Дефинициясы1. Абсолют жұлдыздық шама М – Жерден 10 пк қашықтықтағы жұлдыздың көрінерлік жұлдыздық шамасы. Аспан шырақтарының (жұлдыздар, планеталар, Күн, т.б.) сәулесінің Жер бетінің жазықтығында (шырақтар сәулесіне перпендикуляр орналасқан) жасайтын жарықталынуының өлшемі; Аспан шырағы жалтырауының өлшемі.
Этимологиясы: лат. absolutus – «мәңгілік, шексіз, өзгеріссіз, тұрақты»
2. Әзербайжан: mütləq böyüklük M
3. Қырғыз: абсолюттук чоңдук М
4. Өзбек: mutlaq yulduz kattaligi M
5. Түрік: mutlak yıldız büyüklüğü M
6. Ағылшын: absolute magnitude M
7. Испан: magnitud absoluta M
8. Неміс: absolute sterngröße M
9. Француз: magnitude stellaire absolue M
10. Бекітілген нұсқасы: -
11. Заңнамадағы қолданысы: Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2020 жылғы 27 қарашадағы №496 бұйрығы. Мысалы: “көрінерлік жұлдыздық шама және абсолют жұлдыздық шама ұғымдарын ажырату”.
12. Ұсыныстар: жоғарыда берілген дефинициясына қарап, М жұлдыздың абсолюттік шамасы немесе М жұлдыздың абсолют биіктігінің шамасы деген атауды қарастыруды ұсынамыз.

Дефинициясы1.Абсолют сыну көрсеткіші - жарықтың вакуумда таралу жылдамдығы берілген ортада таралу жылдамдығынан неше есе артық екенін көрсететін физикалық шама.
Этимологиясы: лат. absolutus – «мәңгілік, шексіз, өзгеріссіз, тұрақты»
2. Әзербайжан: mütləq refraktiv İndeks
3. Қырғыз: абсолюттук сынуу көрсөткүчү
4. Өзбек: mutlaq sinish ko`rsatkichi
5. Түрік: kırılma noktaları
6. Ағылшын: absolute refractive index
7. Испан: índice de refracción absoluto
8. Неміс: absoluter brechungsindex
9. Француз: indice de réfraction absolu
10. Бекітілген нұсқасы: сыну көрсеткіші (2007 ж.)
11. Заңнамадағы қолданысы: -
12. Ұсыныстар: жоғарыда берілген дефинициясына қарап, сынған жарықтың абсолюттік көрсеткіші деген атауды қарастыруды ұсынамыз.

Дефинициясы1. Автотербелмелі жүйелер – жүйеге энергияның берілуі арқылы өшпейтін тербелістер жасалатын жүйелер.
Этимологиясы: грек. авто – “жеке, өзімен-өзі”.
2. Әзербайжан: avtomatik salınan sistemlər
3. Қырғыз: автоматтык термелүү системалары
4. Өзбек: o`z-o`zidan tebranish tizimlari
5. Түрік: oto-beyaz sistemler
6. Ағылшын: self-oscillating systems
7. Испан: sistemas de oscilación automática
8. Неміс: automatische schwingsysteme
9. Француз: systèmes à oscillation automatique
10. Бекітілген нұсқасы: -.
11. Заңнамадағы қолданысы: -
12.Ұсыныстар: Қазақ тіліндегі атауын автотербеліс жүйелері түрінде атауды ұсынамын.

Дефинициясы1. Радиоактивті көздің активтілігі – сәулеленуші көздің радиоктивті атом ядросының толық ыдырау санының осы ыдырау саны өткен уақыт аралығына қатынасы.
Этимологиясы: лат. radio – “оқимын, сәуле шығарамын”; radius – “сәуле”; лат. actіvus – “белсенді”.
2. Әзербайжан: radioaktiv mənbənin aktivləşdirilməsi
3. Қырғыз: радиоактивдүү булакты активдештирүү
4. Өзбек: radioaktiv manbani faollashtirish
5. Түрік: radyoaktif kaynağın aktivasyonu
6. Ағылшын: activation of a radioactive source
7. Испан: activación de la fuente radiactiva
8. Неміс: automatische eiweißsysteme
9. Француз: activation d`une source radioactive
10. Бекітілген нұсқасы: -
11. Заңнамадағы қолданысы: "Радиациялық қауіпті объектілерге қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар" санитариялық қағидаларын бекіту туралы Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2022 жылғы 25 тамыздағы № ҚР ДСМ-90 бұйрығы. Мысалы: …радиоактивті көзді алуды, …активті белсенділік, бір граммға Беккерель (бұдан әрі – Бк/г).
12.Ұсыныстар: радиоактивті көздің активтенуі деген атауды ұсынамын.

Дефинициясы1. Радиоактивті заттың активтілігі – уақыт бірлігі ішінде ыдырайтын ядролар санымен анықталатын шама.
Этимологиясы: лат. radio – “оқимын, сәуле шығарамын”; radius – “сәуле”; лат. actіvus – “белсенді”.
2. Әзербайжан: radioaktiv mənbənin aktivləşdirilməsi
3. Қырғыз: радиоактивдүү булакты активдештирүү
4. Өзбек: radioaktiv manbani faollashtirish
5. Түрік: radyoaktif kaynağın aktivasyonu
6. Ағылшын: activation of a radioactive source
7. Испан: activación de la fuente radiactiva
8. Неміс: automatische eiweißsysteme
9. Француз: activation d`une source radioactive
10. Бекітілген нұсқасы: -
11. Заңнамадағы қолданысы: "Радиациялық қауіпті объектілерге қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар" санитариялық қағидаларын бекіту туралы
Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2022 жылғы 25 тамыздағы № ҚР ДСМ-90 бұйрығы. Мысалы: “…радиоактивті заттардың химиялық және радиациялық сипаттамасын…”
12.Ұсыныстар: радиоактивті көздің белсенділігі деген атауды ұсынамын.

Дефинициясы1. Радиоактивті элементтің белсенділігі – оның ядроларының ыдырау жылдамдығы.
Этимологиясы: лат. radio – “оқимын, сәуле шығарамын”; radius – “сәуле”; лат. actіvus – “белсенді”.
2. Әзербайжан: radioaktiv elementin fəaliyyəti
3. Қырғыз: радиоактивдүү элементтин активдүүлүгү
4. Өзбек: radioaktiv elementning faolligi
5. Түрік: radyoaktif bir elementin aktivitesi
6. Ағылшын: activity of a radioactive element
7. Испан: actividad de un elemento radiactivo
8. Неміс: aktivität eines radioaktiven elements
9. Француз: activité d`un élément radioactif
10. Бекітілген нұсқасы: -
11. Заңнамадағы қолданысы: "Радиациялық қауіпті объектілерге қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар" санитариялық қағидаларын бекіту туралы
Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2022 жылғы 25 тамыздағы № ҚР ДСМ-90 бұйрығы. Мысалы: “…радиоактивті заттардың химиялық және радиациялық сипаттамасын…”
12.Ұсыныстар: радиоактивті элементтің белсенділігі деген атауды ұсынамын.

Дефинициясы1. Атом электр станциясы – атом ядросының энергиясын электр энергиясына айналдыратын қондырғы.
Этимологиясы: грек. ἄτομος – “бөлшек”; грек. ἤλεκτρον – “электрон”; поляк. stancja – “станция”
2. Әзербайжан: nüvə stansiyası
3. Қырғыз: атомдук электр станциясы
4. Өзбек: atom elektr stansiyasi
5. Түрік: nükleer enerji santrali
6. Ағылшын: nuclear power plant
7. Испан: planta de energía nuclear
8. Неміс: kernkraftwerk
9. Француз: centrale nucléaire
10. Бекітілген нұсқасы: -
11. Заңнамадағы қолданысы: "Атом станцияларының ядролық және радиациялық қауіпсіздігі" техникалық регламентін бекіту туралы
Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2010 жылғы 1 шілдедегі № 683 Қаулысы. Мысалы: “атом станциясы (AC) - берілген қолдану режимдері мен жағдайларында энергия (электр және/немесе жылу) өндіруге арналған және жобада айқындалған аумақтың шегінде орналасқан ядролық қондырғы”.
12.Ұсыныстар: атом электр станциясы деген атауды қалдыруды ұсынамын.

Дефинициясы1. Атомдық ядро – цуклондар деп аталатын протондардан және нейтрондардан тұратын атомның орталық (центрлік) бөлігі.
Этимологиясы: көне грек. ἄτομος - “атом”, грек. kaiyon - “ядро”.
2. Әзербайжан: atom nüvəsi
3. Қырғыз: атомдук ядро
4. Өзбек: atom yadrosi
5. Түрік: atom çekirdeği
6. Ағылшын: atomic nucleus
7. Испан: núcleo atómico
8. Неміс: atomkern
9. Француз: noyau atomique
10. Бекітілген нұсқасы: -
11. Заңнамадағы қолданысы: Жалпы білім беру ұйымдарына арналған жалпы білім беретін пәндердің, бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білім деңгейлерінің таңдау курстарының үлгілік оқу бағдарламаларын бекіту туралы Қазақстан Республикасы Оқу-ағарту министрінің 2022 жылғы 16 қыркүйектегі № 399 бұйрығы. Мысалы: “атом ядросының құрамын білу”
12.Ұсыныстар: атом ядросы деген атауды қалдыруды ұсынамын.

Дефинициясы1. Атомдық-күштік микроскоп - нанообьтектілерді зерттеуге арналған микроскоп.
Этимологиясы: грек. ἄτομος – “бөлшек”, грек. mіkros – “ұсақ”, грек. skopeo – “көремін”.
2. Әзербайжан: atom qüvvəsi mikroskopu
3. Қырғыз: атомдук күч микроскобу
4. Өзбек: atom kuchi mikroskopi
5. Түрік: atomik kuvvet mikroskobu
6. Ағылшын: atomic force microscope
7. Испан: microscopio de fuerza atómica
8. Неміс: rasterkraftmikroskop
9. Француз: microscope à force atomique
10. Бекітілген нұсқасы: -
11. Заңнамадағы қолданысы: -
12.Ұсыныстар: атом-күш микроскобы деген атауды ұсынамын.

Дефинициясы1. Бейнесигнал – теледидарда радиолокацияда факсимилді байланыста бейнені құру үшін пайдаланылатын ауқымды спектрі бар (әдетте, бірнеше Гц-тен бірнеше МГц-ке дейін) электр сигналы.
Этимологиясы: лат. signale – “белгі”.
2. Әзербайжан: video siqnal
3. Қырғыз: видео сигнал
4. Өзбек: video signal
5. Түрік: video sinyali
6. Ағылшын: video signal
7. Испан: señal de vídeo
8. Неміс: videosignal
9. Француз: signal vidéo
10. Бекітілген нұсқасы: -
11. Заңнамадағы қолданысы: -
12.Ұсыныстар: белгібейне немесе бейнебелгі деген атауларды ұсынамын.

Дефинициясы1. Электрмагниттік толқын – кеңістікте шекті жылдамдықпен тарайтын электрмагниттік тербеліс.
Этимологиясы: грек. ἤλεκτρον – “электрон”, грек. magnetіs, magnetіs lіthos – “магнесия тасы”.
2. Әзербайжан: elektromaqnit dalğası
3. Қырғыз: электромагниттик толкун
4. Өзбек: elektromagnit to`lqin
5. Түрік: elektromanyetik dalga
6. Ағылшын: electromagnetic wave
7. Испан: onda electromagnética
8. Неміс: elektromagnetische welle
9. Француз: onde électromagnétique
10. Бекітілген нұсқасы: -
11. Заңнамадағы қолданысы: Жалпы білім беру ұйымдарына арналған жалпы білім беретін пәндердің, бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білім деңгейлерінің таңдау курстарының үлгілік оқу бағдарламаларын бекіту туралы Қазақстан Республикасы Оқу-ағарту министрінің 2022 жылғы 16 қыркүйектегі № 399 бұйрығы. Мысалы: “электромагниттік толқындар және тербеліс”;
12.Ұсыныстар: электрлі магниттік толқын деген атауды ұсынамын.

Дефинициясы1. Толқындық бет – берілген уақыт мезетінде кеңістіктің бірдей фазада тербелетін нүктелерінің геометриялық орны.
Этимологиясы: -
2. Әзербайжан: dalğa səthi
3. Қырғыз: толкун бети
4. Өзбек: to`lqin yuzasi
5. Түрік: dalga yüzeyi
6. Ағылшын: wave surface
7. Испан: superficie de onda
8. Неміс: wellenoberfläche
9. Француз: surface d`onde
10. Бекітілген нұсқасы: -
11. Заңнамадағы қолданысы: -.
12.Ұсыныстар: толқын жүріп өтетін бет деген атауды ұсынамын.

Дефинициясы1. Еріксіз тербелістер – периодты түрде әсер ететін сыртқы күштің әсерінен болатын тербелістер.
Этимологиясы: -
2. Әзербайжан: məcburi salınımlar
3. Қырғыз: аргасыз термелүүлөр
4. Өзбек: majburiy tebranishlar
5. Түрік: zorunlu salınımlar
6. Ағылшын: forced oscillations
7. Испан: oscilaciones forzadas
8. Неміс: erzwungene schwingungen
9. Француз: oscillations forcées
10. Бекітілген нұсқасы: еріксіәз тербеліс, және мәжбүр тербеліс
11. Заңнамадағы қолданысы: "Жалпы білім беру ұйымдарына арналған жалпы білім беретін пәндердің, бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білім деңгейлерінің таңдау курстарының үлгілік оқу бағдарламаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Оқу-ағарту министрінің 2022 жылғы 16 қыркүйектегі № 399 бұйрығына өзгерістер енгізу туралы
Қазақстан Республикасы Оқу-ағарту министрінің 2022 жылғы 21 қарашадағы № 467 бұйрығы. Мысалы: “еркін және еріксіз электромагниттік тербелістер; механикалық тербелістер”
12.Ұсыныстар: өзгелік тербеліс деген атауды ұсынамын. Себебі өзге, сыртқы күштердің әсерінен болады. Өзгелік етіс секілді. Сондықтан осы термин дұрыс орнын табатын сияқты. Ал еріксіз деген сөз бұл жерде мүлде үйлеспейді. Себебі ерік деген сөз жанды заттарға, оның ішінде адамға қатысты айтылатын тілдік бірлік.

Дефинициясы1. Гальваникалық элемент – электролиттегі екі металдың немесе олардың тотықтарының өзара әсерлесуіне негізделген электр тогының химиялық көзі.
Этимологиясы: Итальян ғалымы Л.Гальванидің құрметіне аталған.
2. Әзербайжан: qalvanik element
3. Қырғыз: гальваникалык элемент
4. Өзбек: galvanik element
5. Түрік: galvanik eleman
6. Ағылшын: galvanic element
7. Испан: elemento galvánico
8. Неміс: galvanisches element
9. Француз: élément galvanique
10. Бекітілген нұсқасы: -
11. Заңнамадағы қолданысы: "Жалпы білім беру ұйымдарына арналған жалпы білім беретін пәндердің, бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білім деңгейлерінің таңдау курстарының үлгілік оқу бағдарламаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Оқу-ағарту министрінің 2022 жылғы 16 қыркүйектегі № 399 бұйрығына өзгерістер енгізу туралы
Қазақстан Республикасы Оқу-ағарту министрінің 2022 жылғы 21 қарашадағы № 467 бұйрығы. Мысалы: гальваникалық элементтер.
12.Ұсыныстар: Гальваний элементі деген атауды ұсынамын.

Дефинициясы1. Гамма-ыдырау – радиоактивтіліктің жеке түрі болып есептелінбейді, тек a және b-ыдыраулармен бірге қатар жүреді.
Этимологиясы: грек. γάμα – “гамма үшінші әріп”.
2. Әзербайжан: qamma parçalanması
3. Қырғыз: гамма ажыроо
4. Өзбек: gamma parchalanishi
5. Түрік: gama bozunması
6. Ағылшын: gamma decay
7. Испан: decaimiento gamma
8. Неміс: gamma-zerfall
9. Француз: désintégration gamma
10. Бекітілген нұсқасы: -
11. Заңнамадағы қолданысы: "Жалпы білім беру ұйымдарына арналған жалпы білім беретін пәндердің, бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білім деңгейлерінің таңдау курстарының үлгілік оқу бағдарламаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Оқу-ағарту министрінің 2022 жылғы 16 қыркүйектегі № 399 бұйрығына өзгерістер енгізу туралы
Қазақстан Республикасы Оқу-ағарту министрінің 2022 жылғы 21 қарашадағы № 467 бұйрығы. Мысалы: радиоактивті ыдырау типін білу және қарапайым ядролық реакциялар теңдеуін құра алу (a, b^-, b⁺, g ыдырау).
12.Ұсыныстар: гамма ыдырау деген атауды ұсынамын.