіркесіменаудыралады.

Этимологиясы1. Кодтаушы жіп (ағыл.coding chain (strand), sense chain (strand) –кодтаушы тізбек немесе жіпше, франц. code –«код», «шифр»)– ДНК-нің екі иіріміндегі жіпшедегідеймаңызы бар жіпше.2. Әзербайжан: kodlayıcı mövzu3. Қырғыз:  коддоочу жип4. Өзбек: kodlash strand5. Түрік: iplikçik kodlama6. Ағылшын: coding strand7. Испан:  cadena de codificación8. Неміс:  Codierung Strang9. Француз: brin codant10. Бекітілген нұсқасы: код –код11. Заңнамадағы қолданысы: код –код12. Сөздіктердегі аудармасы: кодирующаянить, смысловая – кодтаушы жіп, мағыналық (медицина)13. «Код» (code) сөзінің шығу тегі – французтілі.Орыс тіліндегі «кодирующая нить» сөз тіркесіқазақ тіліне «кодтаушы жіп» сөз тіркесімен аудыралады.

Этимологиясы1. Кодоминанттау (ком –лат. co (cum) «бірге» + доминат – лат. dominare «үстемдік», «билік ету») – гетерозиготалықкүйдегі екі бірдей аллельдің экспрессиясы.2. Әзербайжан: codominance3. Қырғыз:  кодоминатоо4. Өзбек: codominance5. Түрік: eşdeğer6. Ағылшын: codominance7. Испан:  codominancia8. Неміс:  Kodominanz9. Француз: codominance10. Бекітілген нұсқасы: – 11. Заңнамадағы қолданысы: – 12. Сөздіктердегі аудармасы: –13. Орыс тіліне латын (cum және dominare) тілінен енген «кодоминирование» сөзініңқазақ тіліндегі баламасы ретінде «кодоминанттау» сөзіқолданылады.

Этимологиясы1. Кордоцентез  (корд – франц. corde «жіп», «арқан» + грек.–centesis «пункцияның немесе перфорацияныңжүзеге асырылуын білдіретін қосымша) – пренаталдық анықтаудақолданылатын процедура, тікелей нәресте кіндігінен қан үлгісін алу.2. Әзербайжан: qonsunun arvadini3. Қырғыз:  кордоцентез4. Өзбек: korodosentez5. Түрік: korodosentez6. Ағылшын: cordocentis7. Испан:  corodocentesis8. Неміс:  Cordocentis9. Француз: cordocentis10. Бекітілген нұсқасы: – 11. Заңнамадағы қолданысы: кордоцентез– кордоцентез 12. Сөздіктердегі аудармасы: кордоцентез– метод получения кордовой (пуповинной крови) плода – кордоцентез – корд(кіндік қан) ұрығын алу әдісі (медицина)13. Орыс тіліне француз (corde) және грек (centesis) тілдерінененген «кордоцентез» сөзініңқазақ тіліндегі баламасы ретінде «кордоцентез» сөзіқолданылады.

Этимологиясы1. Лигирлеу  (лат.  лат. ligare «байланыстыру»)– ДНҚлигаза ферментін пайдаланып фосфодиэфирлі байланыстың арқасында ДНҚ-ныңрекомбинантты молекуласын құрастыру үшін, ДНҚ-ның екі еселенген молекуласынқосатын молекулалық биологияның үдерісі.2. Әзербайжан: ligature3. Қырғыз: лигирование 4. Өзбек: tomirni5. Түрік: ligasyon6. Ағылшын: ligation7. Испан:  ligadura8. Неміс:  Ligation9. Француз: ligature10. Бекітілген нұсқасы: – 11. Заңнамадағы қолданысы: лигирование– лигилдеу12. Сөздіктердегі аудармасы: процессдействия лигирование – лигирлеу әрекеті үдерісі (медицина)13. Орыс тіліне латын (ligare) тілінен енген «лигирование» сөзініңқазақ тіліндегі баламасы ретінде «лигирлеу» сөзі қолданылады.

Этимологиясы1. Митоз  (грек.mitos  «жіп») – бастапқы шыққан жасушаға генетикалық ұқсастығы бар екіжасушаның пайда болуымен аяқталатын әдеттегі жасушаның бөліну үдерісі.Қуаттандырушы митоз – (стимулдаушы фактор),  бұл фактор G2-кезеңдегіжасушаның митозға енуін қуаттандырады.2. Әзербайжан: stimullaşdırıcı mitoz3. Қырғыз:  сигнал берүүчү4. Өзбек: mitoz ogohlantiruvchi5. Түрік: mitoz uyarıcı6. Ағылшын: mitosis stimulating7. Испан:  mitosis estimulante8. Неміс:  Mitose stimulierend9. Француз: la mitose stimulant10. Бекітілген нұсқасы: стимулирование– ынталандыру 11. Заңнамадағы қолданысы: митоз –митоз;стимулирование– ынталандыру12. Сөздіктердегі аудармасы: митотическоеделение – митотикалық бөліну; митоз – митоз; стимулирование – түрткі салу;ширату, ширықтыру (медицина)13. «Митоз» (mitos) сөзінің шығу тегі – грек тілі.Орыс тіліндегі «митоз стимулирующий» сөзтіркесі қазақ тіліне «қуаттандырушы митоз» сөз тіркесімен аудыралады.

Этимологиясы1. Митохондриялықтұқым қуалау (mitochondria; грек. mitos «жіп» +хондрия – грек. chondrion «дән») – митохондрия геномындағы белгілердің тұқымқуалауы.2. Әзербайжан: mitokondrial miras3. Қырғыз:  митохондриялык мурас4. Өзбек: mitokondriyal meros5. Түрік: mitokondriyal miras6. Ағылшын: mitochondrial inheritance7. Испан:  herencia mitocondrial8. Неміс:  mitochondriale Vererbung9. Француз: mitochondrique l`héritage10. Бекітілген нұсқасы: наследование– мұрагерлік ету; тұқым қуалау11. Заңнамадағы қолданысы: митохондриальный– митохондриальды; наследование – мұрагерлік ету; тұқымқуалау12. Сөздіктердегі аудармасы:  митохондриальныезаболевания – митохондриялық аурулар (медицина)13. «Митохондрия» (mitosжәне chondrion) сөзінің шығу тегі – грек тілі.Орыс тіліндегі «митохондриальное наследование» сөзтіркесі қазақ тіліне «митохондриялық тұқым қуалау» сөз тіркесіменаудыралады.

Этимологиясы1. Мозаикалы (франц.mosaigue; син.: химера) – генетикада: мутация нәтижесінде кейбір жасушаларыгенетикалық тұрғыдан басқа жасушалардан өзгеше болатын организм.2. Әзербайжан: mozaika3. Қырғыз:  мозаикалук4. Өзбек: mosaic5. Түрік: mozaik6. Ағылшын: mosaic7. Испан:  mosaico8. Неміс: Mosaik 9. Француз: mosaïque10. Бекітілген нұсқасы: одноклеточные– біржасушалы (2014 жылғы 27 мамыр) 11. Заңнамадағы қолданысы: – 12. Сөздіктердегі аудармасы: мозаик– многоклеточный организм – мозаик – көпжасушалы организм (медицина)13. Орыс тіліне француз (mosaigue) тілінен енген «мозаик» сөзінің қазақтіліндегі баламасы ретінде «мозаикалы» сөзі қолданылады.

Этимологиясы1. Моносомия (моно –грек. моnоs «бір», «жалғыз» + сомо – грек. soma «дене») – диплоидтықжиынтықта бір хромосоманың болмауы.2. Әзербайжан: monosomiya3. Қырғыз: моносомия4. Өзбек: monosomiya5. Түрік: monosomi6. Ағылшын: monosomy7. Испан:  monosomía8. Неміс:  Monosomie9. Француз: monosomie10. Бекітілген нұсқасы: – 11. Заңнамадағы қолданысы: моносомия– моносомия12. Сөздіктердегі аудармасы: моносомия анеуплоидия – моносомия анеуплоидия(медицина)13. Орыс тіліне грек (моnоs және soma) тілінен енген «моносомия»сөзінің қазақ тіліндегі баламасы ретінде «моносомия» сөзіқолданылады.

Этимологиясы1. Мультиплекстіаурулар(мультиплекс – лат. multiplex«күрделі», «көп дүркін») – нақтылы аурудың бірден артық саны.2. Әзербайжан: multipleks xəstəliklər3. Қырғыз:  мультиплекс оорулары4. Өзбек: multipleks kasalliklari5. Түрік: multipleks hastalığı6. Ағылшын: multiplex disease7. Испан: sistema multiplexado 8. Неміс:  Multiplex-Krankheit9. Француз: maladies multiplex10. Бекітілген нұсқасы: мультиплексорканалов связи – байланыс арналарының мультиплексоры (2015 жылғы 6 қазан)11. Заңнамадағы қолданысы: мультиплексный– мультиплексті12. Сөздіктердегі аудармасы: мультиплекснаяиммунодиагностика гемотрансмиссивных инфекций – гемотрансмиссивтіинфекциялардың мультиплексті иммунодиагностикасы (медицина) 13. «Мультиплекс» (multiplex) сөзінің шығу тегі – латын тілі.Орыс тіліндегі «мультиплексная заболевания» сөзтіркесі қазақ тіліне «мультиплексті аурулар» сөз тіркесіменаудыралады.

Этимологиясы1. Жаңа  функциялы  мутация  (мутация– лат. mutacio «өзгеріс»; функция – лат. functio – «орындау») – тіршіліктіңбарлық түрінің эвалюциясы мен селекциясының негізіне жататын, генетикалықақпараттың күрт өзгеруімен сипатталатын, тірі организмдерге тән қасиет. 2. Әзербайжан: yeni funksiyası ilə mutasiya3. Қырғыз:  жаңы өзгөчөлүгү менен мутация4. Өзбек: yangi funksiya bilan mutatsiya5. Түрік: yeni özellik ile mutasyon6. Ағылшын: the mutation with the new feature7. Испан:  mutación con nueva función8. Неміс:  Mutation mit neuer Funktion9. Француз: mutation avec la nouvellefonction10. Бекітілген нұсқасы: функция– функция, қызмет, атқарым; мутация – мутация 11. Заңнамадағы қолданысы: функция– функция, қызмет, атқарым; мутация – мутация12. Сөздіктердегі аудармасы: спонтанныемутации – кездейсоқ мутациялар; связь мутаций с репликацией ДНК  – ДНҚрепликациясымен мутациялардың байланысы (медицина)13. «Мутация» (mutacio) және «функция» (functio) сөздерінің шығу тегі – латын тілі.Орыс тіліндегі «мутация с новой функцией» сөзтіркесі қазақ тіліне «жаңа  функциялы  мутация» сөз тіркесіменаудыралады.

Этимологиясы1. Кешенді тұқым қуалау (комплекс – ағыл. complex <лат. complexus «кешен») – жиналып тұқымқуалаушылықтың мендельдік емес типі, қоршаған орта факторларыныңәрекеттерімен бірге әсер ететін бір локустағыдан артық аллельдер әсерінендамитын, жинақталып тұқым қуалайтын белгі.2. Әзербайжан: miras kompleks3. Қырғыз:  комплекстүү мурастоо4. Өзбек: meros keng qamrovli5. Түрік: miras karmaşık6. Ағылшын: inheritance of complex7. Испан:  herencia integral8. Неміс:  Vererbung Komplex9. Француз: héritage complexe10. Бекітілген нұсқасы: комплекс– кешен;  наследование – мұрагерлік ету; тұқым қуалау11. Заңнамадағы қолданысы: комплекс– кешен;  наследование – мұрагерлік ету; тұқым қуалау12. Сөздіктердегі аудармасы: многофакторное(комплексное) наследование – көпфакторлы (кешенді) тұқым қуалау (медицина)13. «Комплекс» (complexus) сөзінің шығу тегі – латын тілі.Орыс тіліндегі «наследование комплексное» сөзтіркесі қазақ тіліне «кешенді тұқым қуалау» сөз тіркесімен аудыралады.

Этимологиясы1. Жаңа өскіндер, жаңа ісіктер, жаңаөспелер(ағыл. neoplasm «ісік») – ауытқып өсуқалыпты пролиферация мен қалыпты жасушалардың өлуінің арасындағытепе-теңдіктің бұзылуынан дамитын өсудің ауытқуы. Қатерлі немесе қатерлі емесболуы мүмкін.2. Әзербайжан: neoplazma3. Қырғыз:  шишик4. Өзбек: neoplazma5. Түрік: neuplazma6. Ағылшын: neoplasm7. Испан:  neologismo8. Неміс:  Neubildung9. Француз: néoformation10. Бекітілген нұсқасы: новообразованиекостное – сүйек өскіні  (мед.) (1971-1981)11. Заңнамадағы қолданысы: новообразование– қатерлі ісік12. Сөздіктердегі аудармасы: новообразование– қатерлі ісік, өспе, жаңақұрылым (медицина)13. Бекітілгентерминдер сөздігін негізге ала отырып, орыс тіліндегі «новообразование» сөзіқазақ тіліне «жаңа  өскіндер» сөз тіркесімен аударылғаны жөн депесептейміз.

Этимологиясы1. Жеңілдетілгендиффузия (диффузия– лат.diffusio «таралу», «сорғылау») – әдісте заттар өздерініңконцентрация градиенті бағытында мембрана арқылы өтеді және де ерекшетасымалдау ақуызы көмегімен жүреді (энергия жұмсауды қажет емес).2. Әзербайжан: yüngül diffuziya3. Қырғыз:  жеңил диффузия4. Өзбек: engil diffuziya5. Түрік: hafif difüzyon6. Ағылшын: light diffusion7. Испан:  difusión ligera8. Неміс:  leichte Diffusion9. Француз: diffusion facilitée10. Бекітілген нұсқасы: диффузия– диффузия11. Заңнамадағы қолданысы: диффузия– диффузия 12. Сөздіктердегі аудармасы: внутренняядисфузия – ішкі дисфузия; диффузия прямым обменом- тікелей алмасумен диффузия(медицина)13. «Диффузия» (diffusio) сөзінің шығу тегі – латын тілі.Орыс тіліндегі «облегченная диффузия» сөзтіркесі қазақ тіліне «жеңілдетілген диффузия» сөз тіркесіменаудыралады.

Этимологиясы1. In vitroұрықтану (лат. in vitro«пробиркада») – репродуктивтік технология. Петритабақшасында жұмыртқа жасушасын сперматозоидпен ұрықтандырады, кейінұрықтанған жұмыртқа жасушасын жатырға енгізеді.2. Әзербайжан: in vitro mayalanma3. Қырғыз:  in vitro уруктары4. Өзбек: in vitro urug`lantirish5. Түрік: in vitro fertilizasyon6. Ағылшын: in vitro fertilization7. Испан:  fertilización in vitro8. Неміс:  Befruchtung in vitro9. Француз: fertilisation in vitro10. Бекітілген нұсқасы: - 11. Заңнамадағы қолданысы: оплодотворение– ұрықтану, ұрықтандыру 12. Сөздіктердегі аудармасы: искусственноеоплодотворение созревших in vitro яйцеклеток животных организмов –жануарлардың жетілген in vitro аналық жасушаларын жасанды ұрықтандыру (медицина)13. «in vitro» – латын сөзі. «Оплодотворение in vitro» сөз тіркесі қазақтіліне «in vitro ұрықтану» сөз тіркесімен аудыралады.

Этимологиясы1. Палиндром  (палин– грек. palin «қайтадан» + домос – грек. dromos «жүгіру») – ДНҚ сегментініңбір жіпшесіндегі 5`–тан 3`  бағытында бірдей орналасқан молекулалықбиологиядағы нуклеотидтер реттілігі.2. Әзербайжан: palindrom3. Қырғыз:  палиндром4. Өзбек: palindrom5. Түрік: palindrom6. Ағылшын: palindrome7. Испан:  palindrom8. Неміс:  Palindrom9. Француз: palindrome10. Бекітілген нұсқасы: – 11. Заңнамадағы қолданысы: палиндром – палиндром12. Сөздіктердегі аудармасы: числовой палиндром – сандық палиндром (медицина)13. Орыс тіліне грек (palin және dromos) тілінен енген «палиндром»сөзінің қазақ тіліндегі баламасы ретінде «палиндром» сөзіқолданылады.

Этимологиясы1. Пероксисомалар  (пероксис– лат. perioxydum «асқын тотық» + сома – грек. soma «дене»; син.;микроденешік) –құрамында катализдік және гидролиздік фермент бар сүтқоректілердің бауыр жәнебүйрегінің эртьеийлік жасушасының органоиды.2. Әзербайжан: peroksisomlar3. Қырғыз:  пероксисомалар4. Өзбек: peroksisom5. Түрік: peroksisomlar6. Ағылшын: peroxisomes7. Испан:  peroxisomas8. Неміс:  Peroxisomen9. Француз: peroxysomes10. Бекітілген нұсқасы: – 11. Заңнамадағы қолданысы: – 12. Сөздіктердегі аудармасы: схема строения пероксисомы  –  пероксисомақұрылысының сызбасы (медицина)13. Орыс тіліне латын (perioxydum) және грек (soma) тілдерінен енген «пероксисомы»сөзінің қазақ тіліндегі баламасы ретінде «пероксисомалар» сөзіқолданылады.

Этимологиясы1. Плазмидтер (ағыл.plasmids) – бактериялар мен ашытқы саңырауқұлақтар ДНҚ-ныңхромосомадан тыс өз бетімен көбейген циклдық молекулалары2. Әзербайжан: agladan3. Қырғыз:  плазма этаптары4. Өзбек: plazmidlar5. Түрік: plazmid6. Ағылшын: plasmids7. Испан:  plásmidos8. Неміс:  Plasmide9. Француз: plasmides10. Бекітілген нұсқасы: – 11. Заңнамадағы қолданысы: плазмиды– плазмидтер 12. Сөздіктердегі аудармасы: плазмидарезистентности – резистенттілік плазмиді; плазмиды располагаются в цитоплазмебактерий – плазмидтер бактериялардың цитоплазмасында орналасады (медицина)13. Орыс тіліне ағылшын (plasmids) тілінен енген «плазмиды»сөзінің қазақ тіліндегі баламасы ретінде «плазмидтер» сөзіқолданылады.

Этимологиясы1. Плейотропия (плейон – грек. pleion «үлкен» + тропос – грек. trop «бұру бағыты») – біргеннің бірнеше белгіні дамыту қасиеті. 2. Әзербайжан: playotropya3. Қырғыз:  плейотропия4. Өзбек: pleiotropiya5. Түрік: playotropi6. Ағылшын: pleiotropy7. Испан:  pleotropía8. Неміс:  Pleiotropy9. Француз: pleiotropy10. Бекітілген нұсқасы: – 11. Заңнамадағы қолданысы: – 12. Сөздіктердегі аудармасы: видыплейотропии – плейотропия түрлері; антагонистическая плейотропия –антагонистік плейотропия (медицина) 13. Орыс тіліне грек (pleion және trop) тілінен енген «плейотропия» сөзінің қазақтіліндегі баламасы ретінде «плейотропия»сөзі қолданылады.

Этимологиясы1. Плюрипотентті  (лат.plus, pluris «артық» + ағыл. porentiote «күшейту»)  – жағдайынақарай және қоршаған орта факторларына байланысты әртүрлі ұлпалар эмбриональдық жасушалардың сипаттамасы.2. Әзербайжан: pluripotent3. Қырғыз: плюрипотентти4. Өзбек: pluripotent5. Түрік: pluripotent6. Ағылшын: pluripotent7. Испан:  pluripotente8. Неміс:  Pluripotent9. Француз: pluripotente10. Бекітілген нұсқасы: – 11. Заңнамадағы қолданысы: плюрипотентость– плюрипотенттік 12. Сөздіктердегі аудармасы: плюрипотентныеклетки – плюрипотентті жасуша  (медицина)13. Орыс тіліне латын (pluris) және ағылшын (porentiote) тілдерінен енген «плюрипотентный»сөзінің қазақ тіліндегі баламасы ретінде «плюрипотентті» сөзіқолданылады.

Этимологиясы1. Полимераздытізбектік реакция (ПТР) (реация – лат. reactio «кері әрекет»,  reagere «ден қою») – екіфлангалық олигонуклеотидтерді немесе ДНҚ полимеразаның көмегімен ДНҚсинтезінің қайталанатын циклдарында қолданылатын праймерлерді ендіру арқылыДНҚ-ның немесе РНҚ-ның қысқа реттілігінің көшірмелерін молекулалық техникаарқылы көп есе көбейту (амфлификациялау).2. Әзербайжан: polimeraz zəncirvari reaksiya(PCR)3. Қырғыз:  полимераздык туташ реакция (ПЦР)4. Өзбек: polimeraza zanjiri reaktsiyasi(PCR)5. Түрік: polimeraz zincir reaksiyonu (PCR)6. Ағылшын: polymerase chain reaction (PCR)7. Испан:  reacción en cadena polimerasa(PCR)8. Неміс:  Polymerase-Kettenreaktion (PCR)9. Француз: réaction en chaîne de polymère(PCR)10. Бекітілген нұсқасы: реакция– реакция; цепная – тізбекті  11. Заңнамадағы қолданысы: полимеразнаяцепная реакция – полимеразды тізбектік реакция 12. Сөздіктердегі аудармасы: полимеразнаяцепная реакция – полимеразды тізбекті реакция (медицина) 13. «Реакция» (reactio) сөзінің шығу тегі – латынтілі.Орыс тіліндегі «полимеразная цепная реакция» сөзтіркесі қазақ тіліне «полимеразды тізбектік реакция» сөз тіркесіменаудыралады.

Этимологиясы1. Гетерозиготалықты жоғалту (гетеро – грек. heteros «басқа»,«өзге»; зигота – грек. zygotos «құрама», «бірге») – гомологтыхромосомада ақауы бараллельдің клиникалық көрінуіне душар қылатын хромосомажұбының біреуіндегі қалыпты аллельдің жоғалуы.2. Әзербайжан: heteroziqotluq itkisi3. Қырғыз:  гетерозиготалыгын жоготуу4. Өзбек: heterozigotlikning yo`qolishi5. Түрік: heterozigotite kaybı6. Ағылшын: loss of heterozygosity7. Испан:  pérdida de heterocigotencia8. Неміс:  Verlust der heterosigotenz9. Француз: perte d`hétérozygote10. Бекітілген нұсқасы: – 11. Заңнамадағы қолданысы: – 12. Сөздіктердегі аудармасы: утратагетерозиготности – гетерозиготалықты жоғалту  (медицина)13. «Гетеро» (heteros) және «зигота» сөздерінің шығу тегі – грек тілі.Орыс тіліндегі «потеря гетерозиготности» сөзтіркесі қазақ тіліне «гетерозиготалықты жоғалту» сөз тіркесіменаудыралады.

Этимологиясы1. Праймер  (ағыл.primer)– қысқа олигонуклеотид, ол бір жіпшелі ДНҚ гибридизациясына қатынасады,ДНҚ-ның бос ұшын қамтамасыз етеді, оған ДНҚ полимераза негізді қосады жәнеүлгіге комплементарлы ДНҚ-ны синтездейді.2. Әзербайжан: praymer3. Қырғыз:  праймер4. Өзбек: primer5. Түрік: primer6. Ағылшын: primer7. Испан:  imprimación8. Неміс:  Primer9. Француз: primer10. Бекітілген нұсқасы: – 11. Заңнамадағы қолданысы: праймер– праймер12. Сөздіктердегі аудармасы: функциипраймер – праймер функциялары (медицина) 13. Орыс тіліне ағылшын (primer) тілінен енген «праймер» сөзінің қазақтіліндегі баламасы ретінде «праймер» сөзі қолданылады.

Этимологиясы1. Пробанд  (нем.Proband) –генеологиялықталдауда  шежіре басындағы бірінші адам. Пробанд – адамның (отбасымүшесінің), шежіресі осы пробандадан бастап құрастырылады.2. Әзербайжан: proband3. Қырғыз:  пробанд4. Өзбек: proband5. Түрік: proband6. Ағылшын: proband7. Испан:  proband8. Неміс:  Proband9. Француз: proband10. Бекітілген нұсқасы: – 11. Заңнамадағы қолданысы: пробанд– пробанд 12. Сөздіктердегі аудармасы: всемье пробанда – пробанд отбасында (медицина)13. Орыс тіліне неміс (Proband) тілінен енген «пробанд»сөзінің қазақ тіліндегі баламасы ретінде «пробанд» сөзіқолданылады.

Этимологиясы1. Жай диффузия (диффузия – лат. diffusio «тарату», «ағу») – заттардыңөздігінен, ешбір көмексіз, концентрация градиенті бағытында (жоғарыконцентрациядан төменгі концентрацияға) мембрана арқылы өтуі.2. Әзербайжан: sadə diffuziya3. Қырғыз: жөнөкөй диффузия 4. Өзбек: oddiy diffuziya5. Түрік: basit difüzyon6. Ағылшын: Simple diffusion7. Испан:  difusión simple8. Неміс:  einfache Diffusion9. Француз: simple diffusion10. Бекітілген нұсқасы: диффузия– диффузия 11. Заңнамадағы қолданысы: диффузия– диффузия 12. Сөздіктердегі аудармасы: простаяи облегчённая диффузия – қарапайым және жеңіл диффузия  (медицина)13. «Диффузия» (diffusio) сөзінің шығу тегі – латын тілі.Орыс тіліндегі «простая диффузия» сөз тіркесіқазақ тіліне «жай диффузия» сөз тіркесімен аудыралады.

Этимологиясы1. Протоонкоген  (протос– грек. protos «бірінші» + онкос – грек. onkos «ісу», «кебу» + генос –  genos«тегі», «шығу тегі») – жасушалардың бірқатар бөліну пролиферациясынақатынасатын қалыпты ген, мутация нәтижесінде, немесе басқа механизмдерденонкогенге айналады. Протоонкоген – жасушалардың  бөлінуіне немесепролиферациясына қатысатын және мутация немесе басқа да механизмдернәтижесінде онкогенге айналатын қалыпты ген.2. Әзербайжан: protoonkogen3. Қырғыз:  протоонкоген4. Өзбек: protonkogen5. Түрік: protonkogen6. Ағылшын: protooncogene7. Испан:  protonkogen8. Неміс:  Protonkogen9. Француз: protonkogen10. Бекітілген нұсқасы: – 11. Заңнамадағы қолданысы: – 12. Сөздіктердегі аудармасы: протоонкогены:биологическая роль – протоонкогендер:биологиялық рөлі (медицина)13. Орыс тіліне грек (protos, onkos және genos) тілінен енген «протоонкоген»сөзінің қазақ тіліндегі баламасы ретінде «протоонкоген» сөзіқолданылады.

Этимологиясы1. Протеом  (грек.protos «алғашқы» + лат. -in(e)- ұқсас мағынасын беретін суффикс, лат. -om(a)-жиынтық мағынасын үстейтін суффикс) – нақтылы бір уақытта жасушада, ұлпаданемесе организмде пайда болатын барлық нәруыздар жиынтығы.2. Әзербайжан: proteom3. Қырғыз:  протеом4. Өзбек: proteom5. Түрік: proteom6. Ағылшын: proteome7. Испан:  proteome8. Неміс:  Proteome9. Француз: proteome10. Бекітілген нұсқасы: – 11. Заңнамадағы қолданысы: протеом– протеом 12. Сөздіктердегі аудармасы: протеомчеловека – адам протеомы (медицина)13. Орыс тіліне грек (protos) тілінен енген «протеом»сөзінің қазақ тіліндегі баламасы ретінде «протеом» сөзіқолданылады.

Этимологиясы1. Хромосомалардың ажырауы (хромато – грек. χρῶμα «тері,терінің түсі; бояу, түс» + сома – грек. soma – «дене») – жасуша бөлінубарысында әрбір жасуша бірдей хромосомалар санын алып отырып,хромосомалар немесе хроматидалардың дұрыс бөлінуін қамтамасыз етеді.2. Әзербайжан: xromosomların ayrılığı3. Қырғыз:  хромосомалардын айырма4. Өзбек: xromosomalarning farqlanishi5. Түрік: kromozom tutarsızlığı6. Ағылшын: chromosome disjunction7. Испан: divergencia de cromosomas 8. Неміс:  Chromosom-Divergenz9. Француз: la divergence des chromosomes10. Бекітілген нұсқасы: расхождение– алшақтық (2016 жылғы 7 желтоқсан)11. Заңнамадағы қолданысы: расхождение– алшақтық, айырмашылық; хромосома – хромосома12. Сөздіктердегі аудармасы: неправильноерасхождение хромосом – хромосомалардыңқате ажырауы  (медицина)13.  «Хромо» (χρῶμα) және «сома» (soma) сөздерінің шығу тегі – грек тілі.Орыс тіліндегі «расхождение хромосом» сөзтіркесі қазақ тіліне «хромосомалардың ажырауы» сөз тіркесіменаудыралады.

Этимологиясы1. Репликация  (ағыл.replication «көшіру», «өндіру») – ДНҚ молекуласының өздігінен екі еселенуі(немесе ДНҚ синтезі. 2. Әзербайжан: replikatsiya3. Қырғыз:  репликация4. Өзбек: replikatsiya5. Түрік: replikatsiya6. Ағылшын: replication7. Испан:  replication8. Неміс:  replication9. Француз: replication10. Бекітілген нұсқасы: – 11. Заңнамадағы қолданысы: репликация– репликация12. Сөздіктердегі аудармасы: информацияо механизме репликации – репликация механизмі туралы ақпарат  (медицина)13.  Орыс тіліне ағылшын (replication) тілінен енген «репликация»сөзінің қазақ тіліндегі баламасы ретінде «протеом» сөзіқолданылады.

Этимологиясы1. Репликациялықайырша (ағыл.replication «көшіру», «өндіру») – репликация кезіндегі ДНҚ ширатылғантізбектері тарқатылып пайда болған  ДНҚ -ның Y-тәрізді арнайы кішкенебөлігі (учаскесі).2. Әзербайжан: replikativ çəngəl3. Қырғыз:  кыймылдуу айры4. Өзбек: replikativ vilkalar5. Түрік: çoğaltma çatalı6. Ағылшын: replication fork7. Испан:  enchufe replicante8. Неміс:  replikative Gabel9. Француз: fiche réplicative10. Бекітілген нұсқасы: – 11. Заңнамадағы қолданысы: репликация– репликация 12. Сөздіктердегі аудармасы: репликативнаявилка в клетке человека – адам жасушасындағы репликативті айырша(медицина)13.  «Репликация» (replication) сөзінің шығу тегі – ағылшын тілі.Орыс тіліндегі «репликативная вилка» сөзтіркесі қазақ тіліне «репликациялық айырша» сөз тіркесімен аудыралады.

Этимологиясы1. Рибосома  (рибосома–  «рибо» – рибоз моносахариді + сома– грек. soma «дене») – РНҚ негізінде полипептидтерді түзетін рибосомалық РНҚ мен ақуыздардан құралған органелла.2. Әзербайжан: ribosoma3. Қырғыз:  рибосома4. Өзбек: ribosoma5. Түрік: ribosoma6. Ағылшын: ribosome7. Испан:  ribosome8. Неміс:  Ribosome9. Француз: ribosome10. Бекітілген нұсқасы: – 11. Заңнамадағы қолданысы: рибосома– рибосома 12. Сөздіктердегі аудармасы: строениеи функции рибосом – рибосом құрылысы мен қызметі (медицина)13. Орыс тіліне грек (ribos, soma) тілінен енген «рибосома»сөзінің қазақ тіліндегі баламасы ретінде «рибосома» сөзіқолданылады.

Этимологиясы1. РНҚ (рибонуклеин қышқылы) (рибосома –  «рибо» – рибоз моносахариді + лат. nucleus «өзек», «ядро») – құрамындарибоза бар мононуклеотидтерден тұратын биополумерлер.2. Әзербайжан: RNT (ribonuklein turşusu)3. Қырғыз: РНК  рибонуклеинкислотасы4. Өзбек: RNK (ribonuklein kislotasi)5. Түрік: RNA (рибонуклеиновая asit)6. Ағылшын: ribonudeic acid7. Испан:  ribonudeic acid8. Неміс:  Ribonudeic Acid9. Француз: ribonudeic acid10. Бекітілген нұсқасы: – 11. Заңнамадағы қолданысы: РНК –РНҚ 12. Сөздіктердегі аудармасы: рибонуклеиноваякислота – рибонуклеин қышқылы (медицина)13.  «Рибонуклеин» (ribos, nucleus) сөздерінің шығу тегі – грекжәне латын ағылшын тілдері.Орыс тіліндегі «РНК (рибонуклеиновая кислота)» сөзтіркесі қазақ тіліне «РНҚ  (рибонуклеин қышқылы)» сөз тіркесіменаудыралады.

Этимологиясы1. Эмпирикалыққауіп (эмпирия – грек. emperia «тәжірибе»; риск –  франц. risque «қауіп») – медицинадаөкілдері теорияны менсінбей, іс-әрекетте тек аңыз бен ауру адамдардыбақылағанда өздері көрген мәліметтерге сүйенген медицинадағы бағыт; б.ғ.дейін ІІІ ғасырда Грекияда пайда болған  бағыт.2. Әзербайжан: empirik risk3. Қырғыз:  эмпирикалык тобокелдик4. Өзбек: ampirik xavf5. Түрік: risk ampirik6. Ағылшын: the empirical risk7. Испан: riesgo empírico 8. Неміс:  risiko Empirisch9. Француз: le risque empirique10. Бекітілген нұсқасы: риск –тәуекел11. Заңнамадағы қолданысы: риск –тәуекел;эмпирический – эмпирикалық 12. Сөздіктердегі аудармасы: риск– тәуекел (медицина)13.  «Эмпирия» (emperia) сөзінің шығу тегі – грек тілі, «риск» (risque) сөзініңшығу тегі – француз тілі.Орыс тіліндегі «риск эмпирический» сөзтіркесі қазақ тіліне «эмпирикалық қауіп» сөз тіркесімен аудыралады.

Этимологиясы1. Неонаталдықсарысулық скринигі (скрининг – ағыл. screen«сүзу», «сараптау», «тазалау»  неонаталь – лат. neonatalis- neo «жаңа» + natalis «туылу», ағыл.serous «маңызды») – жиі кездесетін туа біткен және тұқым қуалайтынауруларды анықтау мақсатында жүргізілетін жаңа туылған нәрестелерді жаппайтексеру. 2. Әзербайжан: neonatal skrininq zərdab3. Қырғыз: скрининг-неонаталдык кан 4. Өзбек: neonatal sarum tekshiruvi5. Түрік: neonatal serum tarama6. Ағылшын: screening of neonatal serum7. Испан:  detección de suero neonatal8. Неміс:  screening Neonatales Serum9. Француз: le dépistage néonatal delactosérum10. Бекітілген нұсқасы: сыворотка– сарысу 11. Заңнамадағы қолданысы: сыворотка– сарысу; скрининг неонатальный –  неонаталдық скрининг12. Сөздіктердегі аудармасы: скринингноворожденных – жаңа туған нәрестелердің скринингі (медицина) 13.  «Скрининг» (screen) сөзінің шығу тегі – ағылшын тілі, «неонаталь» (neonatalis) сөзінің шығу тегі – латынтілі.Орыс тіліндегі «скрининг неонатальныйсывороточный» сөз тіркесі қазақ тіліне «неонаталдық сарысулық скринигі»сөз тіркесімен аудыралады.

Этимологиясы1. Теломера  (грек. telos «соңы» + мера– грек.meros«бөлігі», «үлесі») – әртүрлі нәруыздан жәнекөптеген TTAGGG тұратын хромосома иығының ұшы.2. Әзербайжан: telomer3. Қырғыз:  теломера4. Өзбек: telomera5. Түрік: telomer6. Ағылшын: telomere7. Испан:  telómero8. Неміс:  Telomers9. Француз: télomère10. Бекітілген нұсқасы: – 11. Заңнамадағы қолданысы: – 12. Сөздіктердегі аудармасы: способудлинения теломер – теломерані ұзарту әдісі (медицина)13.  Орыс тіліне грек (telos, meros) тілінен енген «теломера»сөзінің қазақ тіліндегі баламасы ретінде «теломера» сөзіқолданылады.

Этимологиясы1. Баррденешігі  (M.L. Barr, 1908 ж.т., канадалық гистолог)– белсендіемес Х-хромосома, аналық соматикалық жасушаларда болатын жыныстық хроматин.2. Әзербайжан: Buğa Barra3. Қырғыз:  Барра денеши4. Өзбек: Barr tanasi5. Түрік: telce Barra6. Ағылшын: Barr`s body7. Испан:  Tauro barra8. Неміс:  Barr-Körperchen9. Француз: corpuscule de Barr10. Бекітілген нұсқасы: – 11. Заңнамадағы қолданысы: – 12. Сөздіктердегі аудармасы: содержаниетелец Барра в ядрах клеток – жасуша ядроларындағы Барра денешігінің құрамы(медицина)13.   Орыстіліндегі «тельце Барра» сөз тіркесі қазақ тіліне «Барр денешігі» сөзтіркесімен аудыралады.

Этимологиясы1. Центромера  (centromeres:лат. centrum «шеңбер ортасы» + мерос – грек. meros «бөлік»; син. кинетохор,киномера) –хромосоманың алғашқы тартпасы аймағындағы оның ұршық жіпшелеріменбайланысатын бөлігі.2. Әзербайжан: mərkəzölçənlər3. Қырғыз: центромера 4. Өзбек: centromer5. Түрік: centromer6. Ағылшын: centromere7. Испан:  centromer8. Неміс:  Centromer9. Француз: zentromer10. Бекітілген нұсқасы: – 11. Заңнамадағы қолданысы: – 12. Сөздіктердегі аудармасы: диффузнаяцентромера – диффузды центромер; локализованнаяцентромера – локалді центромера (медицина)13.   Орыс тіліне грек (centrum,meros)тілінен енген «центромера»сөзінің қазақ тіліндегі баламасы ретінде «центромера» сөзіқолданылады.

Этимологиясы1. Центросома  (лат.centrum «шеңбер ортасы» + сома – лат. soma «дене»; син.:орташа денешік, центросфера) – центриольді қоршап тұрған цитоплазма бөлігі,онымен қосылып жасушалық орталық құрады.2. Әзербайжан: centrosoma3. Қырғыз: центросома 4. Өзбек: centrosoma5. Түрік: centrosoma6. Ағылшын: centrosome7. Испан:  centrosomо8. Неміс:  Zentrosom9. Француз: centrosome10. Бекітілген нұсқасы: – 11. Заңнамадағы қолданысы: – 12. Сөздіктердегі аудармасы: структурацентросомы –  центросоманың құрылымы  (медицина)13.   Орыс тіліне грек (centrum)және латын (soma) тілдерінен енген «центросома»сөзінің қазақ тіліндегі баламасы ретінде «центросома» сөзіқолданылады.

Этимологиясы1. Цис қалпы  (лат.cis «осы жаққа қарай»; лат. configuratio «өзара орналасуы») – бірхромосоманың «бір жағындағы» екі реттіліктердің арасындағы қатынастыбілдіреді.2. Әзербайжан: cis-vəziyyət3. Қырғыз:  цис қалпуу4. Өзбек: ssis holati5. Түрік: sis pozisyonu6. Ағылшын: cis-position7. Испан:  cis-posición8. Неміс:  Cis-Stellung9. Француз: cis-position10. Бекітілген нұсқасы: положение– жағдай, қалып 11. Заңнамадағы қолданысы: положение– жағдай, қалып 12. Сөздіктердегі аудармасы: цис-конфигурация – цис-конфигурация  (медицина)13.   «Цис» (cis) сөзінің шығу тегі – латын тілі.Орыс тіліндегі «цис-положение» сөз тіркесіқазақ тіліне «цис қалпы» сөз тіркесімен аудыралады.

Этимологиясы1. Цитокинез (цито –грек. cytus «жасуша», кинез – грек. kinesis «қозғалыс») – жасушаэкваторында орналасқан актомиозин сақинасы бірте-бірте тарылыпнәтижесінде  бір жасушаның екі жаңа жасушаға бөлінуі процесі.2. Әзербайжан: sitokinez3. Қырғыз:  цитокинез4. Өзбек: sitokinez5. Түрік: sitokinez6. Ағылшын: cytokinesis7. Испан:  citoquinesis8. Неміс:  cytokinesis9. Француз: citoquinesis10. Бекітілген нұсқасы: – 11. Заңнамадағы қолданысы: – 12. Сөздіктердегі аудармасы: важнаяроль мембранных липидов в цитокинезе – цитокинездегі мембраналық липидтердіңмаңызды рөлі (медицина)13.   Орыс тіліне грек (cytus, kinesis) тілінен енген «цитокинез»сөзінің қазақ тіліндегі баламасы ретінде «цитокинез» сөзіқолданылады.

Этимологиясы1. Жасуша цитоқанқасы  (цитос –грек. cytus «жасуша»; скелет – грек. kytos «қаңқа», грек. skeletos«кептірілген») –жасушаныңнегізі цитоархитектурасын қалыптастыратын нәруыздар жиынтығы.2. Әзербайжан: cytoskelet hüceyrələri3. Қырғыз: клетканын цитоплечеси 4. Өзбек: hujayra sitoskelet5. Түрік: hücre sitoskelet6. Ағылшын: the cell cytoskeleton7. Испан:  citoesqueleto de la célula8. Неміс:  zytoskelet Zellen9. Француз: cytosquelette de cellules10. Бекітілген нұсқасы: одноклеточные– біржасушалы (2014 жылғы 27 мамыр) 11. Заңнамадағы қолданысы: цитоскелет– цитоқаңқа; клетка – клетка, жасуша12. Сөздіктердегі аудармасы: структураи функции цитоскелета – цитоскелеттің құрылымы мен функциялары (медицина)13. «Цитоскелет» (cytus, skeletos) сөзінің шығу тегі – грек тілі.Орыс тіліндегі «цитоскелет клетки» сөзтіркесі қазақ тіліне «жасуша цитоқанқасы» сөз тіркесімен аудыралады.

Этимологиясы1. Саңылаулыққатынастар (нексустар)(ағыл. gap«junctions») – көршілес жасушалар плазмалеммалары 2-4 нм арақашықтыққа дейін бір-біріне жақындасып бөлінген кішкене бөліктері (учаскелері).2. Әзербайжан: qələvi əlaqə (neksuslar)3. Қырғыз: шакар байланыштар (аныкталган) 4. Өзбек: yivli aloqa (neksuslar)5. Түрік: oluklu kontaklar (Nexus)6. Ағылшын: gap junctions (nexus)7. Испан:  contactos ranurados (Nexus)8. Неміс:  geschlitzte Kontakte (dunkelNexus)9. Француз: contacts fendus (Nexus)10. Бекітілген нұсқасы: контакт –түйіспе, қарым-қатынас11. Заңнамадағы қолданысы: контакт –түйіспе, қарым-қатынас12. Сөздіктердегі аудармасы: межклеточныеконтакты – жасушааралық қатынастар  (медицина)13. Орыс тіліндегі «щелевыеконтакты (нексусы)» сөз тіркесі қазақ тіліне «саңылаулық қатынастар  (нексустар)»сөз тіркесімен аудыралады.

Этимологиясы1. Экзон  (грек.exo «сыртта») – эукариттардың құрылымдық гендерінің транскрипцияланатынучаскелері.2. Әзербайжан: exon3. Қырғыз:  экзон4. Өзбек: exon5. Түрік: exon6. Ағылшын: exon7. Испан:  exón8. Неміс:  Exon9. Француз: exon10. Бекітілген нұсқасы: -11. Заңнамадағы қолданысы: -12. Сөздіктердегі аудармасы: многиегены состоят из экзонов – көптеген гендер экзондардан тұрады  (медицина)13. Орыс тіліне грек (exo) тілінен енген «экзон»сөзінің қазақ тіліндегі баламасы ретінде «экзон» сөзіқолданылады.

Этимологиясы1. Экспрессивтілік (бейнелене алуы) (лат. expressus «айқын») – нақтылыбір ген бақылайтын белгінің даму  дәрежесі.2. Әзербайжан: ekspressivlik (qüsur)3. Қырғыз:  бөдөнө (кемчилик)4. Өзбек: ifoda (nuqson)5. Түрік: ifade (kusur)6. Ағылшын: expressiveness (defect)7. Испан:  expresividad (defecto)8. Неміс:  expressiveness (defect)9. Француз: expressiveness (defect)10. Бекітілген нұсқасы: экспрессивность – экспрессивность11. Заңнамадағы қолданысы: экспрессивность – экспрессивность 12. Сөздіктердегі аудармасы: экспрессивностьварьирующая – өзгермелі экспрессивтілік (медицина)13. Орыс тіліне латын (expressus) тілінен енген «экспрессивность»сөзінің қазақ тіліндегі баламасы ретінде «экспрессивтілік» сөзіқолданылады.

Этимологиясы1. Экзоцитоз  (экзо – грек. ἔξω «тыс. сыртында» + цитоз – грек. κύτος «жасуша») – түйіршіктердіңжәне ірі молекулалы  қосылыстардың жасушадан шығарылуы.2. Әзербайжан: ekzositoz3. Қырғыз:  экзоцитоз4. Өзбек: ekzositoz5. Түрік: ekzositoz6. Ағылшын: exocytosis7. Испан:  exocitosis8. Неміс:  Exocytosis9. Француз: exocytosis10. Бекітілген нұсқасы: – 11. Заңнамадағы қолданысы: – 12. Сөздіктердегі аудармасы: экзоцитозныйпузырек – экзоцитозды көпіршік (медицина)13. Орыс тіліне грек (ἔξω, κύτος) тілінен енген «экзоцитоз»сөзінің қазақ тіліндегі баламасы ретінде «экзоцитоз» сөзіқолданылады.

Этимологиясы1. Эндоцитоз  (эндо– грек. ἔνδον «ішінде», «іш» + цитоз – грек. κύτος «жасуша»)  – заттардың сыртқыортадан жасушаға енуі.2. Әзербайжан: endositoz3. Қырғыз:  эндоцитоз4. Өзбек: endositoz5. Түрік: endositoz6. Ағылшын: endocytosis7. Испан:  endocytosis8. Неміс:  Endocytosis9. Француз: endocytosis10. Бекітілген нұсқасы: – 11. Заңнамадағы қолданысы: – 12. Сөздіктердегі аудармасы: эндоцитоз:суть и основные типы процесса – эндоцитоз: процестің мәні мен негізгі түрлері(медицина)13. Орыс тіліне грек (ἔνδον, κύτος) тілінен енген «эндоцитоз»сөзінің қазақ тіліндегі баламасы ретінде «эндоцитоз» сөзіқолданылады.

Этимологиясы1. Энхансер  (ағыл. enhancer «күшейту»,«үлкейту»)  – геннің транскрипция жылдамдығын арттыратынцис-қалыпта  орналасқан  ДНҚ нуклеидтердің реттілігі.2. Әзербайжан: enhancer3. Қырғыз:  энхансер4. Өзбек: enhancer5. Түрік: enhancer6. Ағылшын: enhancer7. Испан:  enhancer8. Неміс:  Enhancer9. Француз: enhancer10. Бекітілген нұсқасы: – 11. Заңнамадағы қолданысы: – 12. Сөздіктердегі аудармасы: энхансерыи супрессоры –  энхансерлер және супрессорлар (медицина)13. Орыс тіліне ағылшын (enhancer) тілінен енген «энхансер»сөзінің қазақ тіліндегі баламасы ретінде «энхансер» сөзіқолданылады.

Этимологиясы1. Эпигенетикалық – (эпи – грек. επί «үстінде», «жоғары», «сыртқы» +  генетика– грек. genētikos «тууға, пайда болуға қатысты») –генотипті өзгертпей, ген қызметіне әсер ететін кез келген фактордыбелгілейтін термин.2. Әзербайжан: epigenetik3. Қырғыз:  эпигенетикалык4. Өзбек: epigenetik5. Түрік: epigenetik6. Ағылшын: epigenetic7. Испан:  epigenetic8. Неміс:  epigenetic9. Француз: epigenetic10. Бекітілген нұсқасы: – 11. Заңнамадағы қолданысы: эпигенетический– эпигенетикалық  12. Сөздіктердегі аудармасы: эпигенетическоенаследование – эпигенетикалық тұқым қуалаушылық  (медицина)13. Орыс тіліне грек (επί және  genētikos) тілінен енген «эпигенетический»сөзінің қазақ тіліндегі баламасы ретінде «эпигенетикалық» сөзіқолданылады.

Этимологиясы1. Эухроматин  (эу – грек. eu«жақсы», «толық» + хроматин – грек. χρώματα «түстер,бояулар»)– хроматиннің негізгі компоненті.2. Әзербайжан: euhromatin3. Қырғыз:  эухроматин4. Өзбек: euhromatin5. Түрік: euhromatin6. Ағылшын: euchromatin7. Испан:  euchromatin8. Неміс:  Euchromatin9. Француз: euchromatin10. Бекітілген нұсқасы: – 11. Заңнамадағы қолданысы: – 12. Сөздіктердегі аудармасы: классификацияи функция хроматина – хроматиннің классификациясы мен қызметі (медицина)13.  Орыс тіліне грек (eu және χρώματα) тілінен енген «эухроматин»сөзінің қазақ тіліндегі баламасы ретінде «эухроматин» сөзіқолданылады.

Этимологиясы1. Құралдық  диагностика  (грек. diagnostikos «ажыратуға қабілетті») – арнайымедициналық мақсатта пайдаланылатын құрал-жабдықтар, аспаптар көмегімендиагностика жүргізу. 2. Әзербайжан: instrumental diaqnostika3. Қырғыз:  аспаптык диагностика4. Өзбек: instrumental diaqnostika5. Түрік: instrumental diaqnostika6. Ағылшын: instrumental diagnostics7. Испан:  diagnóstico de herramientas8. Неміс:  Instrumentaldiagnostik9. Француз: tableau de diagnostic10. Бекітілген нұсқасы: инструмент– құрал (2016жылғы 28 маусым);  аспап – прибор; диагностика – диагностика 11. Заңнамадағы қолданысы: инструментальнаядиагностика – инструменталды диагностика 12. Сөздіктердегі аудармасы: методылабораторной и инструментальной диагностики – зертханалық және аспаптықдиагностика әдістері; инструментальное исследование – аспаптық зерттеу (медицина)13.  Бекітілгентерминдер сөздігін негізге ала отырып, орыс тіліндегі «инструментальнаядиагностика» сөз тіркесі қазақ тіліне «құралдық диагностика» сөзтіркесімен аударылғаны дұрыс деп ойлаймыз.

Этимологиясы1. Спазм, тарылу, түйілу  (грек.spasmа «түйілу») – көлденең жолақты бұлшықет пен бірыңғай салалы еттердіңеріксіз жиырылып, кенеттен босаңсымауы.2. Әзербайжан: spazm3. Қырғыз: спазм4. Өзбек: spazm5. Түрік: spazm6. Ағылшын: spasm7. Испан:  espasmo8. Неміс:  Spasm9. Француз: spasme10. Бекітілген нұсқасы: – 11. Заңнамадағы қолданысы: спазмолитческий– спазмолитикалық  12. Сөздіктердегі аудармасы: мышечныеспазмы –  бұлшықет спазмы (медицина)13.  Орыс тіліне грек (spasmа) тілінен енген «спазм»сөзінің қазақ тіліндегі баламасы ретінде «спазм» сөзіқолданылады.

Этимологиясы1. Аса жедел түрі   (ағыл. fulminans)– аурулардыңқарқынды дамуын білдіреді.2. Әзербайжан: ildırım sürətli forma3. Қырғыз:  чагылтуу түрү4. Өзбек: yildirim shakli5. Түрік: yıldırım hızlı şekli6. Ағылшын: lightning form7. Испан:  forma de rayo8. Неміс:  blitzschnelle Form9. Француз: forme ultra-rapide10. Бекітілген нұсқасы: – 11. Заңнамадағы қолданысы: острый или молниеносный мелиоидоз – Жітінемесе шапшаң мелиоидоз 12. Сөздіктердегі аудармасы: гипоксия молниеносная – гипоксияның аса жеделтүрі; гангрена молниеносная – қауырт гангрена; глаукомамолниеносная – күрт дамыған глаукома (медицина)13.  Орыс тіліндегі «молниеноснаяформа» сөз тіркесі медицина саласында қазақ тіліне «аса жедел түрі» сөзтіркесімен аудыралады.

Этимологиясы1. Бейспецификалы  (специфика –лат. specificus «ерекше») – аурулардың түрін білдіретін термин.2. Әзербайжан: qeyri-spesifik3. Қырғыз:  адистештирилген эмес4. Өзбек: nonspesifik5. Түрік: nonspesifik6. Ағылшын: non-specific7. Испан:  non-specific8. Неміс:  non-Specific9. Француз: non-specific10. Бекітілген нұсқасы: специфическийпризнак – өзіндік белгі (2003 жылғы 24 желтоқсан); катализспецифический – арнайы өршу (2006 жылғы 23 желтоқсан); воспалениенеспецифическое – телімсіз (бейспецификалы) қабынба (2006 жылғы 27қазан); воспаление специфическое – телімді қабынба, спецификалы қабынба(2006 жылғы 27 қазан)11. Заңнамадағы қолданысы: неспецифичный– бейспецификалық 12. Сөздіктердегі аудармасы: неспецифические рецепторы – арнайы емес қабылдағыштар;неспецифический язвенныйколит – тән емес жаралы колит; агглютинациянеспецифическая – бейтәндік агглютинация  (медицина)13.  Бекітілгентерминдер сөздігін және заңнамадағы қолданысын негізге ала отырып, орыстіліне латын тілінен енген «неспецифичный» сөзі қазақ тіліне«бейспецификалы» сөзімен аударылғаны жөн деп есептейміз.

Этимологиясы1. Балалардағы бронх демікпесі  (грек.аsthma «кеудеге қысым»; bronchos «тыныс алу жолы», «трахея») – балалардыңентікпе ұстамасымен білінетін аллергиялық ауруы.2. Әзербайжан: uşaqlarda bronxial astma3. Қырғыз: балдардын бронхтук астма4. Өзбек: bolalarda bronxial astma5. Түрік: çocuklarda bronşiyal astım6. Ағылшын: bronchial asthma in children7. Испан:  asma bronquial en niños8. Неміс:  Bronchialasthma bei Kindern9. Француз: asthme bronchique chez lesenfants10. Бекітілген нұсқасы: астмабронхиальная – тыныс демікпесі  (мед.) (2006 жылғы 27 қазан)11. Заңнамадағы қолданысы: бронхиальнаяастма – бронх демікпесі12. Сөздіктердегі аудармасы: диагностикабронхиальной астмы у детей – балалардағы бронх демікпесінің диагностикасы (медицина)13.  «Астма» (аsthma) сөзінің шығу тегі – грек тілі, «бронх» (bronchos) сөзінің шығу тегі – грек  тілі.Орыс тіліндегі «бронхиальная астма у детей» сөзтіркесі қазақ тіліне «балалардағы бронх демікпесі» сөз тіркесіменаудыралады.